Μια από τις αιτίες για την έκρηξη στις τιμές των γερμανικών ακινήτων θεωρείται και η νομιμοποίηση παράνομων εσόδων από το εξωτερικό. Μια ειδική υπηρεσία καλείται να φέρει στο φως τέτοιες πρακτικές.
Μέλη μιας αραβικής συμμορίας φέρονται να έκλεψαν 9 εκατομμύρια ευρώ από μια τράπεζα του Βερολίνου και ένα γιγάντιο χρυσό νόμισμα από το Μουσείου Bode. Αν και κάποια μέλη της συμμορίας λαμβάνουν το ελάχιστο κοινωνικό επίπεδο Hartz IV, το οποίο δίνεται κατά κανόνα σε μακροχρόνια ανέργους, εμφανίστηκαν ως αγοραστές ακινήτων.
Το ερώτημα που ετέθη από τις αρχές είναι εάν επρόκειτο για νομιμοποίηση παράνομων εσόδων. Αστυνομικοί και εισαγγελείς ερεύνησαν εξονυχιστικά κινήσεις τραπεζικών λογαριασμών και τίτλους ιδιοκτησίας και τον περασμένο Ιούλιο 77 ακίνητα και οικόπεδα της συμμορίας κατασχέθηκαν.
Αυτή η υπόθεση που ήρθε στη δημοσιότητα είναι μόνον η κορυφή του παγόβουνου. Ρώσοι ολιγάρχες τα ονόματα των οποίων βρίσκονται σε λίστες κυρώσεων που έχει επιβάλει η ΕΕ φέρονται να έχουν αγοράσει με τη βοήθεια μεσαζόντων ακίνητα-φιλέτα στη γερμανική πρωτεύουσα. Τα ίχνη τέτοιων προσώπων, αλλά και συμμοριών, μαφιόζων και τρομοκρατών που επιχειρούν να ξεπλύνουν χρήματα, αναζητά ο Κρίστοφ Σούλτε.
Το γραφείο του βρίσκεται στο κέντρο του Βερολίνου, εντός του υπουργείου Οικονομικών. Η έδρα τη υπηρεσίας για την οποία εργάζεται είναι βέβαια η Κολωνία. Όμως ο ίδιος βρίσκεται στο Βερολίνο με καθήκον να ενημερώσει τους γερμανούς βουλευτές για το σχέδιο ανανέωσης της FUI που έχει εκπονήσει ο ίδιος.
Η συγκεκριμένη υπηρεσία, τα αρχικά της οποίας αναλύονται σε Financial Intelligence Unit, είναι η μονάδα της Γερμανίας επιφορτισμένη με την πάταξη της νομιμοποίησης παράνομων εσόδων, η οποία μέχρι το 2017 υπαγόταν στην Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δίωξης του Εγκλήματος (BKA). Πλέον ανήκει στην Υπηρεσία Τελωνειακού Ελέγχου, με πολιτικό επικεφαλής τον γερμανό υπουργό Οικονομικών Όλαφ Σολτς.
Μέχρι σήμερα η FIU θεωρείτο αναποτελεσματική. Πολλές καταγγελίες και έρευνες κατέληξαν στο αρχείο. Πλέον πολλές παλιές υποθέσεις ξανατέθηκαν στο μικροσκόπιο και τα πάντα ενσωματώθηκαν σε ένα σύγχρονο ηλεκτρονικό σύστημα καταγγελιών. Ακόμη η υπηρεσία επανδρώνεται με νέο προσωπικό.
Οι 360 εργαζόμενοι που απασχολεί σήμερα πρόκειται να αυξηθούν σε 475. «Ανάμεσά τους είναι πρώην τραπεζικοί, φοροτεχνικοί, πρώην στελέχη ασφαλιστικών εταιρειών, και τελωνειακοί ελεγκτές και αστυνομικοί», λέει ο Κρίστοφ Σούλτε.
Απαιτείται διεθνής συνεργασία
Οι αρμόδιες αρχές στη Γερμανία γνωρίζουν πολύ καλά το φαινόμενο ξεπλύματος χρήματος μέσω εικονικών εταιρειών ή εμβασμάτων από το εξωτερικό που επιχειρούνται να νομιμοποιηθούν με αγορά ακίνητης περιουσίας στη Γερμανία. Ύποπτες θεωρούνται ειδικά αγορές με ξένο νόμισμα και περιπτώσεις γρήγορης επαναπώλησης ακινήτων που είχαν αγοραστεί προηγουμένως.
Μέχρι σήμερα πάντως ο κρατικός έλεγχος ήταν ανεπαρκής ενώ οι αγορές ακινήτων γίνονταν σε μεγάλο βαθμό με αδιαφανή τρόπο. Η γερμανική κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει τον όγκο των κρουσμάτων νομιμοποίησης παράνομων εσόδων.
Οι διαστάσεις που εκτιμάται όχι έχει λάβει η συγκεκριμένη πρακτική έχει σοβαρές επιπτώσεις και για τους πολίτες, επισημαίνει ο Κάι Μπούσμαν από το Κέντρο Οικονομικών και Εγκληματολογικών Ερευνών στο Χάλε της Γερμανίας.
«Η ζημιά γίνεται εμφανής στις αυξανόμενες τιμές των ακινήτων και των ενοικίων», υπογραμμίζει, τονίζοντας τα τεράστια ποσά που χάνει το κράτος με τη μορφή διαφυγόντων εσόδων, δεδομένου ότι «το χρήμα που έχει ξεπλυθεί δεν είναι φορολογημένο».
Αυτό το διάστημα εξετάζονται τρόποι πάταξης του φαινομένου στη Γερμανία. Είναι σαφές ότι ακόμη και η ενισχυμένη αρμόδια υπηρεσία FIU δεν θα είναι σε θέση να λύσει μόνη της το πρόβλημα. Για φέτος αναμένει 70.000 καταγγελίες ύποπτων περιπτώσεων, ένας αριθμός-ρεκόρ. Σημαντικός παράγοντας για να έχουν επιτυχία οι προσπάθειες να παταχθεί το ξέπλυμα χρήματος είναι η διεθνής ανταλλαγή πληροφοριών.
Η FIU ήδη συνεργάζεται με 160 αντίστοιχες υπηρεσίες άλλων χωρών. Ιδιαίτερα καλή είναι η συνεργασία με τις ΗΠΑ, επισημαίνει ο επικεφαλής της, Κρίστοφ Σούλτε. Καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία υπηρεσιών όπως η FIU είναι πάντως κατά την πολιτικό των Πρασίνων Λίζα Πάους, η οποία ειδικεύεται σε χρηματοοικονομικά θέματα, είναι για τη στελέχωση αυτών των οργάνων να επιλεγούν άτομα με την κατάλληλη επιστημονική εξειδίκευση και επάρκεια.