Οι τζιχαντιστές παραμένουν σε μια ζώνη από όπου υποτίθεται θα είχαν απομακρυνθεί πριν από το πρωί σήμερα και σκοπεύουν να συνεχίσουν να μάχονται, εξέλιξη που σηματοδοτεί την αθέτηση της ρωσοτουρκικής συμφωνίας για την επαρχία Ιντλίμπ, η οποία στη θεωρία θα αποτρέψει μια ευρείας κλίμακας επιχείρηση των δυνάμεων του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ εναντίον του τελευταίου μεγάλου προπυργίου των αντικαθεστωτικών στη Συρία.
Οι τζιχαντιστές, που ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της βορειοδυτικής αυτής συριακής επαρχίας, κατέχουν ακόμη μια ζώνη που θα όφειλε να έχει «αποστρατιωτικοποιηθεί» μετά τη χρονική προθεσμία που προβλεπόταν για την αποχώρησή τους από αυτήν, το βράδυ της Κυριακής, με βάση το ρωσοτουρκικό σχέδιο.
Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, δεν είχε διαπιστωθεί καμιά υποχώρηση των τζιχαντιστών πριν από τα μεσάνυχτα, κατά παραβίαση της συμφωνίας ανάμεσα στη Μόσχα, σύμμαχο του σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, και την Άγκυρα, προστάτιδα ορισμένων οργανώσεων ανταρτών.
Οι τζιχαντιστές έδωσαν μια ένδειξη των προθέσεών τους λίγες ώρες πριν από την παρέλευση της προθεσμίας: «δεν θα εγκαταλείψουμε (…) τον τζιχάντ και τη μάχη για να πραγματωθούν οι στόχοι της ιερής επανάστασής μας, πρωτίστως η ανατροπή του εγκληματικού καθεστώτος», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, η μεγαλύτερη συμμαχία τζιχαντιστών της Ιντλίμπ, στην οποία κυριαρχεί ο πρώην βραχίονας της Αλ Κάιντα στη Συρία. «Δεν θα εγκαταλείψουμε τα όπλα μας», πρόσθεσε.
Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ πάντως δεν ξεκαθάρισε εάν απορρίπτει πλήρως τη ρωσοτουρκική συμφωνία που συνήφθη τη 17η Σεπτεμβρίου στο Σότσι.
Κάνοντας μια έμμεση αναφορά στην Τουρκία, η τζιχαντιστική συμμαχία ανέφερε ότι «εκτιμά τις προσπάθειες όλων εκείνων που μάχονται στο εσωτερικό της Συρίας και στο εξωτερικό για να προστατεύσουν τις περιοχές που έχουν απελευθερωθεί (από το καθεστώς) και να εμποδίσουν την καταστροφή τους ή σφαγές».
Παραβιάσεις της συμφωνίας
«Αλλά προειδοποιούμε εναντίον της διπροσωπίας της ρωσικής δύναμης κατοχής και εναντίον κάθε εμπιστοσύνης στις προθέσεις της», συνέχισε η ανακοίνωση της Χαγιάτ Ταχίρ αλ Σαμ, που μαζί με άλλες οργανώσεις τζιχαντιστών ελέγχουν πάνω από τα δύο τρίτα της μελλοντικής ουδέτερης ζώνης και το 60% της επαρχίας.
Η ρωσοτουρκική συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία μιας αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης που θα χωρίζει τις περιοχές που ελέγχει το καθεστώς Άσαντ από εκείνες που κατέχουν οι αντάρτες και οι τζιχαντιστές, επιτρέποντας έτσι να αποφευχθεί μια επίθεση που ο ΟΗΕ και μη κυβερνητικές οργανώσεις εξέφραζαν φόβους πως θα οδηγούσε σε ανθρωπιστική καταστροφή στην Ιντλίμπ.
Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (ΧΤΣ) «προσπάθησε να κερδίσει χρόνο αποφεύγοντας να απορρίψει ρητά» τη συμφωνία, έκρινε ο Ράμι Άμπντελ Ραχμάν, διευθυντής του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Αλλά για τον Σαμ Χέλερ, αναλυτή της οργάνωσης International Crisis Group, η ανακοίνωση της ΧΤΣ μοιάζει σαν «σιωπηρή αποδοχή του σχεδίου του Σότσι».
Το Μέτωπο Εθνικής Απελευθέρωσης, η ισχυρότερη οργάνωση των ανταρτών, έχει αποδεχθεί επίσημα τη συμφωνία και διαβεβαίωσε ότι απέσυρε όλα τα βαριά όπλα από την ουδέτερη ζώνη την περασμένη Τετάρτη, τηρώντας την προθεσμία.
Όμως το βράδυ του Σαββάτου, πολλά ολμοβόλα που βρίσκονταν στην ουδέτερη ζώνη στοχοθέτησαν μια θέση του στρατού στην Τζουρίν, στο βόρειο τμήμα της γειτονικής επαρχίας Χάμα, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν δύο στρατιώτες, ενώ έπληξαν επίσης περιοχές της επαρχίας του Χαλεπιού, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η ΜΚΟ δεν ήταν σε θέση να διευκρινίσει εάν τα πυρά προήλθαν από αντάρτες ή τζιχαντιστές.
«Πρόκειται για την πρώτη σαφή παραβίαση της συμφωνίας μετά την απόσυρση των βαρέων όπλων. Αυτή η ζώνη θεωρείτο ότι ήταν απαλλαγμένη από τα ολμοβόλα», είπε ο Ράμι Άμπντελ Ραχμάν.
Πιθανές επιθέσεις
Η προσκείμενη στο καθεστώς εφημερίδα Αλ Ουάταν έκανε επίσης λόγο για βομβαρδισμούς, επισημαίνοντας ότι περιοχές στο δυτικό τμήμα της επαρχίας του Χαλεπιού επλήγησαν από «όλμους και πυρά βαρέος πυροβολικού που υποτίθεται είχαν αποσυρθεί από τη ζώνη» που θεωρητικά θα μετατρεπόταν σε ουδέτερη.
Σύμφωνα με τον Άμπντελ Ραχμάν, το καθεστώς έκανε επίσης σποραδικούς βομβαρδισμούς τμημάτων της ουδέτερης ζώνης τις τελευταίες ημέρες. Νέοι βομβαρδισμοί καταγράφηκαν το βράδυ της Κυριακής σε έναν τομέα «στο δυτικό τμήμα της ουδέτερης ζώνης», που γειτονεύει με την επαρχία Χάμα.
Σε έκθεση του κέντρου μελετών Omran, που εδρεύει στην Τουρκία, ο ειδικός στη Συρία Ναουάρ Όλιβερ προέβλεψε ότι εάν η ΧΤΣ προσπαθήσει να ανατρέψει τη συμφωνία, προβλέπονται δύο σενάρια: είτε η Τουρκία και το Μέτωπο Εθνικής Απελευθέρωσης «θα εξαπολύσουν επίθεση» μαζί εναντίον των τζιχαντιστών, είτε «η Ρωσία θα αδράξει την ευκαιρία», προκειμένου μαζί «με το καθεστώς και τους συμμάχους της να μπουν στην Ιντλίμπ».
Ο Άσαντ, ο οποίος έχει επανειλημμένα εκφράσει τη βούλησή του να ανακαταλάβει το σύνολο της επικράτειας της Συρίας, χαρακτηρίζει «προσωρινή» τη ρωσοτουρκική συμφωνία για την Ιντλίμπ και διαβεβαιώνει πως η επαρχία και οι γειτονικές της περιοχές «θα επιστρέψουν» στον έλεγχο της Δαμασκού.
Την Παρασκευή, κάτοικοι της Ιντλίμπ έλαβαν προειδοποιήσεις στα κινητά τους από τον συριακό στρατό. «Απομακρυνθείτε από τους μαχητές. Η μοίρα τους είναι σφραγισμένη», διεμήνυε ένα από τα μηνύματα αυτά.
Η συμφωνία Άγκυρας-Μόσχας προστίθεται σε μια σειρά παρόμοιων τα επτά χρόνια του πολέμου στη Συρία, ο οποίος έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 360.000 ανθρώπους και έχει μετατρέψει εκατομμύρια άλλους σε εκτοπισμένους και πρόσφυγες.
Πηγή: AFP-ΑΠΕ-ΜΠΕ