Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει η επιστημονική κοινότητα υπό τον φόβο αύξησης της συχνότητας εκδήλωσης φαινομένων όπως οι φονικές πλημμύρες που έπληξαν τη Βαλένθια. Οι αυξημένες θερμοκρασίες των θαλασσών τα τελευταία χρόνια και ειδικά στη Μεσόγειο, προκαλούν αύξηση της αστάθειας σε όλη την περιοχή. Η Μεσόγειος παρουσιάζει αξιοσημείωτη αύξηση της θερμοκρασίας των νερών της, με 2-3 βαθμούς παραπάνω, γεγονός που εντείνει την αστάθεια στην περιοχή, εξηγεί ο τέως διευθυντής του Εθνικού Μετεωρολογικού Κέντρου της ΕΜΥ και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής Εκτίμησης Κινδύνου του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Δημήτρης Ζιακόπουλος. Στην Ελλάδα, αν και οι βροχοπτώσεις που σημειώνονται είναι σημαντικά μειωμένες, ο φόβος εκδήλωσης ισχυρότερων σε ένταση βροχοπτώσεων είναι ορατός. Αν και ο αριθμός ημερών βροχής έχει περιοριστεί σημαντικά, οι βροχές που εκδηλώνονται είναι συνήθως πιο ισχυρές από ό,τι στο παρελθόν, σημειώνει ο κ. Ζιακόπουλος.
Σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή Φυσικών Καταστροφών του ΕΚΠΑ, Μιχάλη Διακάκη, τέτοια ακραία φαινόμενα γίνονται όλο και πιο συχνά, κάτι το οποίο αποτέλεσε και αντικείμενο μελέτης των ερευνητών. «Προσπαθήσαμε να κοιτάξουμε ένα χρονικό διάστημα το οποίο είναι πολύ μεγάλο και είδαμε με σχετική έκπληξη ότι είχαμε τουλάχιστον 20 συμβάντα με πάνω από 80 νεκρούς στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό το οποίο είδαμε είναι ότι έχουμε ένα ρυθμό επανάληψης κατά μέσο όρο μια φορά στα 9 χρόνια στην ευρύτερη περιοχή», εξηγεί ο κ. Διακάκης.
Η κατανομή των ισχυρών καταιγίδων παρουσιάζει ένα μέγιστο κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου σε όλες τις μεσογειακές περιοχές, με τις αιτίες να σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή και τις υψηλές θερμοκρασίες των θαλασσών. Η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει επηρεάσει τις καιρικές συνθήκες, αυξάνοντας την ένταση και την κατανομή των φαινομένων, τονίζει ο κ. Ζιακόπουλος.
Εξαιρετικά ξηρός ο Οκτώβριος σχεδόν σε όλη τη χώρα – Αυξημένες κατά 16% οι πυρκαγιές τον φετινό Οκτώβριο
Παράλληλα, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας, μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου 2024, οι συνθήκες προειδοποιητικής ξηρασίας επικρατούν σε μια σειρά από περιοχές, με την νότια Ελλάδα να είναι ανάμεσά τους. Ενδεικτικά, ο φετινός Οκτώβριος ήταν εξαιρετικά ξηρός σχεδόν σε όλη τη χώρα, με 95 σταθμούς να παρουσιάζουν μηδενικό ή ελάχιστο ύψος βροχής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πυρκαγιές στην Ελλάδα τον φετινό Οκτώβριο έχουν παρουσιάσει αύξηση 16%, με 1007 πυρκαγιές σε σύγκριση με 867 τον περσινό μήνα.
Σύμφωνα με τον κ. Ζιακόπουλο, το πρόσφατο φαινόμενο που έπληξε την ανατολική Ισπανία σχετίζεται με ένα θερμοδυναμικό αίτιο, το οποίο έχει άμεση σχέση με τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή και τη θέρμανση της θάλασσας. «Η θερμή θάλασσα δηλαδή, τροφοδοτεί με υγρασία τα συστήματα καταιγίδων», σημειώνει.
Γενικά, οι επιστήμονες ανησυχούν ότι η αύξηση της συχνότητας τέτοιων φαινομένων συνδέεται με τις κλιματικές αλλαγές και τις ανθρώπινες παρεμβάσεις στο περιβάλλον, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για αποτελεσματική διαχείριση και προετοιμασία για μελλοντικές φυσικές καταστροφές.