Ο νικητής του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης 2024 θα ανακοινωθεί την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου στο Όσλο.
Ποιος μπορεί να τιμηθεί με το βραβείο;
Το βραβείο απονέμεται στο πρόσωπο που έχει τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην αδελφοποίηση μεταξύ εθνών, την κατάργηση ή μείωση υφιστάμενων στρατιωτικών δυνάμεων και την εγκαθίδρυση και προώθηση ειρηνευτικών συνελεύσεων. Σύμφωνα με τη διαθήκη του Σουηδού βιομηχάνου Άλφρεντ Νόμπελ, που καθιέρωσε τα βραβεία, ετησίως χιλιάδες άνθρωποι μπορούν να προτείνουν ονόματα, όπως μέλη κυβερνήσεων και κοινοβουλίων, εν ενεργεία αρχηγοί κρατών και πανεπιστημιακοί καθηγητές.
Φέτος υπάρχουν 286 υποψήφιοι, αν και το σύνολο των ονομάτων τους παραμένει μυστικό για 50 χρόνια.
Μεταξύ των φετινών φαβορί είναι ο Ρώσος αντιφρονών Αλεξέι Ναβάλνι, ο οποίος πέθανε σε αποικία κρατουμένων στην Αρκτική, ωστόσο κανείς δεν βραβεύεται μετά θάνατον. Άλλο φαβορί είναι ο Ουκρανός Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος είναι επίσης απίθανο να κερδίσει καθώς είναι ηγέτης ενός εμπόλεμου κράτους.
Η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ, που αποτελείται από πέντε άτομα διοριζόμενα από το νορβηγικό κοινοβούλιο, είναι υπεύθυνη για την απόφαση σχετικά με τον νικητή. Τα μέλη της επιτροπής είναι συχνά πρόσωπα που έχουν αποσυρθεί από την ενεργό πολιτική και φέτος προεδρεύει ο επικεφαλής της νορβηγικής πτέρυγας του PEN International, μιας οργάνωσης που υπερασπίζεται την ελευθερία έκφρασης.
Όλα τα μέλη προτείνονται από νορβηγικά πολιτικά κόμματα, αντανακλώντας την ισορροπία δυνάμεων στο κοινοβούλιο της Νορβηγίας.
Οι υποψηφιότητες κλείνουν στις 31 Ιανουαρίου, με δυνατότητα κατάθεσης προτάσεων έως την πρώτη συνεδρίαση τον Φεβρουάριο. Οι υποψηφιότητες συζητούνται και καταρτίζεται μια λίστα με τις επικρατέστερες, ενώ κάθε υποψήφιος αξιολογείται από μια ομάδα μόνιμων συμβούλων.
Η επιτροπή συνεδριάζει περίπου μία φορά τον μήνα και η απόφασή της λαμβάνεται κατά την τελευταία συνεδρίαση, συνήθως στις αρχές Οκτωβρίου.
Η τελευταία παραίτηση μέλους της επιτροπής διαμαρτυρόμενου συνέβη το 1994, όταν ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ μοιράστηκε το βραβείο με τους Ισραηλινούς Σιμόν Πέρες και Γιτζάκ Ράμπιν.
Αν και ο πλήρης κατάλογος των υποψηφίων παραμένει μυστικός, οι προτείνοντες έχουν το δικαίωμα να αποκαλύψουν τις επιλογές τους. Ανάμεσα στα ονόματα που έχουν γίνει γνωστά φέτος είναι η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες (UNHCR), το Διεθνές Δικαστήριο και ο επικεφαλής του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Τι λαμβάνει ο βραβευθείς;
Ο νικητής απολαμβάνει ένα μετάλλιο, ένα δίπλωμα, 11 εκατ. σουηδικές κορώνες (1,1 εκατ. δολάρια) – και φυσικά την προσοχή ολόκληρου του πλανήτη.
Πότε γίνεται η ανακοίνωση και η τελετή βράβευσης;
Η ανακοίνωση θα γίνει την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου στις 12:00 ώρα Ελλάδας στο Νορβηγικό Ινστιτούτο Νόμπελ στο Όσλο. Η τελετή βράβευσης θα λάβει χώρα στο δημαρχείο του Όσλο στις 10 Δεκεμβρίου, επέτειο του θανάτου του Άλφρεντ Νόμπελ.
Νόμπελ Ειρήνης: Η UNRWA, το Διεθνές Δικαστήριο και ο επικεφαλής του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες μεταξύ των φαβορί για το φετινό βραβείο
