Πριν από την εισβολή στην Ουκρανία, η Μάγια Σάντου υπηρέτησε ως πρόεδρος μιας μικρής μετασοβιετικής δημοκρατίας. Σήμερα, είναι μια ευρωπαϊκή προσωπικότητα πρώτης γραμμής, ενισχυμένη από τη νίκη της χθες, Κυριακή, στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών.
Διαβάστε επίσης: Επανεξελέγη Πρόεδρος της Μολδαβίας η φιλοευρωπαία Μάγια Σάντου
Η 52χρονή υποψήφια εξελέγη με το 55% των ψήφων, υπερβαίνοντας τις προσδοκίες απέναντι στον αντίπαλό της Αλεξάντρ Στογιανόγκλο, που υποστηριζόταν από φιλορώσους. Διαχειρίστηκε αποτελεσματικά την κρίση των εκλογών του Οκτωβρίου, όπου το «ναι» στο δημοψήφισμα για την ΕΕ κέρδισε με πολύ μικρή διαφορά.
«Θέλω να ξέρετε ότι άκουσα όλες τις φωνές, περιλαμβανομένων των επικριτικών», δήλωσε στην ομιλία της νίκης της και υποσχέθηκε να είναι πρόεδρος «όλων» σε μια διαιρεμένη χώρα. Αναγνωρίζει την ανάγκη οι 2,6 εκατομμύρια Μολδαβοί να ενταχθούν το συντομότερο στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Η Μάγια Σάντου, ως η πρώτη γυναίκα που ανέλαβε τα υψηλότερα καθήκοντα στο κράτος το 2020, επιδιώκει να ισορροπήσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία και τη Δύση εν μέσω των αυξανόμενων προκλήσεων. Αν και απολάμβανε σχέσεις με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, η κατάσταση στην Ουκρανία την ανάγκασε να κόψει τους δεσμούς με τη Μόσχα.
Γεννημένη στη Σοβιετική Ένωση, η Σάντου απέκτησε τη νεολαία της σε μια χώρα που μόλις είχε αποκτήσει την ανεξαρτησία το 1991. Με πτυχίο στη διαχείριση και τις διεθνείς σχέσεις, αρχίζει τη σταδιοδρομία της στο υπουργείο Οικονομίας, αλλά απογοητεύεται από τη διαφθορά στη χώρα της και αναζητά εργασία στον τομέα διεθνών οργανισμών όπως η Παγκόσμια Τράπεζα. Η επιθυμία της να προχωρήσει πολιτικά την οδήγησε να αναλάβει το υπουργείο Παιδείας το 2012, παρά την σημαντική μείωση των εσόδων της.
Αντιμετωπίζοντας διάφορες δυσκολίες, δήλωσε ότι ανέπτυξε ανθεκτικότητα και δεν κάνει πίσω. Τοποθέτησε κάμερες επιτήρησης στις αίθουσες εξετάσεων, με αποτέλεσμα το ποσοστό επιτυχίας στις εισαγωγικές εξετάσεις στα πανεπιστήμια να μειωθεί, στέλνοντας το μήνυμα ότι η διαφθορά δεν έχει θέση στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Η Σάντου κατανοεί ότι πρέπει να φτιάξει το δικό της χώρο μέσα σε ένα σύστημα γεμάτο ολιγάρχες. Δημιούργησε το Κόμμα της Δράσης και της Αλληλεγγύης (PAS) το 2016, αν και η αρχική της υποψηφιότητα για την προεδρία δεν είχε επιτυχία. Παρά ταύτα, η προεδρική της εκλογή το 2020, με 57,7% των ψήφων, ήταν μια σημαντική νίκη.
Μετά την έναρξη της ρωσικής επιθετικότητας στην Ουκρανία, η Σάντου υποδέχεται πρόσφυγες και χτυπά την πόρτα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναζητώντας στήριξη. Τον Ιούνιο του 2023, διοργάνωσε τη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, πράγμα πρωτοφανές για τη χώρα της. Ένας χρόνος αργότερα, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ ξεκίνησαν επισήμως, και η Σάντου απολαμβάνει το σεβασμό των δυτικών ηγετών.
Ο Αρμάν Γκόζου, ρουμάνος ιστορικός, επισημαίνει ότι η Σάντου «αντιπροσωπεύει μια μεγάλη ευκαιρία για τη Μολδαβία» και είναι πιθανόν η πρώτη ηγέτιδα της χώρας με «τέτοιο διεθνές κύρος».