Οι Ταλιμπάν «στερούν εκ προθέσεως» τη μόρφωση 1,4 εκατομμυρίου κοριτσιών στο Αφγανιστάν μετά την εκ νέου κατάληψη της εξουσίας πριν από ακριβώς τρία χρόνια, απαγορεύοντας την πρόσβαση στα δευτεροβάθμια σχολεία, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε η UNESCO.
«Το Αφγανιστάν είναι σήμερα η μοναδική χώρα παγκοσμίως που απαγορεύει την πρόσβαση στην εκπαίδευση για τα κορίτσια άνω των 12 ετών και για τις γυναίκες», καταγγέλλει η γενική διευθύντρια της Εκπαιδευτικής, Επιστημονικής και Επιμορφωτικής Οργάνωσης των Ηνωμένων Εθνών, Οντρέ Αζουλέ.
«Το δικαίωμα στην εκπαίδευση δεν μπορεί να υποφέρεται» ούτε να επιτρέπεται να γίνεται αντικείμενο «διαπραγμάτευσης» και «συμβιβασμού», προσθέτει: «η διεθνής κοινότητα οφείλει να παραμείνει κινητοποιημένη προκειμένου να εξασφαλίσει το άμεσο άνοιγμα των σχολείων και των πανεπιστημίων για τα κορίτσια και τις γυναίκες».
Υπολογίζοντας τα κορίτσια και τις γυναίκες που είχαν σταματήσει τη σχολική τους εκπαίδευση πριν από την επιστροφή των φονταμενταλιστών σουνιτών στην εξουσία, σήμερα 2,5 εκατομμύρια Αφγανές μαθητές δεν έχουν πρόσβαση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, δηλαδή το 80% του συνολικού αριθμού των κοριτσιών σε σχολική ηλικία.
Οι Ταλιμπάν έχουν επίσης απαγορεύσει στις γυναίκες να διδάσκουν αγόρια, ενώ η χώρα αντιμετωπίζει έλλειψη καταρτισμένου διδακτικού προσωπικού.
Οι περιορισμοί που επέβαλαν πλήττουν συνολικά το εκπαιδευτικό σύστημα και έχουν προκαλέσει «δραστική μείωση» των εγγραφών στα πρωτοβάθμια σχολεία, περιλαμβανομένων των αγοριών, όπως και στην ανώτερη εκπαίδευση: δήλωσε ότι έχει μειωθεί κατά 53% από το 2021, σύμφωνα με την UNESCO.
Πίσω από αυτό το φαινόμενο επικρατεί ανησυχία για την πιθανή αύξηση της «παιδικής εργασίας» και των «πρόωρων γάμων» καθώς και για την έλλειψη δεξιοτήτων, που αναμένεται να βλάψουν τη μακροχρόνια ανάπτυξη της χώρας.
Για την υπέρβαση των απαγορεύσεων και την παροχή εναλλακτικών επιλογών σε αφγανικές οικογένειες, έχουν αναληφθεί επιτόπιες και διεθνείς πρωτοβουλίες.
Η ΜΚΟ Οργάνωση Μπέγκουμ για τις Γυναίκες, με έδρα το Παρίσι, ίδρυσε τον Μάρτιο του 2021 ραδιοφωνικό σταθμό και ένα δίκτυο καλωδιακής και δορυφορικής τηλεόρασης τον Μάρτιο του 2024.
Κάθε μέρα, ετοιμάζεται εκπαιδευτικό τηλεοπτικό περιεχόμενο διάρκειας έξι ωρών από ομάδα δέκα Αφγανών δημοσιογράφων στις βασικές γλώσσες που ομιλούνται στο Αφγανιστάν (νταρί, παστό) και εκπέμπεται μέσω δορυφόρου.
Η UNESCO, συμμετέχοντας σε παρόμοιες πρωτοβουλίες, τονίζει ωστόσο ότι «τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την εκπαίδευση διά ζώσης στις σχολικές αίθουσες».
Η οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών αναφέρει ότι «πάνω από 1.000» άτομα, εκ των οποίων «780 γυναίκες», εκπαιδεύτηκαν για να συμμετάσχουν σε εκστρατεία «αλφαβητισμού», η οποία έχει ωφελήσει «πάνω από 55.000» παιδιά και νέους, κυρίως κορίτσια, σε σχεδόν «1.900 χωριά». Ωστόσο, «το καθήκον παραμένει τεράστιο», δεδομένου του αριθμού των παιδιών και των νέων που έπαψαν να μορφώνονται.
Αφότου ανακατέλαβαν την εξουσία τον Αύγουστο του 2021, οι Ταλιμπάν επιβάλλουν στη χώρα τους τη δική τους ακραία ερμηνεία του ισλαμικού νόμου, της σαρίας, και έχουν αυξήσει τα μέτρα που περιορίζουν τις ελευθερίες των γυναικών. Ο ΟΗΕ χαρακτηρίζει την πολιτική τους ως «απαρτχάιντ του φύλου».
Απαγορεύεται στις γυναίκες να εργάζονται στη δημόσια υπηρεσία, να εισέρχονται σε πάρκα, κήπους, γυμναστήρια και δημόσια λουτρά, ενώ υποχρεούνται να καλύπτουν ολόκληρο το σώμα τους όταν βγαίνουν μόνες από τα σπίτια τους.
Η στρατηγική που ακολουθούν οι Ταλιμπάν εξηγεί, τουλάχιστον εν μέρει, τη βαθιά απομόνωσή τους σε διεθνές επίπεδο. Η de facto κυβέρνηση τους δεν έχει αναγνωριστεί από κανένα άλλο κράτος του κόσμου μέχρι σήμερα.
