Λιγότερο από δύο μήνες πριν από την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, η Ουκρανία ασκεί πιέσεις στις χώρες μέλη του ΝΑΤΟ να της απευθύνουν πρόσκληση να ενταχθεί σε αυτό, αλλά οι υπουργοί Εξωτερικών της Συμμαχίας, που συνεδριάζουν σήμερα στις Βρυξέλλες, αναμένεται να αναβάλουν τη λήψη απόφασης.
«Η πρόσκληση να ενταχθεί η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ είναι απαραίτητη για την επιβίωσή μας», τόνισε στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι. «Όμως δεν έχουμε ψευδαισθήσεις, υπάρχουν ακόμη χώρες που είναι επιφυλακτικές», πρόσθεσε.
Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Αντρίι Σίμπιχα αναμένεται ωστόσο να υπενθυμίσει στους 32 ομολόγους του τις επιθυμίες του Κιέβου στη διάρκεια δείπνου εργασίας που θα έχουν σήμερα το βράδυ. Εξάλλου, σε ανακοίνωσή του το ουκρανικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρθηκε και στο Μνημόνιο της Βουδαπέστης, με το οποίο το Κίεβο παραιτήθηκε το 1994 από το τρίτο μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο παγκοσμίως με αντάλλαγμα εγγυήσεις για την ασφάλειά του, ακόμη και από τη Ρωσία, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
«Σήμερα το Μνημόνιο της Βουδαπέστης αποτελεί μνημείο λήψης κοντόφθαλμων αποφάσεων για τη στρατηγική ασφάλεια», τόνισε το υπουργείο με αφορμή την 30η επέτειο από την υπογραφή του, στις 5 Δεκεμβρίου 1994. Το υπουργείο πρόσθεσε ότι η συμφωνία αυτή «θα πρέπει να χρησιμεύσει ως υπενθύμιση στους σημερινούς ηγέτες της ευρωατλαντικής κοινότητας ότι το να χτίζουν την αρχιτεκτονική της ευρωπαϊκής ασφάλειας εις βάρος των συμφερόντων της Ουκρανίας, αντί να τα λαμβάνουν υπόψη τους, είναι δεδομένο ότι θα αποτύχει».
Η Ουκρανία επικρίνει το μνημόνιο αυτό από το 2014, όταν η Ρωσία κατέλαβε και προσάρτησε τη χερσόνησο της Κριμαίας και άρχισε να στηρίζει τους φιλορώσους αυτονομιστές αντάρτες στο ανατολικό τμήμα της χώρας. «Αρκετά με το Μνημόνιο της Βουδαπέστης. Αρκετά με τις συμφωνίες του Μινσκ. Δύο φορές είναι αρκετές, δεν μπορούμε να πέσουμε στην ίδια παγίδα τρίτη φορά. Απλώς δεν έχουμε το δικαίωμα να το πράξουμε», σχολίασε από την πλευρά του ο Ζελένσκι.
Το ουκρανικό υπουργείο στην ανακοίνωσή του ζητεί από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, που υπέγραψαν το Μνημόνιο του 1994, αλλά και από τη Γαλλία και την Κίνα, που προσχώρησαν σε αυτό, να στηρίξουν την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στην Ουκρανία. «Είμαστε πεπεισμένοι ότι η μοναδική εγγύηση ασφαλείας για την Ουκρανία, καθώς και ένα μέσο αποτροπής μιας νέας ρωσικής επίθεσης εναντίον της Ουκρανίας και άλλων χωρών, είναι η πλήρης ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ», κατέληξε η ανακοίνωση.
Το Κίεβο θέλει να ξεκινήσει τυχόν ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία από θέση ισχύος και με επαρκείς εγγυήσεις για την ασφάλειά του, θεωρώντας ότι η πρόσκληση για ένταξη στο ΝΑΤΟ αποτελεί την καλύτερη εγγύηση έναντι της Ρωσίας. Ωστόσο, πολλές χώρες της Συμμαχίας, με πρώτες τις ΗΠΑ, είναι επιφυλακτικές. Αμερικανοί αξιωματούχοι αναγνωρίζουν σε ιδιωτικές τους συνομιλίες ότι είναι δύσκολο να απευθυνθεί πρόσκληση στο Κίεβο λίγες εβδομάδες πριν από την αλλαγή στην προεδρία των ΗΠΑ.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα καταφέρει να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία «μέσα σε 24 ώρες», χωρίς να εξηγεί με ποιο τρόπο. Οι ευρωπαϊκές χώρες ανησυχούν ότι θα βρεθούν στο περιθώριο τυχόν διαπραγμάτευσης και πολλές από αυτές αναζητούν μέσα για να διασφαλίσουν μια θέση στο τραπέζι των συνομιλιών, εξήγησαν διπλωμάτες του ΝΑΤΟ. Κάποιες μάλιστα δεν αποκλείουν την αποστολή στρατευμάτων στο ουκρανικό έδαφος για να εποπτεύουν, για παράδειγμα, την εφαρμογή εκεχειρίας, πρόσθεσαν οι ίδιοι. Ωστόσο, τόνισαν ότι αυτό δεν έχει αποτελέσει θέμα συζήτησης στο ΝΑΤΟ, αλλά μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών.
Η Ουκρανία επιδιώκει εξάλλου να ενισχύσει τη θέση της στο πεδίο της μάχης, πριν από οποιαδήποτε συζήτηση για διαπραγματεύσεις και σκοπεύει να ζητήσει περισσότερα όπλα και στρατιωτική στήριξη από τους συμμάχους της. «Η Ρωσία δεν κάνει δώρα. Και δεν μπορούμε να εγγυηθούμε την ειρήνη παρά μέσω της ισχύος: της ισχύος των όπλων μας, της διπλωματίας μας και της συνεργασίας μας», τόνισε χθες ο Ζελένσκι μιλώντας στον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς.
Η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε χθες ότι θα προσφέρει επιπλέον στρατιωτική βοήθεια στο Κίεβο ύψους 725 εκατ. δολαρίων, κυρίως πυραύλους και νάρκες κατά προσωπικού. Εξάλλου, η Ουκρανία, στη διάρκεια συνεδρίασης του ΝΑΤΟ την προηγούμενη εβδομάδα, είχε ζητήσει συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας ικανά να την προστατεύσουν από τον νέο ρωσικό πύραυλο Oreshnik. Μεταξύ των συστημάτων που είναι ικανά για κάτι τέτοιο είναι το αμερικανικό THAAD και το σύστημα Arrow που έχουν αναπτύξει οι ΗΠΑ και το Ισραήλ.
