Μόνον ένας στους δέκα Ευρωπαίους γνωρίζει τι είναι ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ η αξιοποίησή του από τις νομοθεσίες των κρατών-μελών δεν είναι επαρκής και η ευαισθητοποίηση των πολιτών χαμηλή, παρότι από την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, το 2009, κατέστη νομικά δεσμευτικός.
Αυτό σημειώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ετήσια έκθεσή της για την εφαρμογή του Χάρτη από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και από τα κράτη μέλη, η οποία συμπίπτει με τη 10η επέτειο της εφαρμογής του.
«Είναι σημαντικό να διαδίδουμε όσα γνωρίζουμε για τον Χάρτη και να ενημερώνουμε τους ανθρώπους για όσα πραγματικά τους ανήκουν, ως Ευρωπαίους πολίτες», δήλωσε ο αντιπρόεδρος, Φρανς Τίμερμανς, με αφορμή την επέτειο.
«Καλώ τις εθνικές κυβερνήσεις, τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών και τους υπερασπιστές των δικαιωμάτων να αναλάβουν δράση για να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση και για να καταστεί ο Χάρτης πραγματικότητα για όλους τους πολίτες», πρόσθεσε η επίτροπος Δικαιοσύνης, Βιέρα Γιούροβα.
Σύμφωνα με την έκθεση, οι παραπομπές του Δικαστηρίου της ΕΕ στον Χάρτη έχουν αυξηθεί σημαντικά -από 27 παραπομπές το 2010 σε 356 το 2018- ενώ τα εθνικά δικαστήρια παραπέμπουν επίσης στον Χάρτη με τις αποφάσεις τους και απευθύνονται όλο και περισσότερο στο Δικαστήριο της ΕΕ για καθοδήγηση.
Η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, που δημοσιεύτηκε επίσης σήμερα, δείχνει ότι, αν και η κατάσταση έχει βελτιωθεί ελαφρώς από το 2012, μόνο 4 στους 10 πολίτες έχουν ακούσει για τον Χάρτη και μόνο 1 στους 10 γνωρίζει τι είναι, ενώ 6 στους 10 θα επιθυμούσαν περισσότερες πληροφορίες για τα δικαιώματα που θεσπίζει ο Χάρτης και για τους φορείς στους οποίους μπορούν να απευθυνθούν σε περίπτωση παραβίασης των δικαιωμάτων τους.
Σχετικά με την εφαρμογή του Χάρτη το 2018, η έκθεση αναφέρει τις βασικές πρωτοβουλίες που έλαβε η ΕΕ, οι οποίες είναι οι εξής:
- Η προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος σε ενωσιακό επίπεδο (ελάχιστα πρότυπα για τη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος)
- Η προώθηση των εκλογικών δικαιωμάτων (μέτρα για την προώθηση ελεύθερων και δίκαιων εκλογών, ανακοίνωση για την παραπληροφόρηση και έκκληση προς τους εκπροσώπους των επιγραμμικών πλατφορμών και της διαφημιστικής βιομηχανίας να αναλάβουν δράση για την αντιμετώπιση των ψευδών ειδήσεων) και
- Η καταπολέμηση της παράνομης ρητορικής μίσους στο διαδίκτυο (παρακολούθηση του αντίκτυπου που έχει ο Κώδικας Δεοντολογίας στην καταπολέμηση της ρητορικής μίσους στο διαδίκτυο).
Υπενθυμίζεται ότι, στις 12 Νοεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η φινλανδική Προεδρία της ΕΕ και ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα διοργανώσουν επετειακή διάσκεψη για τον εορτασμό της 10ης επετείου από την εφαρμογή του Χάρτη. Οι συμμετέχοντες θα εξετάσουν τρόπους για να βελτιωθεί στην πράξη η χρήση του Χάρτη στα κράτη μέλη.
