O Σάουλι Νιινίστο, πρώην πρόεδρος της Φινλανδίας και σύμβουλος της προέδρου της Κομισιόν, παρουσίασε έκθεση για την ενίσχυση της πολιτικής και στρατιωτικής ετοιμότητας της ΕΕ, τονίζοντας ότι «η ετοιμότητα πρέπει να γίνει τρόπος σκέψης, σχεδιασμού και δράσης που θα καλύπτει όλους τους τομείς». Ταυτόχρονα, επισημαίνει τα κενά της ΕΕ, τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν έτσι ώστε η Ένωση να είναι έτοιμη να απαντήσει στις προκλήσεις.
Όπως αναφέρει, «δεν έχουμε ξεκάθαρο σχέδιο για το τι θα κάνει η ΕΕ σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης εναντίον κράτους μέλους», προσθέτοντας ότι η απειλή πολέμου που θέτει η Ρωσία για την ευρωπαϊκή ασφάλεια μας αναγκάζει να το αντιμετωπίσουμε ως κεντρικό στοιχείο της ετοιμότητάς μας. Επίσης, η ΕΕ δεν διαθέτει «ολοκληρωμένη ικανότητα» να συγκεντρώσει όλους τους απαραίτητους πόρους της με συντονισμένο τρόπο για να προετοιμαστεί και να δράσει σε μεγάλες διατομεακές και διασυνοριακές κρίσεις.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η ετοιμότητα πρέπει να θεωρείται «μέρος των καθημερινών λειτουργιών της ΕΕ» και όχι ένας ξεχωριστός τομέας πολιτικής, υπογραμμίζοντας ότι πρέπει να γίνει η προτεραιότητα όλων των θεσμικών οργάνων. Ο Νιινίστο τονίζει τη σημασία της σαφήνειας των δομών ηγεσίας και της οργάνωσης στην ΕΕ, επισημαίνοντας ότι «η ετοιμότητα χτίζεται με πράξεις αντί για λόγια».
Αναφορικά με τη σχέση ΕΕ-ΝΑΤΟ, τονίζει ότι η ενίσχυση της αμυντικής ετοιμότητας της ΕΕ πρέπει να λάβει υπόψη ότι 23 από τα 27 κράτη μέλη είναι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ. «Το ΝΑΤΟ είναι το θεμέλιο της συλλογικής άμυνας των μελών του» και η επιθετικότητα εναντίον ενός κράτους μέλους θα απαιτούσε μια συντονισμένη απάντηση από την ΕΕ, με τη χρήση όλων των διαθέσιμων πόρων.
Τέλος, ο Σάουλι Νιινίστο υπογραμμίζει ότι «καμία στρατιωτική άμυνα δεν μπορεί να είναι επιτυχής χωρίς τη διατήρηση της οικονομίας σε λειτουργία», τονίζοντας τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και ΝΑΤΟ για την εξασφάλιση ενός αποτελεσματικού συστήματος άμυνας.
