Με τον αυταρχικό ηγέτη ως επικεφαλής, η ΕΕ στην πραγματικότητα δεν χρειάζεται να παλέψει με την πιθανότητα να ενταχθεί η Τουρκία στις τάξεις της.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους δυτικούς ηγέτες να μην συμπαθούν τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Κατά τη διάρκεια της 20χρονης διακυβέρνησής του ο Τούρκος πρόεδρος έχει φυλακίσει δημοσιογράφους και στελέχη της αντιπολίτευσης, έχει καταπιέσει βίαια τους διαδηλωτές και έχει διαχειριστεί με όχι και τόση μεγάλη επιτυχία την οικονομία.
Στο μέτωπο της εξωτερικής πολιτικής, ο ισχυρός άνδρας «εντάχθηκε» στο στρατόπεδο της Ρωσίας, ξεκίνησε μια εισβολή στη Συρία και άσκησε βέτο στο ΝΑΤΟ για να εμποδίσει την ένταξη της Σουηδίας σε μια κρίσιμη στιγμή για τη συμμαχία.
Αλλά υπάρχει ένας λόγος για τον οποίο οι ηγέτες της ΕΕ δε θέλουν να χάσει ο Ερντογάν τις εκλογές από τον κεντρώο αντίπαλό του Kemal Kılıçdaroğlu στις προεδρικές εκλογές στις 14 Μαΐου. Παραμένοντας ο Ερντογάν στην εξουσία, με την ολοένα και πιο αυταρχική στροφή του τα τελευταία χρόνια, επιτρέπει στην ΕΕ να παρακάμψει το ερώτημα εάν η Τουρκία πρέπει να ενταχθεί στους κόλπους της. Για πολλούς Ευρωπαίους πολιτικούς, ο Ερντογάν είναι ένα χρήσιμο πολιτικό «εργαλείο», το οποίο επιτρέπει στην ΕΕ να αποκλείσει νόμιμα οποιαδήποτε σοβαρή συζήτηση με την Άγκυρα σχετικά με την ένταξή της.
Η ολοένα και πιο «ακραία» συμπεριφορά του, το γεγονός ότι έχει εγκλωβίσει πολιτικούς αντιπάλους και διαμαρτύρεται κατά των κανόνων κράτους δικαίου, έχει δώσει στην ΕΕ την πολιτική κάλυψη για να αποφύγει το ζήτημα της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ
Ολοκληρώνεται απόψε η ψηφοφορία για τους Τούρκους πολίτες στο εξωτερικό#Turkey #Electionshttps://t.co/DMSpskSNDp pic.twitter.com/i167zhyC0A
— ΑΠΕ-ΜΠΕ (@amna_news) May 9, 2023
Μια αλλαγή καθεστώτος θα μπορούσε να ανατρέψει τα δεδομένα
«Αυτό που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια είναι ότι η Τουρκία και η ΕΕ κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις», δήλωσε ο Σελίμ Κουνεράλπ, πρώην πρεσβευτής της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Η Τουρκία υπό τον Ερντογάν έχει απομακρυνθεί από τις ευρωπαϊκές αξίες. Η ενταξιακή διαδικασία έχει σταματήσει εντελώς, με αποτέλεσμα η ιδέα να γίνει η Τουρκία μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι πλέον άμεσος στόχος», συμπληρώνει.
Το μεγάλο ερώτημα πλέον, όσον αφορά τη σχέση ΕΕ – Τουρκίας είναι αν αυτές οι ισορροπίες πρόκειται να αλλάξουν μετά την προσέλευση των Τούρκων στις κάλπες την Κυριακή.
Kemal Kilicdaroglu, the main challenger in Turkey’s presidential elections on Sunday, might not be a man of radical change. But he may be the change the country needs https://t.co/90qSMwwyVO
— The Economist (@TheEconomist) May 11, 2023
Προς ποια κατεύθυνση κινείται ο Κιλιντσάρογλου
Οι εκλογές έχουν γίνει μια από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες της πολιτικής καριέρας του Erdoğan, με τις δημοσκοπήσεις να τον δείχνουν πλάι-πλάι με την αντιπολίτευση του Kılıçdaroğlu.
Από την πλευρά του, ο Kılıçdaroğlu δήλωσε ότι θέλει να ξαναρχίσει η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ και θα δεσμευτεί έτσι ώστε η χώρα του να συμμορφωθεί με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Αλλά η προοπτική μιας νέας ηγεσίας στην Τουρκία μπορεί να μην εξαλείψει πολλές από τις βαθύτερες αιτίες τριβής με την Ευρώπη. «Οι εγχώριες προκλήσεις θα παραμείνουν ίδιες, όποιος κι αν είναι στην εξουσία», δήλωσε η Gallia Lindenstrauss, ανώτερη ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας. «Υπάρχει μια βαθιά οικονομική κρίση και η σημερινή κυβέρνηση προσφέρει κάθε είδους λαϊκίστικα μέτρα για να ανακουφίσει την τρέχουσα κρίση ενόψει των εκλογών, η οποία θα σταματήσει μετά τις εκλογές», προσθέτει.
Όσον αφορά τις ΗΠΑ, η Ουάσιγκτον δεν έχει κρύψει την επιθυμία της για αλλαγή κυβέρνησης στην Τουρκία, ένα σημαντικό μέλος του ΝΑΤΟ. Το 2019, ο Τζο Μπάιντεν, τότε υποψήφιος για την προεδρία, είπε ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να υποστηρίξουν τους ηγέτες της αντιπολίτευσης «για να αναλάβουν και να νικήσουν τον Ερντογάν». «Πρέπει να πληρώσει ένα τίμημα [για τον αυταρχισμό του]», είχε μάλιστα πει ο πρόεδρος των ΗΠΑ σε συνέντευξή του – σχόλια που εξόργισαν την τουρκική κυβέρνηση.
*Με πληροφορίες από politico.eu
Δείτε επίσης: Τουρκία: Στα ύψη η πόλωση λίγες μέρες πριν τις εκλογές – Εξακολουθεί να προηγείται ο Κιλιτσντάρογλου