Προσπαθώντας να διατηρήσουν ίσες αποστάσεις από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές στη Λιβύη αλλά και αντίθετες σε οποιαδήποτε ξένη παρέμβαση η Αλγερία και η Τυνησία προσπαθούν να βρουν μια ειρηνική διέξοδο στην κρίση.
Η Αλγερία έχει καλέσει τη διεθνή κοινότητα, και κυρίως τον ΟΗΕ, «να αναλάβει τις ευθύνες της», «να επιβάλει άμεση κατάπαυση του πυρός και να τερματίσει τη στρατιωτική κλιμάκωση» στη Λιβύη.
Μετά την πρόσφατη απόφαση της Τουρκίας να αναπτύξει στρατιώτες στη Λιβύη, η διπλωματία της Αλγερίας έχει εντείνει τις διαβουλεύσεις της με στόχο την άμβλυνση της κρίσης που κινδυνεύει να διεθνοποιηθεί.
Αντιμέτωπη εδώ και σχεδόν ένα χρόνο με ένα σοβαρό κίνημα αμφισβήτησης (το Χιράκ) «η Αλγερία προσπαθεί πάνω απ’ όλα να διατηρήσει τη σταθερότητά της», εκτιμά ο Καρίμ Μπιτάρ διευθυντής ερευνών στο ινστιτούτο Διεθνών και Στρατηγικών Σχέσεων (Iris) στο Παρίσι.
«Η Αλγερία δεν έχει συμφέρον να βρεθεί στο επίκεντρο αυτού του πολέμου δι’ αντιπροσώπων» που μαίνεται στη Λιβύη, σημειώνει.
Η Αλγερία είχε προσκληθεί στη διεθνή διάσκεψη που είναι προγραμματισμένη να διεξαχθεί σύντομα στο Βερολίνο με στόχο την εξεύρεση πολιτικής λύσης στην κρίση στη Λιβύη, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Μη παρέμβαση
Βυθισμένη στο χάος μετά την ανατροπή του Μουάμαρ Καντάφι το 2011, η Λιβύη είναι χωρισμένη στα δύο: η κυβέρνηση εθνικής ενότητας (ΚΕΕ), την οποία αναγνωρίζει ο ΟΗΕ, έχει την έδρα της στην Τρίπολη, στη δυτική Λιβύη, ενώ μια άλλη κυβέρνηση υπό τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ κυριαρχεί στα ανατολικά.
Η ΚΕΕ του Φάγιεζ αλ Σάρατζ έχει τη στήριξη της Τουρκίας, ενώ ο στρατάρχης Χάφταρ στηρίζεται στη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, περιφερειακούς αντιπάλους της Άγκυρας.
Από τον Απρίλιο η ΚΕΕ είναι αντιμέτωπη με την επιχείρηση του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (ΛΕΣ) του Χάφταρ με στόχο την κατάληψη της Τρίπολης.
Ο ΛΕΣ κατάφερε τη Δευτέρα να καταλάβει τη Σύρτη, μια στρατηγικής σημασίας πόλη. Χθες Πέμπτη ο Χάφταρ χαιρέτισε την έκκληση για εκεχειρία που έκαναν Τουρκία και Ρωσία, όμως ανακοίνωσε τη συνέχιση των στρατιωτικών του επιχειρήσεων εναντίον των δυνάμεων της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης.
Για την Αλγερία, η οποία απορρίπτει «οποιαδήποτε ξένη παρέμβαση» στη Λιβύη, η Τρίπολη «αποτελεί μία κόκκινη γραμμή που δεν πρέπει να παραβιαστεί». Ζητεί «την άμεση επιστροφή στη διαδικασία του εθνικού διαλόγου με τη συμμετοχή όλων».
Οι προτεραιότητες των νέων αρχών της Αλγερίας είναι ξεκάθαρες: «απόρριψη οποιασδήποτε ξένης παρέμβασης, ενίσχυση της ασφάλειας των συνόρων, επαναβεβαίωση της κυριαρχίας της ΚΕΕ και της νομιμότητας του Φαγιέζ αλ Σάρατζ», ο οποίος επισκέπτεται συχνά το Αλγέρι, αναφέρει ο Αλγερινός δημοσιογράφος Ακράμ Χαρίεφ, ειδικός σε αμυντικά θέματα.
«Οι Αλγερινοί είναι κατά του πολέμου του Χάφταρ για την κατάληψη της Τρίπολης διότι είναι βαθιά πεπεισμένοι ότι ο στρατάρχης δεν μπορεί να τον ολοκληρώσει», εξήγησε ο Αλγερινός ερευνητής Τζαλέλ Χαρσάουι, ειδικός σε θέματα Λιβύης στο ινστιτούτο Clingendael της Χάγης.
«Πιστεύουν ότι πρόκειται για ένα αντάρτικο πόλης που δεν μπορεί να κερδηθεί και δεν έχει τέλος, κάτι που σημαίνει μια αυξανόμενη ανθρωπιστική κρίση και κύματα εκτοπισμένων που ίσως επηρεάσουν την Τυνησίακαι την Αλγερία, χωρίς να ξεχνούν τον κίνδυνο επανεμφάνισης της μάστιγας των τζιχαντιστών», υπογράμμισε.
Μη ευθυγράμμιση
Αλγέρι και Τύνιδα, που συνεννοούνται στο θέμα της Λιβύης, έχουν τις ίδιες ανησυχίες για την ασφάλεια. Η Αλγερία έχει σχεδόν 1.000 χιλιόμετρα κοινά σύνορα με τη Λιβύη και η Τυνησία 450 χιλιόμετρα.
Οι τζιχαντιστικές επιθέσεις του 2015-16 στην Τυνησία είχαν σχεδιαστεί στη Λιβύη και από τη χώρα αυτή ήταν που προσπάθησε το Ισλαμικό Κράτος να εδραιωθεί στο τυνησιακό έδαφος, στην Μπεν Γκερντάν το 2016.
Η πρόσφατη απροσδόκητη επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Τυνησία προκάλεσε ερωτήματα.
«Η Τυνησία θα χρησιμεύσει ως βάση για τον συνασπισμό εναντίον του Χάφταρ ή ως μεσολαβητής για την κρίση;», διερωτήθηκε η γαλλόφωνη εφημερίδα της χώρας La Presse.
Η τυνησιακή προεδρία προσπάθησε να απορρίψει όλες τις εικασίες λέγοντας ότι «η Τυνησία είναι μία κυρίαρχη χώρα η οποία δεν θα δεχθεί ποτέ να αποτελέσει μέρος οποιασδήποτε συμμαχίας».
Για τον Τυνήσιο πολιτικό αναλυτή Γιούσεφ Σερίφ «η Τυνησία τηρεί τη συνηθισμένη της εξωτερική πολιτική της μη ευθυγράμμισης».
«Το πιο σημαντικό που μπορεί να κάνει η Τυνησία είναι να διαθέσει τα νοσοκομεία της για τους τραυματίες και να μην κλείσει τα σύνορά της στους πρόσφυγες», πρόσθεσε.
Το 2011 η Τυνησία είχε δεχθεί πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που έφυγαν από τη Λιβύη για να γλιτώσουν από τις συγκρούσεις και προετοιμάζεται για ένα νέο ενδεχόμενο κύμα προσφύγων.
Σε ό,τι αφορά την Αλγερία δέχεται καθημερινά περισσότερους μετανάστες από όσους όλη η Ευρώπη, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετανάστευσης.
