Η χήρα του Αλβανού δικτάτορα Ενβέρ Χότζα, Νεζμιγιέ, πέθανε σήμερα σε ηλικία 99 ετών, 35 χρόνια μετά το θάνατο του σύζυγού της, ο οποίος είχε κυβερνήσει με σιδηρά πυγμή την Αλβανία για πάνω από 40 χρόνια, έγινε σήμερα γνωστό από την οικογένεια.
Τον θάνατο της Νεζμιγιέ Χότζα στο ταπεινό διαμέρισμά της στα προάστια των Τιράνων, επιβεβαίωσε η νύφη της σε τηλεφωνική επικοινωνία με το Γαλλικό Πρακτορείο.
Για πολλούς, η σύζυγος του κομμουνιστή ηγέτη ήταν «η γυναίκα του διαβόλου», ο τίτλος ενός βιβλίου του Φαχρί Μπαλίου. Στον πρόλογο, ο λογοτέχνης Ισμαήλ Κανταρέ τη χαρακτήρισε «την πιο διαβολική από όλους, την πιο διεστραμμένη» από τις συζύγους δικτατόρων.
Η φίλη της Βίτο Κάπο περιέγραψε από την πλευρά της «μια πολύ ευαίσθητη γυναίκα, μια υποδειγματική μητέρα και σύζυγο, που βρισκόταν πάντα δίπλα στον Ενβέρ Χότζα».
Σε μια συνέντευξή της στο Γαλλικό Πρακτορείο το 2008 η Νεζμιγιέ Χότζα δεν εξέφρασε την παραμικρή μεταμέλεια για τα εγκλήματα του συζύγου της.
«Γιατί να ζητήσω συγγνώμη; Δεν λυπάμαι για τίποτα και δεν αισθάνομαι ένοχη για τίποτα. Απλά σεβόμασταν τους νόμους που ίσχυαν εκείνη στην εποχή», είπε τότε, σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα μετά το θάνατο του Ενβέρ Χότζα, το 1985.« Η εμπιστοσύνη μου στο κομμουνιστικό ιδεώδες δεν θα πεθάνει ποτέ».
Για τον πρώην πρωθυπουργό Σαλί Μπερίσα, «κυβέρνησε την Αλβανία πολύ πριν από το θάνατο του συζύγου της, ο οποίος υπέφερε από σοβαρά προβλήματα υγείας».
Μετά την πτώση του κομμουνισμού, η Νεζμιγιέ Χότζα καταδικάστηκε το 1993 για κατάχρηση εξουσίας και υπεξαίρεση κρατικών κονδυλίων, σε εννέα χρόνια κάθειρξης, από τα οποία εξέτισε μόνο τα πέντε.
Υπό το κομμουνιστικό καθεστώς στην Αλβανία (1945-1991), εκτελέστηκαν 5.577 άνδρες και 450 γυναίκες, περισσότεροι από 26.000 άνθρωποι φυλακίστηκαν, 32.000 απελάθηκαν, 77.000 πέθαναν σε στρατόπεδα εργασίας. Το κομμουνιστικό καθεστώς κατέστρεψε τεμένη και εκκλησίες, απαγόρευσε τη θρησκεία, εγκλώβισε τα τρία εκατομμύρια κατοίκων της βαλκανικής χώρας.
Για την Νεζμιγιέ Χότζα, ο σύζυγός της «δεν ήταν ένας δικτάτορας αλλά ένας ιδανικός ηγέτης που γνώριζε πώς να υπερασπιστεί τη χώρα του από εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς που απειλούσαν την ύπαρξη της Αλβανίας».
ΓΣ