Την απόλυτη δέσμευση των ηγετών των χωρών μελών του ΝΑΤΟ στο άρθρο 5 της συνθήκης, που αφορά τη συλλογική άμυνα της Συμμαχίας, μετέφερε ο γενικός του γραμματέας, Γιένς Στόλτενμπεργκ, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της συνόδου στο Γουάτφορντ με τη συμμετοχή των επικεφαλής κρατών και κυβερνήσεων.
Ο Στόλτενμπεργκ υπογράμμισε ότι η συνάντηση έγινε σε πολύ καλό κλίμα, ήταν εποικοδομητική και παραγωγική και ελήφθησαν αποφάσεις, που σηματοδοτούν την επέτειο των 70 χρόνων του ΝΑΤΟ, όχι απλά κοιτώντας το παρελθόν αλλά και το μέλλον, στο οποίο η συμμαχία συνεχίζει να προσαρμόζεται.
«Το NATO είναι το μόνο μέρος όπου η βόρεια Αμερική, η Ευρώπη, οι 29 σύμμαχοι συναντώνται κάθε μέρα, συζητούν και αποφασίζουν και αναλαμβάνουν δράση για ένα εύρος θεμάτων καθημερινά, σε επίπεδο αρχηγών κρατών, υπουργών, πρεσβευτών, και σε διαφορετικές επιτροπές. Τις περισσότερες φορές συμφωνούμε και καταλήγουμε σε συμπεράσματα, άλλες φορές διαφωνούμε. Αλλά είμαστε σε θέση να ξεπερνούμε τις διαφωνίες και να συνεχίζουμε το βασικό μας καθήκον, να προστατεύουμε και να υπερασπιζόμαστε ο ένας τον άλλο. Και αυτό δείξαμε σήμερα» είπε.
Τη δέσμευση στο άρθρο 5 χρησιμοποίησε ο γγ του ΝΑΤΟ για να απαντήσει σε ερωτήματα γύρω από το πως πείστηκε ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν από τους υπόλοιπους ηγέτες, ώστε να υπάρξει συμφωνία στα αμυντικά σχέδια της Συμμαχίας στις χώρες της Βαλτικής και την Πολωνία. «Εάν όλοι οι πιθανοί αντίπαλοι ξέρουν ότι έτσι έχουν τα πράγματα – υπάρχει η δέσμευση όλοι για έναν και ένας για όλους – τότε δεν θα υπάρχουν επιθέσεις, θα διατηρηθεί η ειρήνη. Και αυτή η αρχή – του άρθρου 5 – συμφωνήθηκε από όλους σήμερα» είπε.
Ανακοίνωσε επίσης ότι στη σημερινή σύνοδο συμφωνήθηκε από τους ηγέτες το αναθεωρημένο σχέδιο για την συγκεκριμένη περιοχή. Όπως είπε, τριπλασιάστηκε το μέγεθος της των δυνάμεων της Συμμαχίας που προορίζεται για επείγουσες και άμεσες στρατιωτικές παρεμβάσεις. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι στην Πρωτοβουλία Ετοιμότητας του ΝΑΤΟ επετεύχθη ο στόχος που είχε τεθεί για 30 στρατιωτικές μονάδες, 30 αεροπορικές μονάδες, και 30 πολεμικά πλοία, που θα μπορούν να δράσουν μέσα σε 30 μέρες.
Για το αίτημα του Ερντογάν να αναγνωριστεί ο YPG ως τρομοκρατική οργάνωση, ο γγ του ΝΑΤΟ, επανέλαβε ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις ανάμεσα στους ηγέτες της Συμμαχίας και ότι δεν αντιμετωπίστηκε με συγκεκριμένο τρόπο στη συνάντησή τους, αλλά είναι ένα θέμα που συζητείται και όλοι συμφωνούν ότι δεν πρέπει να διακινδυνεύσουν τα οφέλη που επιτεύχθηκαν στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας. «Θα συνεχίσουμε τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας» τόνισε.
Για τους S-400 μετέφερε πως πρόκειται για μία εθνική απόφαση της Τουρκίας και μετέφερε την ανησυχία πολλών συμμάχων και του ίδιου για τις επιπτώσεις αυτής της απόφασης. «Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ένα ρωσικό αεροπορικό αμυντικό σύστημα όπως οι S-400 δεν θα ενσωματωθεί ποτέ μέσα στο NATO, δεν θα αποτελέσει ποτέ τμήμα του αεροπορικού αντιπυραυλικού αμυντικού συστήματος του ΝΑΤΟ» ξεκαθάρισε.
Σχετικά με την πρόταση του Γάλλου προέδρου, Εμμανουέλ Μακρόν για στρατηγικό διάλογο με τη Ρωσία, είπε ότι το ΝΑΤΟ πιστεύει στο διάλογο με τη Ρωσία και αγωνίζεται για καλύτερες σχέσεις μαζί της, αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να είναι διασφαλισμένη και η εδαφική άμυνα. «Πρέπει να βεβαιώσουμε ότι έχουμε προβλεψιμότητα, διαφάνεια για να αποφεύγουμε ατυχήματα. Και εάν συμβούν να βεβαιωθούμε ότι δεν θα βγουν εκτός ελέγχου και δεν θα δημιουργήσουν επικίνδυνες καταστάσεις. Πιστεύουμε στην διττή προσέγγιση, που σημαίνει εδαφική άμυνα και διάλογος, εφόσον είμαστε ισχυροί, ενωμένοι και σταθεροί. Τότε θα μπορούμε να δεσμευτούμε σε διάλογο με τη Ρωσία, ακόμη και για τον έλεγχο των όπλων» είπε.
Ο Στόλντενμπεργκ είπε ότι πρέπει να αποφευχθεί μια νέα κούρσα όπλων, γιατί είναι δαπανηρή και επικίνδυνη και αναφερόμενος στην συνθήκη INF είπε ότι χρειάζονται συμφωνίες περιορισμού των όπλων, ειδικά των πυρηνικών.
Στο πλαίσιο του ελέγχου όπλων, τόνισε ότι οι ηγέτες συμφώνησαν να υπάρξει κοινή αντιμετώπιση των συνεπειών ασφάλειας από την άνοδο της Κίνας, όπως και στην εξεύρεση τρόπων που θα ενθαρρύνουν το Πεκίνο να συμμετέχει σε διευθετήσεις για τον έλεγχο όπλων στο μέλλον. «Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα στην σωστή κατεύθυνση» είπε και πρόσθεσε: «Η Κίνα είναι ήδη μέλος της συνθήκης Μη Εξάπλωσης Όπλων και ένα από αυτά που θα πρέπει να κάνουμε είναι να επανεξετάσουμε αυτή τη συμφωνία την Άνοιξη και να την χρησιμοποιήσουμε ως εργαλείο για να αποφύγουμε περεταίρω διάδοση όπλων».
Για τις αμυντικές δαπάνες ανέφερε ότι είναι φέτος η πέμπτη χρονιά αύξησης των επενδύσεων, καθώς οι χώρες σύμμαχοι από την Ευρώπη μαζί με τον Καναδά συνέβαλαν 130 δις δολάρια και μέχρι το τέλος του 2024 ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί σε 400 δις δολάρια.
Για το διάστημα είπε ότι καθίσταται ως ο πέμπτος επιχειρησιακός τομέας για το ΝΑΤΟ, μαζί με τον επίγειο, τον αεροπορικό, τον θαλάσσιο και τον κυβερνοχώρο. Συγκεκριμένα για τις τηλεπικοινωνίες – συμπεριλαμβανομένου του 5G – συμφώνησαν να βασίζονται μόνο σε ασφαλή και «ανθεκτικά συστήματα».
Για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας οι ηγέτες συμφώνησαν σε ένα νέο σχέδιο δράσης που θα ενισχύσει τις προσπάθειες καταπολέμησης τρομοκρατίας, ενώ επανέλαβαν τη δέσμευσή τους στην αντιμετώπιση του ISIS και στις αποστολές στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν. Συγκεκριμένα για το Αφγανιστάν χαιρέτησε την έναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών, αλλά δεν αναφέρθηκε σε προϋποθέσεις, όπως η κατάπαυση πυρός για την έναρξη των συνομιλιών αυτών. «Οι Ταλιμπάν θα πρέπει να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να κάνουν σοβαρούς συμβιβασμούς» είπε.
