Οι επιστήμονες και η επιστημονική έρευνα απολαμβάνουν σχετικά υψηλά επίπεδα αποδοχής παγκοσμίως, σε σχέση τουλάχιστον με άλλες ομάδες και θεσμούς της κοινωνίας, σύμφωνα με μια νέα διεθνή δειγματοληπτική έρευνα του Κέντρου Ερευνών Pew σε 20 χώρες (η Ελλάδα δεν ήταν ανάμεσα τους).
Το 36% κατά μέσο όρο των πολιτών δηλώνουν ότι έχουν «πολλή εμπιστοσύνη» στους επιστήμονες, ένα παρόμοιο ποσοστό εμπιστοσύνης με αυτό προς τους στρατιωτικούς. Πολύ χαμηλότερα είναι τα ποσοστά εμπιστοσύνης στους επικεφαλής των επιχειρήσεων, στις κυβερνήσεις και στα μέσα ενημέρωσης.
Από την άλλη, μολονότι η μεγάλη πλειονότητα (82%) πιστεύει πως οι κρατικές επενδύσεις στην επιστημονική έρευνα φέρνουν οφέλη για την κοινωνία, ένα όχι αμελητέο μέρος του κοινού εκφράζει αμφιβολίες και ανησυχίες σχετικά με τις εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη, την εισαγωγή του αυτοματισμού στην εργασία και τις επιστημονικές επεμβάσεις στα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα. Σε άλλους τομείς, όπως η εξερεύνηση του διαστήματος, οι θετικές γνώμες για τους επιστήμονες κυριαρχούν.
Αναφορικά με τη στάση απέναντι στα εμβόλια – θέμα επίκαιρο λόγω του κορονοϊού- αν και οι πλειοψηφίες στις περισσότερες χώρες θεωρούν τα παιδικά εμβόλια σχετικά ασφαλή και αποτελεσματικά, είναι αξιοσημείωτο ότι σημαντικές μειονότητες εκφράζουν αμφιβολίες περί αυτού – άλλη μία ένδειξη για την ανησυχητική διείσδυση των αντιεμβολιαστικών απόψεων σε μεγαλύτερα στρώματα του πληθυσμού.
Σύμφωνα με το Pew, η σαφής εμπιστοσύνη του κοινού στους επιστήμονες είναι συχνά μεγαλύτερη στο αριστερό τμήμα του πολιτικού φάσματος από ό,τι στο δεξιό, κάτι πολύ ορατό σε χώρες όπως οι ΗΠΑ (62% έναντι 20%) και ο Καναδάς (74% έναντι 35%). Η ψαλίδα εμπιστοσύνης προς τους επιστήμονες μεταξύ αριστεράς-δεξιάς (με βάση τον αυτοπροσδιορισμό των ερωτώμενων) είναι μικρότερη στην Ευρώπη: στην Βρετανία 27%, στη Γερμανία 17%, στη Σουηδία 15% και στην Ισπανία 10%.
Η έρευνα βρήκε επίσης ότι υπάρχει ανάλογη σχέση ανάμεσα στις απόψεις για την κλιματική αλλαγή και στην πολιτική ιδεολογία, με τους «αριστερούς» να τη θεωρούν σοβαρό πρόβλημα σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι οι «δεξιοί». Αυτό ισχύει εξίσου στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στην Αυστραλία και στις χώρες της Ευρώπης.
Σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη και την αυτοματοποίηση της εργασίας, εμφανίζεται ένας διχασμός. Στην Ευρώπη το 47% λένε πως οι σχετικές εξελίξεις είναι καλές για την κοινωνία, ενώ ανάλογο (48%) είναι το ποσοστό διεθνώς όσων θεωρούν καλό πράγμα τον ρομποτικό αυτοματισμό, έναντι 42% που τον θεωρούν κακό.
Μεγαλύτερος σκεπτικισμός υπάρχει απέναντι στους ειδικούς, όσον αφορά την επίλυση σημαντικών προβλημάτων. Ενώ οι επιστήμονες είναι ανάμεσα στις ομάδες που απολαμβάνουν τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη, οι δύο στους τρεις πολίτες διεθνώς (66%) λένε πως είναι καλύτερο να βασιζόμαστε σε ανθρώπους με πρακτική εμπειρία για την επίλυση πιεστικών κοινωνικών προβλημάτων. Μόνο το 28% πιστεύουν πως είναι καλύτερο να βασίζεται η κοινωνία στους θεωρούμενους ως ειδικούς σε κάθε πρόβλημα (ακόμη και αν δεν έχουν πολλή πρακτική εμπειρία). Σε αυτό το ζήτημα -την προτίμηση της πρακτικής εμπειρίας έναντι της εξειδίκευσης- υπάρχει ευρεία συμφωνία σε όλο το ιδεολογικό φάσμα.
Αναφορικά με τα μέσα ενημέρωσης, η πλειονότητα των πολιτών διεθνώς (68%) θεωρεί ότι αυτά κάνουν καλή δουλειά στην κάλυψη των επιστημονικών θεμάτων, από την άλλη όμως θεωρούν ότι το κοινό δεν διαθέτει συχνά επαρκείς επιστημονικές γνώσεις για να κατανοήσει τις επιστημονικές ειδήσεις.
