Επειτα από τρία χρόνια πολιτικής παράλυσης στην Βόρεια Ιρλανδία, η πρόοδος που έχει καταγραφεί στις συνομιλίες δημιουργεί την ελπίδα για μία συμφωνία ανάμεσα στους ενωτικούς και τους ρεπουμπλικανούς για την διακυβέρνηση της βρετανικής επαρχίας που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της διαδικασίας του Brexit.
Η βρετανική κυβέρνηση έδωσε χθες το βράδυ στην δημοσιότητα το κείμενο του σχεδίου συμφωνίας. Οι δύο πλευρές της Βόρειας Ιρλανδίας, οι ενωτικοί του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP) και οι ρεπουμπλικανοί του Σιν Φέιν έχουν προθεσμία μέχρι την Δευτέρα για να συμφωνήσουν. Εάν δεν υπάρξει συμφωνία, το Λονδίνο οφείλει να προκηρύξει τοπικές εκλογές σε μία δύσκολη συγκυρία, την στιγμή που το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση εντός τριών εβδομάδων.
Τα δύο κόμματα πρέπει να μοιρασθούν την διακυβέρνηση της βρετανικής επαρχίας βάσει της ειρηνευτικής συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής του 1998, που έβαλε τέλος στην περίοδο των «Troubles» ανάμεσα στους καθολικούς ρεπουμπλικανούς και τους προτεστάντες ενωτικούς. Οι συγκρούσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές διήρκεσαν 30 χρόνια και άφησαν πίσω τους 3.500 νεκρούς.
Ενα πολιτικό και οικονομικό σκάνδαλο προκάλεσε την κατάρρευση του προηγούμενου κυβερνητικού συνασπισμού τον Ιανουάριο 2017 και σειρά διαπραγματευτικών κύκλων δεν έδωσαν διέξοδο. Οι συνομιλίες επανελήφθησαν στα μέσα του Δεκεμβρίου.
Το διακύβευμα είναι ακόμη σημαντικότερο την στιγμή που η τοπική βουλή, που βρίσκεται σε παράλυση, θα πρέπει να αποφασίσει επί των τελωνειακών ρυθμίσεων που θα τεθούν σε ισχύ ώστε να αποτραπεί η επαναφορά χερσαίων συνόρων ανάμεσα στην Δημοκρατία της Ιρλανδίας και την Βόρεια Ιρλανδία με την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
«Είναι μία στιγμή αλήθειας για την συμφωνία του Μπέλφαστ», δήλωσε σε ανακοίνωσή του ο υπουργός αρμόδιος για την Βόρεια Ιρλανδία Τζούλιαν Σμιθ, καλώντας τις πλευρές να συμφωνήσουν στον σχηματισμό κυβέρνησης «για το συμφέρον της Βόρειας Ιρλανδίας».
Με επιστολή του προς τον πρόεδρο της Βουλής του Στόρμοντ ζήτησε τη σύγκληση του σώματος σήμερα, για να λάβει την αρνητική του απάντηση. Ο πρόεδρος της Βουλής δήλωσε ότι το σώμα δεν μπορεί να συνέλθει εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία.
Η επικεφαλής του DUP Αρλίν Φόστερ υιοθέτησε θετική στάση: «Θεωρούμε ότι υπάρχει βάση επί της οποίας η βουλή και η κυβέρνηση μπορούν να συγκροτηθούν σε ένα δίκαιο και ισορροπημένο πλαίσιο».
Από την πλευρά της, η επικεφαλής του Σιν Φέιν Μέρι-Λου ΜακΝτόναλντ έδωσε την διαβεβαίωση ότι το κόμμα της θα εξετάσει το κείμενο της συμφωνίας «με προσοχή».
Το σχέδιο της συμφωνίας προβλέπει μέτρα για την προώθηση της ιρλανδικής γλώσσας και την επιτάχυνση της λειτουργίας της δικαιοσύνης. Η βρετανική κυβέρνηση υποσχέθηκε επενδύσεις στις δημόσιες υπηρεσίες της Βόρειας Ιρλανδίας, της φτωχότερης περιοχής του Ηνωμένου Βασιλείου, υπό τον όρο της αποκατάστασης και επαναλειτουργίας των τοπικών θεσμών.
«Δεν είναι αναγκαίο, και η κοινή γνώμη έχει πλέον χάσει την υπομονή της, για την συνέχιση της διαδικασίας και των συνομιλιών», προειδοποίησε ο ιρλανδός υπουργός Εξωτερικών Σάιμον Κόβενι, ο οποίος έδωσε από κοινού με την βρετανική κυβέρνηση στην δημοσιότητα το κείμενο του σχεδίου συμφωνίας, ως συνεγγυητής των ειρηνευτικών συμφωνιών. Κάλεσε δε τις δύο πλευρές «να δεσμευθούν συλλογικά ώστε η πολιτική να ωφελήσει τον πληθυσμό».
Το πολιτικό μπρα-ντε-φερ συμπίπτει με μία περίοδο κινητικότητας του πολιτικού τοπίου στην Βόρεια Ιρλανδία εξαιτίας του Brexit, κατά του οποίου ψήφισε η πλειοψηφία της βρετανικής επαρχίας που συνορεύει με την Δημοκρατία της Ιρλανδίας και μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Στις βουλευτικές εκλογές του Δεκεμβρίου, η επαρχία εξέλεξε για πρώτη φορά περισσότερους ρεπουμπλικανούς από ό,τι ενωτικούς βουλευτές στο Γουεστμίνστερ (9, 7 βουλευτές του Σιν Φέιν και 2 σοσιαλδημοκράτες του SDLP), υποστηρικτές της επανένωσης της Βόρειας Ιρλανδίας με την Δημοκρατία της Ιρλανδίας.
