Μείωση κατά 60% της κατανάλωσης ενέργειας στα δημοτικά κτίρια και τον δημοτικό φωτισμό έχει καταφέρει από το 2015 μέχρι σήμερα η ιταλική πόλη Fano των 65.000 κατοίκων, όπου δημιουργήθηκε αναλυτική βάση δεδομένων, που περιέχει με κάθε λεπτομέρεια τα ενεργειακά στοιχεία κάθε κτιρίου της πόλης.
Δεδομένα όπως η κατανάλωση του νερού, του ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου, το είδος και η τοποθεσία του κτιρίου, ο μηχανολογικός του εξοπλισμός, η μόνωσή του, το εμβαδόν και ο όγκος του, αλλά και πολλά ακόμη, βρίσκονται στη συγκεκριμένη δομή.
Χρησιμοποιούνται, μάλιστα, προκειμένου στη συνέχεια να σχεδιάζονται και να υλοποιούνται παρεμβάσεις για τη μείωση της ενέργειας που καταναλώνεται και -κατ’ επέκταση- και των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που προκύπτουν από την παραγωγή ενέργειας.
Στις παρεμβάσεις για την εξοικονόµηση ενέργειας, πρωτοστατεί η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, μέσω της βελτίωσης του κελύφους τους, της μόνωσης της οροφής ή της προσθήκης διπλών υαλοστασίων, ώστε να αποφεύγεται η θερμική απώλεια.
Τα βελτιωτικά μέτρα αφορούν, επίσης, τη συντήρηση λεβήτων κεντρικής θέρµανσης ή την αντικατάστασή τους, µε σκοπό να αυξηθεί η απόδοση της θέρµανσης, τη χρήση κατάλληλων τεχνικών ηλιοπροστασίας, την τοποθέτηση αποδοτικότερων συσκευών κλιµατισµού, τη χρήση αποδοτικότερων οικιακών συσκευών και λαµπτήρων υψηλής απόδοσης, την εγκατάσταση συστηµάτων αυτοµατισµού στο φωτισµό και την αξιοποίηση του φυσικού φωτισμού, ώστε να αποφεύγεται η χρήση του τεχνητού.
Η εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών και φωτοβολταϊκών, η χρήση τηλεθέρµανσης µε βιοµάζα μέσω της χρήσης κεντρικού λέβητα, η γεωθερμία και η επέκταση της χρήσης αντλιών θερµότητας, συμπληρώνουν τη λίστα των παρεμβάσεων για εξοικονόμηση ενέργειας. Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται και στον κατασκευαστικό κλάδο ώστε κάθε νέο κτίριο να κατασκευάζεται με τις αντίστοιχες προβλέψεις.
Σύμφωνα με τη σύμβουλο του υπουργείου Περιβάλλοντος της Ιταλίας, Τιτζιάνα Γκάλο, στη βάση δεδομένων και τον χάρτη που έχει δημιουργηθεί στην πόλη Fano περιλαμβάνονται όλα τα κτίρια, δημόσια και ιδιωτικά. Μιλώντας στο διεθνές συνέδριο που διοργάνωσε η Αναπτυξιακή Εταιρεία ΟΤΑ, Ανατολική Α.Ε, για την ενεργειακή απόδοση των δημοτικών κτιριακών υποδομών, στο πλαίσιο της 84ης ΔΕΘ, η κ. Γκάλο υπογράμμισε ότι οι παρεμβάσεις που σχεδιάζονται και προτείνονται αποτελούν αντικείμενο συζήτησης με τους ίδιους τους κατοίκους της πόλης, καθώς στόχος είναι η μείωση της ενέργειας που καταναλώνεται και η βελτίωση της δικής τους ποιότητας ζωής.
Την ίδια στιγμή γνωστοποιούνται σε κάθε ενδιαφερόμενο τα χρηματοδοτικά εργαλεία που είναι διαθέσιμα, από ευρωπαϊκούς, δημόσιους ή ιδιωτικούς πόρους (σε συνεργασία και με ιδιωτικές εταιρείες), ώστε να πειστεί ο καθένας για τις δυνατότητες που υπάρχουν και τα οφέλη που επιφέρουν.
Ελάχιστα τα ενεργειακά κτίρια κατηγορίας Α και Β στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, ωστόσο, τα δεδομένα για την ενεργειακή κατανάλωση των κτιρίων δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά καθώς, όπως επισήμανε στο συνέδριο ο εκπρόσωπος του ευρωπαϊκού έργου “Mednice” για τα ενεργειακά αποδοτικά κτίρια, Βασίλειος Τακαβάκογλου, τα ενεργειακά κτίρια κατηγορίας Α και Β είναι ελάχιστα, δηλαδή καταναλώνουμε τεράστιες ποσότητες ενέργειας για να ζεσταθούμε το χειμώνα και να δροσιστούμε το καλοκαίρι. Στο πλαίσιο αυτό, υπογράμμισε την ανάγκη να υπάρξει στην χώρα μια πιο εντατική προσπάθεια εξοικονόμησης ενέργειας.
Έμφαση στη δημιουργία ενεργειακής κοινότητας στους δήμους Θέρμης, Καλαμαριάς, Πυλαίας Χορτιάτη
Προς την κατεύθυνση αυτή, ο διευθυντής έργου του έργου “Enerj” της πρωτοβουλίας Interreg Med, Κώστας Κωνσταντίνου, γνωστοποίησε ότι η Ανατολική ΑΕ δίνει έμφαση στη δημιουργία ενεργειακής κοινότητας στους δήμους Θέρμης, Καλαμαριάς, Πυλαίας – Χορτιάτη, ώστε να βελτιωθεί περισσότερο η αποδοτικότητα των δημοτικών κτιρίων με αύξηση της συμμετοχής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ήδη έχει δημιουργηθεί ψηφιακή πλατφόρμα, στην οποία έχουν εισαχθεί στοιχεία από 44 σχολεία, 13 κτίρια γραφείων, πέντε πολιτιστικές εγκαταστάσεις και έξι αθλητικές εγκαταστάσεις. Για τα ίδια κτίρια υπάρχουν ενεργειακές επιθεωρήσεις ενώ τα περισσότερα ανήκουν στην κατηγορία Δ και Ε, δηλαδή δεν έχουν ιδιαίτερα μεγάλη ενεργειακή αποδοτικότητα. Υπάρχουν επίσης κτίρια ακόμη χαμηλότερης ενεργειακής κατάστασης ενώ λίγα είναι εκείνα που ανήκουν στην κατηγορία Β.
Τα στοιχεία που υπάρχουν στην ψηφιακή πλατφόρμα περιλαμβάνουν, επίσης, τις προοπτικές ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων ενώ εντός του Οκτωβρίου η Ανατολική ΑΕ θα υλοποιήσει προγράμματα εκπαίδευσης δημοτικών υπαλλήλων.
Χρήσιμα στοιχεία για το θεσμικό πλαίσιο που αφορά τις ενεργειακές κοινότητες και τον τρόπο δημιουργίας τους παρουσίασε ο γενικός διευθυντής της Ανατολικής ΑΕ, Ιάκωβος Σαρηγιάννης.
Π. Γιούλτση
