Ο πόλεμος στη Συρία εισέρχεται σήμερα στο δέκατο έτος του, με το συριακό καθεστώς να έχει καταφέρει να διατηρήσει τα ηνία μιας χώρας ο πληθυσμός της οποίας είναι εξαντλημένος και η οικονομία της κατεστραμμένη, την ώρα που ξένες δυνάμεις με διαφορετικά συμφέρονται επεμβαίνουν έμμεσα ή άμεσα στις συγκρούσεις.
Τουλάχιστον 384.000 άνθρωποι, ανάμεσά τους περισσότεροι από 116.000 άμαχοι, έχουν σκοτωθεί στον πόλεμο που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2011 με την αιματηρή καταστολή των φιλοδημοκρατικών διαδηλώσεων, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Μία ημέρα πριν την ένατη επέτειο από την έναρξη του εμφυλίου στη Συρία ο απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη χώρα Γκάιρ Πέντερσεν εξέφρασε τη θλίψη του για τη διάρκεια και τη «φρικτή» φύση της σύγκρουσης, «απόδειξη της πλήρους αποτυχίας της διπλωματίας».
Χάρη στο Ιράν και τη Ρωσία, συμμάχους της Δαμασκού, και έπειτα από σφοδρούς βομβαρδισμούς ο Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ έχει ανακαταλάβει μετά το 2015 τις περιοχές που είχαν θέσει υπό τον έλεγχό τους οι Σύροι αντάρτες και πλέον ελέγχει περισσότερο από το 70% της χώρας.
Βασικό μέτωπο του πολέμου τώρα είναι η επαρχία Ιντλίμπ, το τελευταίο προπύργιο των Σύρων ανταρτών και των τζιχαντιστών στη βορειοδυτική Συρία, όπου από τις αρχές Μαρτίου επικρατεί μια εύθραυστη εκεχειρία έπειτα από πολλούς μήνες επιχειρήσεων του συριακού στρατού.
Βάσει της εκεχειρίας αυτής οι κοινές περιπολίες της Ρωσίας και της Τουρκίας, που στηρίζουν αντίπαλα στρατόπεδα στον πόλεμο, είναι προγραμματισμένο να ξεκινήσουν στην Ιντλίμπ σήμερα.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες κατήγγειλε αυτή την εβδομάδα «μια δεκαετία μαχών που προκάλεσε μόνο ερείπια και δυστυχία». «Οι άμαχοι πληρώνουν το βαρύτερο τίμημα», επεσήμανε σε ανάρτησή του στο Twitter.
Εκατομμύρια εκτοπισμένοι
Το 2011 η εξέγερση ξεκίνησε από την πόλη Ντεράα: έφηβοι εμπνευσμένοι από την Αραβική Άνοιξη στην Τυνησία και την Αίγυπτο έγραψαν στους τοίχους του σχολείου τους συνθήματα κατά του Άσαντ.
Διαδηλώσεις εξαπλώθηκαν σε πολλές μεγάλες πόλεις. Μετά την καταστολή από το καθεστώς, εμφανίστηκαν οι πρώτες ομάδες των Σύρων ανταρτών. Η σύγκρουση έγινε ακόμη πιο περίπλοκη μετά την άνοδο των τζιχαντιστών, κυρίως του Ισλαμικού Κράτους, και την επέμβαση των ξένων δυνάμεων.
Εξαιτίας του πολέμου περισσότεροι από 11 εκατομμύρια άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να εκτοπιστούν εσωτερικά ή να γίνουν πρόσφυγες, με κάποιους από αυτούς να φτάνουν στην Ευρώπη.
«Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι συνελήφθησαν, απήχθησαν ή αγνοούνται. Οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα εγκλήματα, οι καταστροφές και η φτώχεια έφτασαν σε δυσθεώρητα ύψη», πρόσθεσε ο Πέντερσεν.
«Ψυχολογικές και σωματικές επιπτώσεις»
Δεν απέτυχαν μόνο όλες οι διπλωματικές πρωτοβουλίες για τον τερματισμό του πολέμου, αλλά σήμερα τουλάχιστον στρατεύματα από τουλάχιστον πέντε χώρες επεμβαίνουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στη Συρία.
Το Ιράν και η Ρωσία έστειλαν στρατεύματα για να βοηθήσουν τον Άσαντ. Ο αμερικανικός στρατός που βρίσκεται στη βορειοανατολική Συρία, όπου οι Κούρδοι χαίρουν ένα είδος αυτονομίας, παρενέβη ενεργά στη μάχη κατά του ΙΚ, όμως στόχος του είναι και η εξάλειψη της ιρανικής επιρροής στη χώρα.
Ίδιος είναι και ο στόχος του Ισραήλ, το οποίο διεξάγει τακτικά πλήγματα εναντίον θέσεων του συριακού στρατού, του Ιράν ή του λιβανέζικου σιιτικού κινήματος Χεζμπολάχ.
Η Τουρκία, που στηρίζει τους Σύρους αντάρτες, έχει αναπτύξει στρατιώτες στη βόρεια Συρία, επιθυμώντας, μεταξύ άλλων, να εμποδίσει μια νέα μαζική εισροή προσφύγων στο έδαφός της.
Ο πόλεμος έχει καταστρέψει εξάλλου τις υποδομές της Συρίας προκαλώντας ζημιές η αξία των οποίων εκτιμάται σε 400 δισέκ. δολάρια.
«Πρέπει να αποκατασταθούν οι βασικές υπηρεσίες και να ανοικοδομηθούν τα νοσοκομεία και τα σχολεία», επεσήμανε την Παρασκευή η Διεθνής Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού.
Όμως πέρα από το τιτάνιο έργο της αποκατάστασης, η οργάνωση υπογράμμισε ότι «θα είναι απαραίτητο να παρασχεθεί βοήθεια στον πληθυσμό να αντιμετωπίσει τις σωματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις τόσων ετών δεινών».
