H έλευση των δικτύων πέμπτης γενιάς (5G) για κινητά τηλέφωνα φέρνει τεράστιες αλλαγές στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Στην Ευρώπη, το δίκτυο αυτό έχει ήδη ξεκινήσει να εξαπλώνεται στην Ελβετία, τη Βρετανία και τη Γερμανία.
Το δίκτυο πέμπτης γενιάς έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι εκατό φορές πιο γρήγορο από το 4G. Αυτό θα επιτρέψει την ανάδυση νέων τεχνολογικών δυνατοτήτων, όπως για παράδειγμα τη σύνδεση των αυτοκινήτων στο διαδίκτυο και θα συμβάλλει στην εξέλιξη της ενισχυμένης ή (κατ’ άλλους) «επαυξημένης» πραγματικότητας (augmented reality). Είναι, επομένως, φανερό ότι οι υποσχέσεις του 5G σε τεχνολογικό επίπεδο είναι μεγάλες.
Η επιστημονική κοινότητα επιδιώκει να διερευνήσει τα δίκτυα αυτά, προκειμένου να επιβεβαιώσει ότι δεν είναι επιβλαβή για την υγεία. Το Σεπτέμβριο του 2017, γιατροί και επιστήμονες κυκλοφόρησαν το «5G Appeal», ένα ψήφισμα που καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναστείλει τις ενέργειες που αφορούν τα δίκτυα 5G, μιλώντας για τις επικείμενες επιπτώσεις τους στην υγεία, όπως ο αυξημένος κίνδυνος καρκίνου, οι αλλαγές στις αποκρίσεις των κυττάρων στο άγχος και οι γενετικές βλάβες. Μέχρι τώρα, πάνω από 250 άτομα έχουν υπογράψει το συγκεκριμένο ψήφισμα. Τον περασμένο Μάρτιο, η υπουργός Περιβάλλοντος των Βρυξελλών, Σελίν Φρεμό, ανέστειλε την ανάπτυξη ενός δικτύου 5G λόγω της αβεβαιότητας για τις επιπτώσεις του στην υγεία. Παράλληλα, το Μάιο, μια διαδήλωση στην Βέρνη της Ελβετίας κατάφερε να αποτρέψει την εγκατάσταση κεραιών δικτύου 5G σε ορισμένους δήμους.
Πόσο διαφορετικό είναι επομένως το δίκτυο 5G και ποιες οι ενδεχόμενες επιπτώσεις της χρήσης του στην υγεία;
«Στην πραγματικότητα η απάντηση είναι πολύ περίπλοκη», δηλώνουν οι ειδικοί.
«Έχουμε κάνει χιλιάδες έρευνες για τη σχέση της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας με την ανθρώπινη υγεία», δήλωσε ο καθηγητής Νιλς Κούστερ, ιδρυτής και διευθυντής του ελβετικού ιδρύματος «ΙΤ’ΙS». O ίδιος υπήρξε συντονιστής του ερευνητικού σχεδίου «ARIMMORA», που εξέτασε τη σχέση της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, που εκπέμπεται από τις γραμμές ρεύματος, με την παιδική λευχαιμία.
Τόσο τα κινητά τηλέφωνα όσο και οι κεραίες τηλεπικοινωνίας εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, ανεξάρτητα από τη γενιά δικτύου. Συγκεκριμένα, εκπέμπουν μη-ιοντίζουσα ακτινοβολία, η οποία βρίσκεται πολύ χαμηλά στο φάσμα των συχνοτήτων. Πολλές ηλεκτρονικές συσκευές μεταδίδουν αυτόν τον τύπο της ακτινοβολίας, από τους φούρνους μικροκυμάτων μέχρι τις γραμμές ρεύματος.
Η μη-ιοντίζουσα ακτινοβολία επιδρά στην υγεία με πολύ διαφορετικό τρόπο από την ιοντίζουσα ακτινοβολία, η οποία θεωρείται ότι βρίσκεται πολύ ψηλά στο φάσμα των συχνοτήτων και περιλαμβάνει τις ακτίνες Χ ή την πυρηνική ακτινοβολία, που έχει αποδειχθεί ότι έχουν βλαβερές επιδράσεις στην υγεία των ανθρώπων.