Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε σήμερα στον περιορισμό των εξαγωγών των εμβολίων για την Covid-19 στη Βόρεια Ιρλανδία, παρακάμπτοντας μέρος του Πρωτοκόλλου για το Brexit, ένα γεγονός που προκάλεσε οργή στο Μπέλφαστ και το Λονδίνο.
Η πρωθυπουργός της Βόρειας Ιρλανδίας Αρλίν Φόστερ χαρακτήρισε «απίστευτη εχθρική πράξη» την απόφαση της ΕΕ να επικαλεστεί το άρθρο 16 του Πρωτοκόλλου για τη Βόρεια Ιρλανδία, το οποίο επιτρέπει στο Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ να αποφασίζουν και να δρουν μονομερώς, εφόσον υπάρχει κάποια μη αναμενόμενη, αρνητική επίπτωση από τη συμφωνία αυτήν. «Με την πρώτη ευκαιρία, η ΕΕ επαναφέρει τα σκληρά σύνορα μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της Ιρλανδίας, σε ό,τι αφορά τον εφοδιασμό με το εμβόλιο για τον κορονοϊό», σχολίασε, ζητώντας την παρέμβαση του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον.
Ένας εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης είπε ότι «θα εξεταστούν προσεκτικά τα επόμενα βήματα», προσθέτοντας ότι ο υπουργός Μάικλ Γκόουβ εξέφρασε στην ΕΕ «την ανησυχία» της Βρετανίας γιατί δεν ενημερώθηκε από τις Βρυξέλλες για τις αποφάσεις της.
Νωρίτερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε σε συμφωνία σε ένα σχέδιο για τον έλεγχο των εξαγωγών των εμβολίων από την ΕΕ, με το αιτιολογικό ότι πρέπει να διασφαλίσει τα δικά της αποθέματα.
Η Βόρεια Ιρλανδία παίρνει τα δικά της εμβόλια από τη Βρετανία, όμως η απόφαση της ΕΕ προκάλεσε οργή στην επαρχία, λιγότερο από έναν μήνα μετά την ολοκλήρωση του Brexit.
Ένας εκπρόσωπος του Τζόνσον είπε απόψε ότι η κυβέρνηση ζητά κατεπειγόντως απαντήσεις από την Κομισιόν για την απόφασή της.
Λόγω των καθυστερήσεων στις παραδόσεις του εμβολίου της εταιρείας AstraZeneca, η ΕΕ έθεσε σε εφαρμογή από σήμερα έναν μηχανισμό που θα ελέγχει τις εξαγωγές των εμβολίων για την Covid-19 που παρασκευάζονται σε ευρωπαϊκό έδαφος και θα έχει τη δυνατότητα να απαγορεύει όσες θεωρούνται «μη νόμιμες». Το κείμενο που υιοθετήθηκε σήμερα από τους Ευρωπαίους θεωρεί τη Βόρεια Ιρλανδία «έδαφος εξαγωγής» σε ό,τι αφορά τα εμβόλια. Αυτό όμως έρχεται σε αντίθεση με το Πρωτόκολλο για τη Βόρεια Ιρλανδία που συμπεριλαμβάνεται στη συμφωνία για το Brexit και έχει ως στόχο να αποφευχθούν τα «σκληρά σύνορα» και η επιστροφή των τελωνειακών ελέγχων με την Ιρλανδία.
Η ΕΕ επικαλείται το άρθρο που της επιτρέπει να παρακάμπτει το Πρωτόκολλο αν η εφαρμογή του προκαλεί «σοβαρές οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές δυσκολίες».
Από το Δουβλίνο, ένας εκπρόσωπος του Ιρλανδού πρωθυπουργού Μίχολ Μάρτιν είπε ότι ο τελευταίος επικοινώνησε με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για να της εκφράσει την ανησυχία του. «Εργαζόμαστε με την Επιτροπή για να επιλύσουμε αυτό το πρόβλημα και να προστατεύσουμε τη λειτουργία του Πρωτοκόλλου», έγραψε εξάλλου στο Twitter ο Ιρλανδός υπουργός Εξωτερικών Σάιμον Κόβενι.
