του Peter Kuras (*)
Η Γερμανία μόλις και πρόσεξε ότι πέρασε το όριο των 50.000 θανάτων από την Covid-19. Η αλήθεια είναι πως η ειδησεογραφία είναι πλούσια τελευταία. Αν η είδηση αυτή είχε γίνει γνωστή σε κάποια άλλη χρονική στιγμή, και δεν είχε να ανταγωνιστεί την έξοδο του Τραμπ, την έναρξη της προεδρίας Μπάιντεν και την εκλογή του Αρμι Λάσετ στην ηγεσία της CDU, σίγουρα θα είχε σχολιαστεί περισσότερο.
Αλλά δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Ενώ λοιπόν οι βρετανοί ηγέτες τσακώνονται και ο Γκόρντον Μπράουν προειδοποιεί ότι η Βρετανία είναι ένα «αποτυχημένο κράτος», οι γερμανοί πολιτικοί δείχνουν πάνω απ’όλα κουρασμένοι. Η εκλογή του Λάσετ δείχνει ότι η CDU προτίθεται να συνεχίσει την κληρονομιά της Μέρκελ. Με τα ποσοστά έγκρισης της πολιτικής της να φτάνουν το 72%, άλλωστε, ο τρόπος διαχείρισης της πανδημίας από τη γερμανική ηγεσία φαίνεται να αναγνωρίζεται από την κοινή γνώμη.
Την άνοιξη, η Γερμανία φαινόταν να έχει όλες τις απαντήσεις. Το σύστημα ιχνηλάτησης που εφάρμοζε ήταν πρότυπο. Οι νοσοκομειακές της κλίνες ήταν οι περισσότερες σε όλη την Ευρώπη. Το πρόγραμμα Kurzarbeit («βραχεία εργασία») και τα γενναιόδωρα προγράμματα του κοινωνικού κράτους έδειχναν να εξασφαλίζουν ότι οι οικονομικές επιπτώσεις από την καραντίνα θα ήταν οι ελάχιστες δυνατές. Η συνταγή έμοιαζε απλή. Όχι στη λιτότητα και μακριά από τον δεξιό λαϊκισμό. Αποδοχή του γεγονότος ότι οι πολίτες πρέπει και να μένουν σπίτι και να έχουν φαγητό να φάνε. Λήψη αποφάσεων με βάση την επιστήμη και δημοσιοποίησή τους στον πληθυσμό χωρίς υποτίμηση της νοημοσύνης του.
Εγιναν βέβαια σφάλματα, με πιο σοβαρό το «lockdown light», που ξεκίνησε τον Νοέμβριο με στόχο μια ασφαλή γιορτινή περίοδο. Είναι ασφαλώς αδύνατο να γνωρίζουμε τι θα είχε συμβεί αν η κυβέρνηση δεν είχε λάβει αυτό το μέτρο. Το βέβαιο είναι ότι τα πράγματα χειροτέρεψαν, παρά τις οδηγίες για ελαχιστοποίηση της κοινωνικής απόστασης, το κλείσιμο των μπαρ, των εστιατορίων, των γυμναστηρίων και των πισινών, ενώ παρέμειναν ανοιχτά τα καταστήματα και τα σχολεία.
Όταν πάντως η κυβέρνηση κατάλαβε ότι το «lockdown light» δεν θα λειτουργούσε, εισήγαγε αυστηρότερα μέτρα – διατηρώντας κάποιες εξαιρέσεις, ώστε να μπορούν οι οικογένειες να περάσουν τα Χριστούγεννα μαζί.
Το ότι ακολούθησαν σύγχυση και δυσαρέσκεια δεν είναι περίεργο. Και η αποτυχία του υπουργού Υγείας να εξασφαλίσει αρκετά εμβόλια πρόσθεσε ακόμη ένα λάθος στην κυβερνητική διαχείριση. Η αλήθεια όμως είναι ότι οι Γερμανοί δεν ξέρουν τι θα έπρεπε να έχει κάνει διαφορετικά η Μέρκελ. Ένα μέρος της Αριστεράς έχει ξεκινήσει μια εκστρατεία με τίτλο «zero Covid» και στόχο να σταματήσουν εντελώς η οικονομική και κοινωνική ζωή ώστε να μηδενιστούν τα κρούσματα. Αλλά οι οικονομικές επιπτώσεις ενός τέτοιου μέτρου θα ήταν καταστροφικές. Και η επιβολή τους θα προϋπέθετε πολιτικές «ολοκληρωτικού» χαρακτήρα.
Στο άλλο άκρο του φάσματος, μια σειρά από σχολιαστές αρχίζουν να λένε ότι πρέπει να μάθουμε να ζούμε με την πανδημία. «Επιστροφή στην κανονικότητα», έγραψε ο εκδότης της Der Freitag Γιάκομπ Αουγκσταϊν, «σημαίνει επιστροφή στον ιό».
Σε κάθε περίπτωση, η αίσθηση είναι ότι η κυβέρνηση τα πήγε καλά. Οσο κι αν φαίνεται απίστευτο, ο αριθμός των 50.000 νεκρών δείχνει μια επιτυχημένη απάντηση στην πανδημία σε μια μεγάλη ευρωπαϊκή χώρα.
(*) O Peter Kuras είναι συγγραφέας και μεταφραστής με έδρα το Βερολίνο
(Πηγή: The Guardian)
MMH
