Ο πρόεδρος της Γουατεμάλας, Μπερνάρντο Αρέβαλο, χαρακτήρισε την Τετάρτη ως «κατάχρηση εξουσίας» τις ποινικές διώξεις που έχουν ασκηθεί από την εισαγγελία εναντίον ενός δημοσιογράφου που είναι κρατούμενος για δύο χρόνια.
Η παρα伸 αναλόγικής ελευθερίας του Χοσέ Ρουβέν Σαμόρα συνιστά «σαφές παράδειγμα της διαφθοράς και της κατάχρησης εξουσίας που prevails στην εισαγγελία, η οποία προσπαθεί απεγνωσμένα να επιτύχει την καταδίκη του, προωθώντας μια διαδικασία γεμάτη ανακολουθίες», δήλωσε ο αρχηγός του κράτους μέσω της πλατφόρμας X.
Την προηγούμενη ημέρα, ο Χοσέ Σαμόρα και ο αντιπρόσωπος της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters sans frontières, RSF) έγιναν δεκτοί από τον πρόεδρο.
Ο Χοσέ Ρουβέν Σαμόρα, ιδρυτής και εκδότης της εφημερίδας El Periódico που έχει αναστείλει τη λειτουργία της, είναι επικριτής της κυβέρνησης του πρώην προεδρου Αλεχάνδρο Γιαματέι (2020-2024) και παραμένει στη φυλακή από τις 29 Ιουλίου 2022, όταν του απαγγέλθηκαν κατηγορίες για ξέπλυμα χρημάτων.
Στις 15 Μαΐου, δικαστήριο αποφάσισε την απελευθέρωσή του υπό όρους και της επιβολής κατ’ οίκον περιορισμού, εν αναμονή της νέας δίκης του, μετά την ακύρωση από εφετείο της καταδίκης του σε έξι χρόνια κάθειρξη για νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα τον Ιούνιο του 2023.
Ωστόσο, ο δημοσιογράφος παραμένει έγκλειστος σε στρατώνα της πρωτεύουσας καθώς εκκρεμεί σε βάρος του σχετική δίωξη για παρακώλυση της δικαιοσύνης.
Ο κ. Αρέβαλο, ο οποίος είναι στην εξουσία από τον Ιανουάριο, υπέβαλε τον Μάιο πρόταση δικαστικής μεταρρύθμισης στο Κογκρέσο της Κεντρικής Αμερικανικής χώρας, η οποία θα διευκόλυνε την απομάκρυνση από το αξίωμα της γενικής εισαγγελέα, Κονσουέλο Πόρας. Αυτή δεν έχει νομικά το δικαίωμα να την αποπέμψει, ωστόσο το προτεινόμενο κείμενο δεν εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο.
Η μεταρρύθμιση αυτή θεωρείται «ο δρόμος για το τέλος των αδικιών, των διωγμών και της ποινικοποίησης των δημοσιογράφων και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», όπως υποστήριξε ο κ. Αρέβαλο.
Ο σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος, ο οποίος κέρδισε τις προεδρικές εκλογές με την υπόσχεση να καταπολεμήσει την ενδημική διαφθορά, έχει καλέσει επανειλημμένα τη κυρία Πόρας να παραιτηθεί, κατηγορώντας την ότι ενορχήστρωσε απόπειρα «πραξικοπήματος», μέσω νομικών ελιγμών που στόχευαν στην παρεμπόδιση της ανάληψης της εξουσίας από αυτόν.
Η Κονσουέλο Πόρας, που χαρακτηρίζεται «διεφθαρμένη» από το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, κατηγορείται από τις ΗΠΑ και την ΕΕ για «υπονόμευση της δημοκρατίας» λόγω των ερευνών και των αμφιλεγόμενων αποφάσεων που έχει προωθήσει μετά τις εκλογές, συμπεριλαμβανομένης εκείνης όπου ανακοίνωσε «άκυρη και ως μη γενόμενη» την εκλογική διαδικασία στην οποία αναδείχθηκε ο κ. Αρέβαλο. Επίσης φαίνεται να ηγείται εκστρατείας από το 2022 εναντίον πρώην εισαγγελέων κατά της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, όπως και κατά δημοσιογράφων και πολιτικών αντιπάλων του πρώην προεδρου Γιαματέι.
Από την πλευρά της, η κυρία Πόρας αντεπιτέθηκε τον Μάιο, απαιτώντας από τον πρόεδρο Αρέβαλο να ασχοληθεί με «τη διακυβέρνηση» και να «σταματήσει να κατηγορεί την εισαγγελία» για τα προβλήματα της χώρας, επαναβεβαιώνοντας την πρόθεσή της να ολοκληρώσει τη θητεία της, η οποία λήγει το 2026.