Μια ιρανή έφηβη δέχθηκε σεξουαλική επίθεση και δολοφονήθηκε από τρεις άνδρες που εργάζονταν για τις δυνάμεις ασφαλείας του Ιράν – Η κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι αυτοκτόνησε
Πρόκειται για τη 16χρονη Νίκα Σακαραμί που εξαφανίστηκε από μια διαδήλωση κατά του καθεστώτος το 2022. Το πτώμα της βρέθηκε εννέα ημέρες αργότερα. Η κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι αυτοκτόνησε.
Με την ένδειξη “άκρως εμπιστευτική“, η έκθεση συνοψίζει μια ακρόαση για την υπόθεση της Νίκα που πραγματοποιήθηκε από το Σώμα Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) – τη δύναμη ασφαλείας που υπερασπίζεται το ισλαμικό κατεστημένο της χώρας. Περιλαμβάνει τα ονόματα, όπως λέει, των δολοφόνων της και των ανώτερων διοικητών που προσπάθησαν να αποκρύψουν την αλήθεια.
Περιέχει φρικιαστικές λεπτομέρειες για τα γεγονότα που συνέβησαν στο πίσω μέρος ενός βαν, στο οποίο οι δυνάμεις ασφαλείας κρατούσαν τη Νίκα. Ένας από τους άνδρες την παρενόχλησε ενώ καθόταν πάνω της. Παρά το γεγονός ότι της είχαν περάσει χειροπέδες και την είχαν περιορίσει, εκείνη αντιστάθηκε, κλωτσώντας και βρίζοντας. Αυτή η αντίδραση έκανε τους άνδρες να τη χτυπήσουν με γκλομπ.
Η εξαφάνιση και ο θάνατος της Νίκα έγιναν ευρέως γνωστά και η φωτογραφία της έγινε συνώνυμη με τον αγώνα των γυναικών στο Ιράν για μεγαλύτερες ελευθερίες. Καθώς οι διαδηλώσεις στους δρόμους εξαπλώνονταν σε όλο το Ιράν το φθινόπωρο του 2022, το όνομά της έγινε σύμβολο στους αγώνες κατά της υποχρεωτικής μαντίλας.
Η οικογένεια της Νίκα βρήκε το πτώμα της σε ένα νεκροτομείο περισσότερο από μια εβδομάδα μετά την εξαφάνισή της από την συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην οποία βρισκόταν. Όμως οι αρχές του Ιράν αρνήθηκαν ότι ο θάνατος της Νίκα συνδεόταν με τη διαδήλωση και, αφού διεξήγαγαν τη δική τους έρευνα, δήλωσαν ότι αυτοκτόνησε.
Λίγο πριν εξαφανιστεί, η Νίκα βιντεοσκοπήθηκε το βράδυ της 20ής Σεπτεμβρίου κοντά στο πάρκο Laleh στο κέντρο της Τεχεράνης, να στέκεται πάνω σε έναν κάδο απορριμμάτων βάζοντας φωτιά σε χιτζάμπ. Άλλοι γύρω της φώναζαν “θάνατος στον δικτάτορα” – αναφερόμενοι στον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Αυτό που δεν μπορούσε να γνωρίζει εκείνη τη στιγμή είναι ότι την παρακολουθούσαν, όπως ξεκαθαρίζει η απόρρητη έκθεση.
Παρακολούθησαν τη διαδήλωση πολλές μυστικές μονάδες ασφαλείας, τονίζεται στο έγγραφο. Λέει ότι μία από αυτές – η ομάδα 12 – υποπτευόταν την έφηβη «για ηγεσία, λόγω της αντισυμβατικής συμπεριφοράς και των επαναλαμβανόμενων κλήσεων με το κινητό της τηλέφωνο». Η ομάδα έστειλε έναν από τους πράκτορες της μέσα στο πλήθος, υποδυόμενο το διαδηλωτή, για να επιβεβαιώσει ότι η Νίκα ήταν πράγματι ένας από τους διοργανωτές της διαδήλωσης. Στη συνέχεια, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του BBC, κάλεσε την ομάδα του να τη συλλάβουν. Εκείνη όμως τράπηκε σε φυγή.
Η θεία της δήλωσε ότι η Νίκα τηλεφώνησε σε μια φίλη της εκείνη τη νύχτα για να της πει ότι την κυνηγούσαν οι δυνάμεις ασφαλείας. Σχεδόν μια ώρα πέρασε μέχρι να την εντοπίσουν ξανά και να τη βάλουν στο όχημα της ομάδας – ένα φορτηγό χωρίς πινακίδες.
Ο αρχηγός της ομάδας τους Morteza Jalil ήταν μπροστά με τον οδηγό. Στη συνέχεια, η ομάδα προσπάθησε να βρει κάπου να την πάει, λέει η έκθεση. Δοκίμασαν ένα προσωρινό αστυνομικό στρατόπεδο κοντά, αλλά τους απέτρεψαν επειδή ήταν γεμάτο. Έτσι συνέχισαν σε ένα κέντρο κράτησης, σε απόσταση 35 λεπτών με το αυτοκίνητο, του οποίου ο διοικητής συμφώνησε αρχικά να δεχτεί τη Νίκα. Αλλά μετά άλλαξε γνώμη. Ο Morteza Jalil επικοινώνησε για άλλη μια φορά με το αρχηγείο του IRGC για συμβουλές, λέει η έκθεση, και του είπαν να κατευθυνθεί στη διαβόητη φυλακή Evin της Τεχεράνης. Καθ’ οδόν, είπε ότι άρχισε να ακούει θορύβους που προέρχονταν από το πίσω μέρος του βαν. Ένας από δράστες είπε ότι άρχισε να βρίζει και να φωνάζει.
“Ο Arash Kalhor φίμωσε το στόμα της με τις κάλτσες του, αλλά άρχισε να παλεύει. Στη συνέχεια, ο Sadegh [Monjazy] την έβαλε σε μια θέση και κάθισε πάνω της. Η κατάσταση ηρέμησε“, είπε στους ανακριτές. “Δεν ξέρω τι συνέβη, αλλά μετά από λίγα λεπτά άρχισε να βρίζει. Δεν μπορούσα να δω τίποτα, άκουγα μόνο τσακωμούς.”
Αλλά ο Arash Kalhor έδωσε περαιτέρω ανατριχιαστικές λεπτομέρειες. Λέει ότι άνοιξε για λίγο τον φακό του τηλεφώνου του και είδε τον Sadegh Monjazy να έχει βάλει το χέρι του μέσα στο παντελόνι της. Ο Arash Kalhor είπε ότι μετά από αυτό έχασαν τον έλεγχο. Ωστόσο, ο Sadegh Monjazy αντέκρουσε τη δήλωση του Arash Kalhor. Αρνήθηκε ότι έβαλε το χέρι του στο παντελόνι της – αλλά είπε ότι δεν μπορούσε να αρνηθεί ότι «διεγέρθηκε» ενώ καθόταν πάνω της και άγγιζε τους γλουτούς της Νίκα. Είπε ότι αυτό προκάλεσε τη Νίκα – παρά το γεγονός ότι τα χέρια της ήταν δεμένα πίσω από την πλάτη της – να τον γρατσουνίσει και να τον ρίξει. «Μου κλώτσησε στο πρόσωπό μου, οπότε έπρεπε να υπερασπιστώ τον εαυτό μου» ισχυρίστηκε.
Από την καμπίνα του βαν, ο αρχηγός Morteza Jalil διέταξε τον οδηγό να σταματήσει. Άνοιξε την πίσω πόρτα για να ανακαλύψει το άψυχο σώμα της Νίκα. Είπε ότι καθάρισε το αίμα από το πρόσωπο και το κεφάλι της – «τα οποία δεν ήταν σε καλή κατάσταση».
Αυτό επιβεβαιώνεται από την κατάσταση στην οποία η μητέρα της Νίκα είπε ότι βρήκε τη σορό της στο νεκροτομείο. Το πιστοποιητικό θανάτου αναφέρει ότι σκοτώθηκε από “πολλαπλούς τραυματισμούς που προκλήθηκαν από χτυπήματα με σκληρό αντικείμενο“. Ο αρχηγός της ομάδας Morteza Jalil παραδέχτηκε ότι δεν προσπάθησε να μάθει τι είχε συμβεί.
Με ένα φόνο στα “χέρια” του, ο Jalil κάλεσε το Αρχηγείο του IRGC για τρίτη φορά. Με αυτή την ευκαιρία, μίλησε με έναν ανώτερο αξιωματικό, με την κωδική ονομασία «Naeem 16». Είπε στον Jalil να την πετάξουν στο δρόμο. Ο Jalil είπε ότι άφησαν το σώμα της σε έναν ήσυχο δρόμο κάτω από τον αυτοκινητόδρομο Γιαντεγκάρ-ε-Εμάμ της Τεχεράνης.
Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι μια σεξουαλική επίθεση προκάλεσε τον καυγά στο πίσω μέρος του φορτηγού και ότι χτυπήματα από την Ομάδα 12 είχαν προκαλέσει το θάνατο της Νίκα. “Χρησιμοποιήθηκαν τρία ρόπαλα και τρία taser. Δεν είναι ξεκάθαρο ποιο από τα χτυπήματα ήταν το μοιραίο“, λέει.
Η έκθεση έρχεται σε αντίθεση με την αφήγηση της κυβέρνησης για το τι συνέβη στη Νίκα. Σχεδόν ένα μήνα μετά την κηδεία της, η κρατική τηλεόραση μετέδωσε τα αποτελέσματα της επίσημης έρευνας, σύμφωνα με την οποία η Νίκα πήδηξε από ένα κτίριο. Έδειξαν μάλιστα πλάνα από κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης, υποστηρίζοντας ότι το άτομο που έμπαινε στην πολυκατοικία ήταν η Νίκα. Η μητέρα της όμως είπε στο BBC Persian, σε μια τηλεφωνική συνέντευξη, ότι δεν μπορούσε «σε καμία περίπτωση να επιβεβαιώσει ότι αυτό το άτομο ήταν η Νίκα».
Οι υπεύθυνοι για τον θάνατο της Νίκα δεν τιμωρήθηκαν. Μια ένδειξη για το γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό μπορεί να βρεθεί στο ίδιο το έγγραφο. Όλα τα μέλη της Ομάδας 12 – που ήταν στην ακρόαση – αναφέρονται στην έκθεση και στα δεξιά των ονομάτων τους βρίσκεται η ομάδα στην οποία ανήκουν: «Χεζμπολάχ».
Πρόκειται για μια ιρανική παραστρατιωτική ομάδα, τη Χεζμπολάχ, που δεν σχετίζεται με την ομώνυμη λιβανική ομάδα. Τα μέλη του χρησιμοποιούνται από το IRGC, αλλά μερικές φορές λειτουργούν εκτός της δικαιοδοσίας του, όπως φαίνεται να αναγνωρίζει η έκθεση: «Δεδομένου ότι τα παραπάνω άτομα ανήκαν στις δυνάμεις της Χεζμπολάχ, δεν κατέστη δυνατή η παρακολούθηση αυτής της υπόθεσης πέρα από την απόκτηση των απαραίτητων δεσμεύσεων και εγγυήσεων ασφαλείας», αναφέρει. Στον αξιωματικό του IRGC Naeem, από την άλλη πλευρά, δόθηκε γραπτή επίπληξη.
Τουλάχιστον 551 διαδηλωτές σκοτώθηκαν από τις δυνάμεις ασφαλείας κατά τη διάρκεια του κινήματος Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία του Ιράν, οι περισσότεροι από τους οποίους από πυροβολισμούς, σύμφωνα με τη διερευνητική αποστολή του ΟΗΕ. Μεταξύ αυτών που συνελήφθησαν είναι και η μεγαλύτερη αδερφή της Νίκα, Άιντα.
Πηγή: BBC/ ΕΡΤNews
