Σύμφωνα με τον υπεύθυνο του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP), Πασκάλ Πεντούτζι, η έλλειψη της άμμου δεν είναι παρά «ο ελέφαντας στο δωμάτιο».
«Πιστεύουμε ότι η άμμος βρίσκεαι παντού. Ότι δεν θα τελειώσει ποτέ. Και όμως σε ορισμένες περιοχές αρχίζει να συμβαίνει» δηλώνει στο CNBC, τονίζοντας πως αν δεν ληφθούν έγκαιρα μέτρα, μέσα στην επόμενη δεκαετία ενδέχεται να μιλάμε για ένα πρόβλημα που θα έχει μαζικές επιπτώσεις.
Αυτός ο φυσικός πόρος χρησιμοποιείται συνήθως σε μικροτσίπ υπολογιστών, στις κατασκευές και είναι ενεργό συστατικό στα καλλυντικά. Ενώ η άμμος μπορεί να βρεθεί σχεδόν σε όλες τις χώρες, υπάρχει ένας συγκεκριμένος τύπος με ακανόνιστους κόκκους για τον οποίο υπάρχει αυξημένη ζήτηση. Αυτός ο τύπος συναντάται μόνο σε ορισμένα περιβάλλοντα, όπως στον πυθμένα των ποταμών και των ρεμάτων.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Καθηγητή Γεωγραφίας και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, Eric Lambin είναι σχεδόν απίθανο να εξαντληθεί η άμμος σε παγκόσμια κλίμακα. Αυτό που παρατηρείται είναι ελλείψεις του υλικού που προκύπτουν όταν η ζήτηση υπερβαίνει τη φυσική διαθεσιμότητα και απώλεια πρόσβασης σε κοιτάσματα άμμου λόγω ανταγωνιστικών χρήσεων γης ή λόγω αντίδρασης σε τοπικό επίπεδο στην εξόρυξη εξαιτίας των περιβαλλοντικών επιπτώσεών της. Σε οικονομικά μεγέθη, τώρα η άμμος πλησιάζει το κόστος των 10$ ο τόνος, ενώ πριν από 31 χρόνια ήταν λίγο λιγότερο από 4$.
Ακατάλληλη η άμμος από την έρημο
Ένας τομέας που επηρεάζεται άμεσα από την έλλειψη άμμου είναι ο κατασκευαστικός. Σύμφωνα με τον Βέλγο περιβαλλοντολόγο, η άμμος που βρίσκεται στις ερήμους είναι ακατάλληλη ως δομικό υλικό γιατί έχει διαβρωθεί από τον άνεμο, ο οποίος έχει λειάνει τους κόκκους της και δεν δένουν καλά μεταξύ τους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα ψηλά κτίρια του Ντουμπάι χτίστηκαν με άμμο που εισήχθη από την Αυστραλία και όχι από την έρημο.
Οι χώρες υψηλού εισοδήματος θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν άμμο υψηλής ποιότητας εισάγοντάς τη από μακρινά μέρη αυξάνοντας το κόστος μεταφοράς. Σε φτωχές χώρες με υψηλή ζήτηση για άμμο, όταν τα κοιτάσματα υψηλής ποιότητας εξαντληθούν ή γίνουν απρόσιτα λόγω της αστικής ανάπτυξης ή της προστασίας της φύσης ή της γεωργίας, η εξόρυξη θα μετατοπιστεί σε υλικά χαμηλής ποιότητας με οργανική ύλη ή αλάτι που, όταν χρησιμοποιούνται σε λανθασμένες εφαρμογές, αυξάνουν την πιθανότητα κατασκευαστικής αστοχίας και κατάρρευσης κτιρίων. Οι κατασκευαστικές αστοχίες έχουν συνδεθεί με κακή ποιότητα άμμου στην Αϊτή μετά τον σεισμό, τη Νιγηρία, το Μαρόκο, την Ταϊλάνδη, τη Νότια Αφρική και την Ιταλία.
Οι μαφίες άμμου
Το σημαντικότερο πρόβλημα σύμφωνα με τον Καθηγητή Eric Lambin είναι ότι η εξόρυξη της άμμου, η οποία είναι ένας φθηνός πόρος, δεν υπόκεινται σε ρυθμιστικούς κανονισμούς παρόλο που προκαλεί καταστροφικές επιπτώσεις στο έδαφος, στα γλυκά νερά και στα παράκτια οικοσυστήματα. Μάλιστα, σε πολλές χώρες, οργανωμένες εγκληματικές ομάδες, γνωστές ως μαφίες άμμου, έχουν αναλάβει τον έλεγχο του εμπορίου άμμου και δεν διστάζουν να ασκήσουν βία εναντίον οποιουδήποτε αντιτίθεται στις καταστροφικές πρακτικές εξόρυξης. Αυτές οι παράνομες δραστηριότητες στρεβλώνουν τις αγορές άμμου και καταπνίγουν την καινοτομία.
Κάποιοι ωστόσο έχουν προτείνει τη χρήση ανακυκλωμένου γυαλιού ως αντικατάσταση της άμμου. Η τεχνολογία σύνθλιψης γυαλιού σε υλικό ισοδύναμο με την άμμο υπάρχει και χρησιμοποιείται ήδη, για παράδειγμα ως εναλλακτική λύση σε φίλτρα πισίνας. Ωστόσο, ο καθηγητής λέει ότι είναι πιο οικονομικό και φιλικό προς το περιβάλλον να πλένονται τα γυάλινα μπουκάλια για να επαναχρησιμοποιούνται ως μπουκάλια, όσες φορές είναι δυνατόν, αντί να τα μετατρέπονται σε άμμο. Ακόμη κι αν όλο το ανακυκλωμένο γυαλί μετατρεπόταν σε άμμο, δεν θα παρήγαγε πουθενά τους 40 με 50 δισεκατομμύρια μετρικούς τόνους άμμου, χαλικιού και θρυμματισμένων βράχων που χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο στον κόσμο.
Αντί για εξόρυξη μη στερεοποιημένων ιζημάτων, η λεπτόκοκκη άμμος και τα χονδρόκοκκα προϊόντα μπορούν να παραχθούν τεχνητά με σύνθλιψη πετρωμάτων ή με ανακύκλωση κατασκευαστικών υλικών και υλικών κατεδάφισης που απορρίπτονται, όπως το σκυρόδεμα ή η τοιχοποιία. Το θρυμματισμένο πέτρωμα μπορεί να είναι εξίσου κατάλληλο ή ανώτερο για ορισμένες εφαρμογές, χάρη στον καλύτερο έλεγχο της ορυκτολογικής σύνθεσης και του σχήματος. Είναι ήδη η κύρια πηγή αδρανών υλικών στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και την Κίνα.
Η μηχανική ξυλεία είναι ένα άλλο πολλά υποσχόμενο εναλλακτικό δομικό υλικό, το οποίο συμβάλλει επίσης στην αποθήκευση άνθρακα, αλλά είναι κατάλληλο μόνο για κτίρια χαμηλού και μεσαίου ύψους. Αυτές οι εναλλακτικές λύσεις θα αναπτυχθούν σε κλίμακα μόνο όταν η εξόρυξη άμμου ρυθμιστεί καλύτερα και η τιμή της θα συμπεριλάβει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που σχετίζονται με την εξόρυξη και τη μεταφορά της.
Πηγή: Stanford News
Δείτε επίσης: Κίνα: Τέσσερα κρούσματα κορονοϊού οδήγησαν ένα εκατομμύριο ανθρώπους σε καραντίνα στην Ουχάν
