του Ν. Πέλπα
Μετά τη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών στις 6 Οκτωβρίου στο Κόσοβο, όπου επικράτησαν κόμματα που δεν προέρχονται από την ένοπλη δράση των Αλβανών της τελευταίας δεκαετίας του περασμένου αιώνα, διαμορφώνονται νέα δεδομένα στην διαδικασία για την οριστική διευθέτηση της διένεξης ανάμεσα στο Βελιγράδι και την Πρίστινα.
Η γενιά των πολιτικών που αναδεικνύεται στην εξουσία αμφισβητεί τα πολιτικά επιτεύγματα των πρώην οπλαρχηγών του UCK (Απελευθερωτικός Στρατός του Κοσόβου) στον διάλογο με την Σερβία που ξεκίνησε το μακρινό, πλέον, 2012 υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο φερόμενος ως μελλοντικός πρωθυπουργός του Κοσόβου, ο ηγέτης του κινήματος «Αυτοδιάθεση» (LVV) ‘Αλμπιν Κούρτι, χαρακτήρισε ήδη «νεκρή» τη συμφωνία των Βρυξελλών του 2013. Ο Κούρτι, σε συνέντευξη του στο ιδιωτικό τηλεοπτικό κανάλι Τ-7, εκτίμησε ότι η Ένωση Σερβικών Δήμων, που προβλέπεται από την συμφωνία των Βρυξελλών, αποτελεί πρότζεκτ του Βελιγραδίου και δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα της σερβικής εθνικής κοινότητας στο Κόσοβο. «Σήμερα ζουν 132.000 Σέρβοι στο Κόσοβο, κανένας δεν διαμαρτύρεται που δεν ιδρύθηκε η Ένωση Σερβικών Δήμων. […] Αυτοί νοιάζονται για τα δικαιώματά τους και όχι για τα σοβινιστικά σχέδια του Βελιγραδίου. Η Σερβία με την συμφωνία αυτή προσπαθεί να αποσπάσει τμήμα του Κοσόβου», δήλωσε ο ‘Αλμπιν Κούρτι. Ανέφερε ότι στον διάλογο με το Βελιγράδι θα θέσει ζήτημα πολεμικών αποζημιώσεων για τα εγκλήματα που διεπράχθησαν από τις σερβικές δυνάμεις την δεκαετία του ’90 και θα ζητήσει την επιστροφή των αποθεματικών του Ταμείου Συντάξεων που – όπως ισχυρίστηκε – «λεηλατήθηκε» από την Σερβία.
Ο Αλμπιν Κούρτι ξεκαθάρισε ότι ο ίδιος θα εκπροσωπεί το Κόσοβο στις διαπραγματεύσεις με την Σερβία και όχι ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Χασίμ Θάτσι. «Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, σύμφωνα με το Σύνταγμα, προβάλλει την εξωτερική πολιτική και δεν την διαμορφώνει», τόνισε ο Κούρτι αναγγέλλοντας την περιθωριοποίηση του Θάτσι στην διαδικασία του διαλόγου με το Βελιγράδι.
Στη Σερβία εκτιμάται ότι οι θέσεις, που εκφράζει δημόσια ο Αλμπιν Κούρτι για τον διάλογο, δεν βοηθούν τη διαδικασία για την οριστική επίλυση του ζητήματος του Κοσόβου. Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς τόνισε, σε συνέντευξή του που δημοσιεύτηκε χθές στην αυστριακή εφημερίδα Standard, ότι για να υπάρξει συμβιβασμός θα πρέπει και οι δύο πλευρές να χάσουν κάτι. Ο Βούτσιτς απέκλεισε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο να αναγνωρίσει η Σερβία το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος στα υφιστάμενα σύνορα. ‘Αφησε ανοιχτό ωστόσο το ενδεχόμενο να αλλάξει στάση εάν συμφωνηθεί η προσάρτηση στη Σερβία του βορείου τμήματος του Κοσόβου, όπου ο σερβικός πληθυσμός αποτελεί πλειοψηφία. «Εάν πριν ακόμη από την έναρξη του διαλόγου λέγεται ότι δεν συζητείται το εδαφικό, δεν συζητείται η αυτονομία του βορείου Κοσόβου, τότε για ποια θέματα να συζητήσουμε; Δεν υπάρχει λόγος να διαπραγματευόμαστε», τόνισε ο Βούτσιτς σχολιάζοντας τις απόψεις της νέας πολιτικής ηγεσίας του Κοσόβου.
Ο πρόεδρος της Σερβίας αποκάλυψε στην εφημερίδα Standard ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι τού μετέφεραν την πληροφορία ότι η ΕΕ θα αλλάξει στάση και ενδέχεται να ζητήσει ανοιχτά από την Σερβία την αναγνώριση του Κοσόβου ως ανεξάρτητου κράτους. Επανέλαβε ότι η Σερβία δεν πρόκειται να αναγνωρίσει το Κόσοβο και να αποδεχθεί λύση με την οποία θα χάσει τα πάντα με την υπόσχεση ότι κάποτε θα γίνει δεκτή στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Εμείς τι θα λάβουμε; Την ένταξη στην ΕΕ σε δέκα χρόνια; Ποιος μας το εγγυάται; Μήπως η εγγύηση θα έχει την ίδια βαρύτητα με αυτήν που δόθηκε στη Βόρεια Μακεδονία για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων;», διερωτήθηκε ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς.
