Πάνω από 400 άνθρωποι, ανάμεσά τους 15 γυναίκες, έχουν εκτελεστεί μέχρι στιγμής φέτος στο Ιράν, όπως ανακοίνωσαν χθες Δευτέρα ανεξάρτητοι ειδικοί του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, εκφράζοντας σοβαρή ανησυχία για τη ραγδαία αύξηση των θανατώσεων τον Αύγουστο.
Τον περασμένο μήνα, τουλάχιστον 81 άτομα εκτελέστηκαν, σχεδόν διπλάσιος αριθμός από τους 45 που αναφέρθηκε ότι θανατώθηκαν τον Ιούλιο. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ο αριθμός των εκτελέσεων για το 2024 έχει ξεπεράσει τις 400, περιλαμβάνοντας τις 15 γυναίκες, και αυτή η πληροφορία προέρχεται από ομάδα έξι ειδικών εισηγητών του ΟΗΕ και πέντε μελών της ομάδας εργασίας του ΟΗΕ κατά των διακρίσεων σε βάρος των γυναικών και των κοριτσιών.
Οι ειδικοί, που ενεργούν με εντολή της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, δηλώνουν ότι δεν εκπροσωπούν επισήμως τον διεθνή οργανισμό, αλλά υπενθυμίζουν τη «βαθιά ανησυχία τους» για την εκρηκτική αύξηση των εκτελέσεων τον Αύγουστο.
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις τους, περίπου το 42% (ή 42) από τις εκτελέσεις σχετίζονται με ποινικά αδικήματα που αφορούν τη διακίνηση και χρήση ναρκωτικών. Επισημαίνουν ότι το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, στο οποίο είναι συμβαλλόμενο μέρος η Ισλαμική Δημοκρατία, περιορίζει τη θανατική ποινή «στα ‘πιο σοβαρά εγκλήματα’», εννοώντας τις ανθρωποκτονίες από πρόθεση. Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι εκτελέσεις για παραβιάσεις της νομοθεσίας περί ναρκωτικών παραβιάζουν τους διεθνείς κανόνες.
Ο ΟΗΕ έχει επανειλημμένα καλέσει το Ιράν να επιβάλει μορατόριουμ στις εκτελέσεις, ενόψει της πλήρους κατάργησης της θανατικής ποινής. Επιπλέον, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ο αριθμός των εκτελέσεων για υποθέσεις ναρκωτικών έχει αυξηθεί σημαντικά από το 2021, με περισσότερους από 400 θανάτους το 2023, παρά τις νομικές αναθεωρήσεις που έχουν στόχο να περιορίσουν την επιβολή της θανατικής ποινής για τέτοιες παραβάσεις.
Υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατηγορούν τις ιρανικές αρχές ότι χρησιμοποιούν τη θανατική ποινή ως μέσο εκφοβισμού για να καταστείλουν το κίνημα διαμαρτυρίας που προκάλεσε ο θάνατος της νεαρής Μαχσά Αμινί το 2022 από την αστυνομία ηθών. Η 22χρονη, μέλος της κουρδικής μειονότητας, συνελήφθη για παραβίαση του αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα που ισχύει για τις γυναίκες στην Ισλαμική Δημοκρατία.
Στην ανακοίνωσή τους, οι ειδικοί του ΟΗΕ αναφέρουν την εκτέλεση του Ρεζά Ρασαΐ, κούρδου διαδηλωτή, ο οποίος θανατώθηκε στις 6 Αυγούστου στην φυλακή Ντιζέλ Αμπάντ, στην Κερμανσάχ. Η ποινή του επιβλήθηκε «βάσει ομολογίας που αποσπάστηκε με βασανιστήρια» σχετικά με την υπόθεση της δολοφονίας «αξιωματικού των Φρουρών της Επανάστασης κατά τη διάρκεια επίσημης τελετής». Νωρίτερα, ο Ρεζά Ρασαΐ συμμετείχε σε κινητοποίηση κρατώντας πλακάτ που ανέφεραν «γυναίκα, ζωή, ελευθερία». Η ποινή του επικυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο, «παρά το γεγονός ότι οι συγκατηγορούμενοί του ανακάλεσαν τις καταθέσεις τους που τον ενοχοποιούσαν» καθώς και «την ιατροδικαστική έκθεση που αμφισβητούσε την εμπλοκή του» στον φόνο.
