Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα συμμετάσχει σήμερα, Τρίτη 17 Μαρτίου, στις 18:00 ώρα Ελλάδος, σε τηλεδιάσκεψη του ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην οποία καλεί ο πρόεδρος του Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, με αντικείμενο τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού και την αντιμετώπιση των συνεπειών που προκαλεί.
Τα μέτρα της ΕΕ για την αντιμετώπιση του κορονοϊού
Απαγόρευση των μη απολύτως αναγκαίων ταξιδιών προς την Ευρώπη, ευελιξία στην εφαρμογή του κανόνα του 3% για το έλλειμμα, περιορισμός των εξαγωγών του προστατευτικού εξοπλισμού: ακολουθούν τα κυριότερα μέτρα που εισηγείται ή έχει ήδη λάβει η ΕΕ για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Απαγόρευση ταξιδιών
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα να απαγορευτούν, για διάστημα 30 ημερών (με δυνατότητα παράτασης) όλα τα μη απολύτως αναγκαία ταξίδια προς τις χώρες της ΕΕ, πλην ορισμένων εξαιρέσεων (μόνιμοι κάτοικοι, ιατρικό προσωπικό κ.α.).
Η πρόταση αυτή θα πρέπει να εγκριθεί αύριο από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων.
Ωστόσο, όσοι μεταφέρουν αγαθά θα πρέπει να μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα ώστε να μην διαταραχθεί ο ανεφοδιασμός της αγοράς με εμπορεύματα.
Οι Βρυξέλλες έκαναν συστάσεις προς τις χώρες μέλη, ώστε να αποφευχθούν τα μποτιλιαρίσματα στα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ και να συνεχιστεί η μεταφορά προϊόντων, παρά την εφαρμογή των ελέγχων. Πολλές χώρες έχουν ήδη κλείσει τα σύνορά τους ή επιβάλλουν αυστηρούς υγειονομικούς ελέγχους.
Προτεραιότητα στον εξοπλισμό
Οι ελλείψεις προστατευτικού εξοπλισμού ανάγκασαν την Κομισιόν να περιορίσει τις εξαγωγές αυτών των ειδών, ώστε να διασφαλίσει ότι η ευρωπαϊκή αγορά θα έχει διαθέσιμα προϊόντα. Οι περιορισμοί αυτοί ισχύουν για τις μάσκες, τα προστατευτικά γυαλιά, τις στολές και άλλα είδη για την κάλυψη του προσώπου, της μύτης και του στόματος.
Η Γερμανία και η Γαλλία, που είχαν λάβει μέτρα ή είχαν απαγορεύσει τις εξαγωγές, συμφώνησαν τελικά να εξάγουν τέτοιο υλικό σε άλλες χώρες της ΕΕ και ιδίως στην Ιταλία.
Αποδέσμευση πόρων
Οι Βρυξέλλες θα θέσουν στη διάθεση των χωρών το ποσό των 8 δισεκατομμυρίων ευρώ για τους πιο ευάλωτους τομείς της οικονομίας. Τα χρήματα αυτά είχαν ήδη δοθεί στο πλαίσιο των Διαρθρωτικών Ταμείων, όπως δεν είχαν χρησιμοποιηθεί και θα έπρεπε να επιστραφούν. Τώρα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Η Κομισιόν ελπίζει ότι θα μπορέσει επίσης να βρει άλλα 29 δισεκατομμύρια από επενδύσεις, δηλαδή συνολικά 37 δισεκ. ευρώ. Θα δώσει εξάλλου την άδεια στις χώρες μέλη να δαπανήσουν 28 δισεκ. ευρώ από τα Διαρθρωτικά Ταμεία (ποσά που προέρχονται από τον πολυετή προϋπολογισμό του 2014-20) και τα οποία δεν έχουν ακόμη κατανεμηθεί.
Μια άλλη πηγή εξεύρεσης πόρων είναι το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ, απ’ όπου είναι εφικτό να διατεθούν έως και 800 εκατομμύρια ευρώ για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Τέλος, οι Βρυξέλλες θα διαθέσουν 1 δισεκ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ ως εγγύηση προς το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων ώστε να αποδεσμευτούν κεφάλαια κίνησης ύψους 8 δισεκ. ευρώ για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Ανοχή στα ελλείμματα
Οι Βρυξέλλες υποσχέθηκαν ότι θα επιδείξουν «τη μέγιστη ευελιξία» σε ό,τι αφορά την εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανόνων για τον προϋπολογισμό των χωρών μελών, ιδίως για τον περίφημο «κανόνα του 3%» για το έλλειμμα. Έτσι, οι χώρες θα μπορέσουν να αυξήσουν τις δημοσιονομικές δαπάνες τους για να αντιμετωπίσουν την επιδημία και να περιορίσουν τις αρνητικές κοινωνικοοικονομικές συνέπειες.
«Στην περίπτωση σοβαρής οικονομικής ύφεσης» στην ευρωζώνη, η Κομισιόν δηλώνει έτοιμη να ενεργοποιήσει ένα άρθρο με το οποίο αναστέλλεται η εφαρμογή των κανόνων.
Πιο διαλλακτική θέλει επίσης να είναι απέναντι στις κρατικές ενισχύσεις. «Θα φροντίσουμε ώστε να μπορούν να δοθούν κρατικές ενισχύσεις στις εταιρείες (ιδίως τις μικρομεσαίες) που έχουν ανάγκη» λόγω της κρίσης, δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Οι ευρωπαϊκές συνθήκες προβλέπουν ότι οι ενισχύσεις οι οποίες έχουν ως στόχο να καλυφθούν οι ζημιές που προκαλούνται από φυσικές καταστροφές ή από άλλα έκτακτα γεγονότα είναι συμβατές με τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς.
Στήριξη στην έρευνα
Οι Βρυξέλλες θα διαθέσουν 140 εκατομμύρια ευρώ από δημόσια και ιδιωτικά κεφάλαια για έρευνες που αφορούν την παραγωγή εμβολίων, διαγνωστικών τεστ και θεραπειών. Κατατέθηκαν περισσότερες από 90 προτάσεις και έχουν επιλεγεί οι 17 από αυτές.
Οι υπουργοί Υγείας και Εσωτερικών συσκέπτονται καθημερινά μέσω τηλεδιάσκεψης ενώ ο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης Νόσων, που εδρεύει στη Στοκχόλμη, συγκεντρώνει τα δεδομένα για την εξέλιξη της επιδημίας και κάνει συστάσεις στις χώρες μέλη.
Απαγόρευση εισόδου αλλοδαπών στην ΕΕ για 30 ημέρες εισηγείται η πρόεδρος της Κομισιόν
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πρότεινε σήμερα να επιβληθεί προσωρινή απαγόρευση στους αλλοδαπούς που θέλουν να μπουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση για διάστημα 30 ημερών.
«Όσο λιγότερα τα ταξίδια, τόσο περισσότερο μπορούμε να περιορίσουμε τον ιό. Κατά συνέπεια (…) προτείνω στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων να εισάγουμε προσωρινούς περιορισμούς στα μη αναγκαία ταξίδια στην ΕΕ» ανέφερε η ντερ Λάιεν. «Αυτοί οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί θα πρέπει να ισχύσουν για περίοδο 30 ημερών, αλλά μπορούμε να την παρατείνουμε αν είναι αναγκαίο», πρόσθεσε.
Από τους περιορισμούς αυτούς θα εξαιρεθούν οι μόνιμοι κάτοικοι χωρών μελών της ΕΕ, τα μέλη των οικογενειών των Ευρωπαίων πολιτών, οι διπλωμάτες, οι γιατροί και οι ερευνητές που εργάζονται για την αναχαίτιση της εξάπλωσης του νέου κορονοϊού SARS-CoV-2.
Δύο ευρωπαϊκές πηγές ανέφεραν νωρίτερα στο πρακτορείο Reuters ότι η Ευρώπη σχεδιάζει να απαγορεύσει στους αλλοδαπούς πολίτες να μπαίνουν στη ζώνη Σένγκεν, η οποία αποτελείται από 22 χώρες μέλη της ΕΕ και την Ισλανδία, τη Νορβηγία, την Ελβετία και το Λιχτενστάιν. Η Βρετανία και η Ιρλανδία δεν είναι μέλη της.
Και οι δύο πηγές είπαν ότι αναμένουν να συζητηθεί το θέμα στην τηλεδιάσκεψη που θα έχουν αύριο Τρίτη οι ηγέτες των χωρών μελών με αντικείμενο την πανδημία. «Η ιδέα αυτή συζητείται με σκοπό να αποφύγουμε να επιβαρύνουμε ακόμη περισσότερο τα συστήματα υγείας. Αναμένουμε να δούμε τι θα αποφασίσουν οι ηγέτες της ΕΕ την Τρίτη, αν θα συμφωνήσουν και οι χώρες της Σένγκεν εκτός ΕΕ, αν θα συντονιστούμε με τη Βρετανία και την Ιρλανδία», είπε η μία από τις πηγές αυτές.