Σαράντα εννέα νεκροί και δεκάδες τραυματίες, 20 εκ των οποίων νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση, είναι ο μέχρι στιγμής επίσημος απολογισμός της πρωτοφανούς για τα δεδομένα της Νέας Ζηλανδίας αιματηρής επίθεσης σε δύο τεμένη στο Κράιστσερτς.
Τον αριθμό των θυμάτων επιβεβαίωσε η ίδια η πρωθυπουργός Τζακίντα Άρντερν, κάνοντας λόγο «για μία από τις πιο σκοτεινές ώρας στην ιστορία της χώρας», καθώς και οι αστυνομικές αρχές.
Η Άρντερν χαρακτήρισε την επίθεση «τρομοκρατική», ενώ ο αρχηγός της αστυνομίας Μάικ Μπους μίλησε για αποτρόπαιους πυροβολισμούς. Σύμφωνα με τον Μπους, 41 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο ένα τέμενος και επτά στο δεύτερο. Το 49ο θύμα, μέχρι στιγμής, κατέληξε στο νοσοκομείο. Ανάμεσα στους τραυματίες περιλαμβάνονται και παιδιά.
Οι περισσότερες πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι οι δράστες κινήθηκαν με αντιμεταναστευτικό αίσθημα. «Ξεκάθαρα, αυτό που έγινε είναι μια πράξη ακραίας βίας χωρίς προηγούμενο», τόνισε η Άρντερν σε διάγγελμά της προς τους Νεοζηλανδούς. Τα θύματα, μετανάστες και πρόσφυγες, «επέλεξαν να κάνουν τη Νέα Ζηλανδία τη δική τους χώρα – και είναι η δική τους χώρα. Οι άνθρωποι αυτοί είμαστε εμείς. Εκείνος που διέπραξε αυτή την πράξη δεν είναι ένας από μας», πρόσθεσε.
Κατά τα λεγόμενα του Αυστραλού πρωθυπουργού Σκοτ Μόρισον, ο ένας δράστης είναι Αυστραλός εξτρεμιστής από τον χώρο της άκρας δεξιάς και βίαιος τρομοκράτης.
«Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι το ένα πρόσωπο που συνελήφθη, όπως ενημερώθηκα, είναι πολίτης της Αυστραλίας, γεννημένος εδώ», ανέφερε ο Μόρισον σε δημοσιογράφους στο Σίδνεϊ.
«Ως μέλη της οικογένειας των νεοζηλανδών εξαδέλφων μας, σήμερα θρηνούμε, νιώθουμε σοκαρισμένοι, νιώθουμε φρίκη, νιώθουμε αγανάκτηση, κι ορθώνουμε το ανάστημά μας για να καταδικάσουμε απόλυτα την επίθεση που διαπράχθηκε σήμερα από έναν εξτρεμιστή, έναν ακροδεξιό, έναν βίαιο τρομοκράτη», πρόσθεσε ο Αυστραλός πρωθυπουργός.
Άγνωστο εάν υπάρχουν ασύλληπτοι δράστες
Τέσσερις συνολικά – τρεις άνδρες και μία γυναίκα – έχουν συλληφθεί. Παραμένει ωστόσο ασαφές, εάν υπάρχουν και άλλοι, καθώς οι αρχές ενημερώνουν με συνεχή μηνύματα τους πολίτες να παραμείνουν στα σπίτια τους. Σε ενημέρωσή του στους δημοσιογράφους, ο αρχηγός της Αστυνομίας Μάικ Μπους δήλωσε ωστόσο ότι ο ένας από τους τέσσερις συλληφθέντες πιθανότατα να μη σχετίζεται με την επίθεση.
Καθώς στη συντριπτική πλειονότητά τους τα θύματα ήταν πρόσφυγες και μετανάστες μουσουλμάνοι που βρίσκονταν στα τεμένη για την προσευχή της Παρασκευής, οι αστυνομικές αρχές προέτρεψαν όλους τους χώρους προσευχής των μουσουλμάνων να κλείσουν για λόγους ασφαλείας.
Πέραν της σύλληψης των υπόπτων οι αρχές ασφαλείας ανακοίνωσαν ότι εντόπισαν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς, που είχαν τοποθετηθεί σε αυτοκίνητα, τους οποίους και κατάφεραν να εξουδετερώσουν.
Δεν είναι ακόμη γνωστό πόσοι ακριβώς ήταν οι δράστες της επίθεσης. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Herald», ο ένας δράστης είναι όντως Αυστραλός, ο οποίος μάλιστα έχει γράψει μανιφέστο, 74 σελίδων, στο οποίο περιγράφει τις προθέσεις του και επιχειρεί να αναλύσει την ακροδεξιά και αντιμεταναστευτική ιδεολογία του. Κανένας από τους τέσσερις συλληφθέντες δεν ήταν ύποπτος ούτε παρακολουθούνταν από τις αστυνομικές αρχές.
Ο δράστης βιντεοσκοπούσε την επίθεση
Αίσθηση επίσης προκαλεί το γεγονός ότι ένας από τους δράστες φέρεται να βιντεοσκοπούσε για λογαριασμό του την επίθεση. Η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας απηύθυνε έκκληση στους πολίτες να μην αναμεταδώσουν το συγκεκριμένο βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να μη δώσουν «οξυγόνο» σε αυτήν την πράξη βίας.
Το βίντεο από την επίθεση, που έχει κυκλοφορήσει ευρέως στο Διαδίκτυο και φαίνεται ότι τραβήχτηκε από έναν από τους δράστες και μεταδιδόταν απευθείας καθώς εξελισσόταν το μακελειό, τον δείχνει να οδηγεί μέχρι το τέμενος, να εισέρχεται σε αυτό και να ανοίγει πυρ αδιακρίτως εναντίον των πιστών.
Ο δράστης, ο οποίος δεν κρύβει το πρόσωπό του, είναι λευκός, ξανθός και κοντά στα 30, γεγονός που επιβεβαιώνουν και οι αστυνομικές αρχές. Το όνομά του δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα, αλλά ο δράστης θα παρουσιαστεί αύριο ενώπιον του δικαστηρίου του Κράιστσερτς. Διεθνή μέσα ενημέρωσης υποστηρίζουν ότι πρόκειται για τον Αυστραλό Μπρέντον Τάραντ.
Προσεύχονταν να τελειώσουν οι σφαίρες
Αυτόπτες μάρτυρες συγκλονίζουν με τις μαρτυρίες τους, σύμφωνα με τις οποίες δράστες με μαύρα ρούχα, σε μία περίπτωση και με κράνος, εισέβαλαν στα τεμένη και άρχισαν να πυροβολούν εξ επαφής τους παρευρισκομένους.
«Είχε ένα μεγάλο όπλο, μπήκε μέσα και άρχισε να πυροβολεί εναντίον όλων όσοι βρίσκονταν στο τέμενος, παντού», υποστηρίζει ο Άχμαντ αλ Μάχμουντο οποίος βρισκόταν στο τέμενος Αλ Νουρ την ώρα της επίθεσης και κατάφερε να διασωθεί.
Ορισμένοι για να σωθούν έτρεξαν στο πίσω μέρος του ενός τεμένους και πήδηξαν από παράθυρο στο πάρκινγκ, όπου κρύφτηκαν πίσω από αυτοκίνητα. Άλλοι προσέυχονταν να τελειώσουν οι σφαίρες των δραστών, αν και εκτιμάται ότι οι δράστες πυροβολούσαν με αυτόματα όπλα.
«Όπως όταν αρχίζουν οι προσευχές, επικρατούσε τόση ησυχία που μπορούσες να ακούσεις ακόμη και τον ήχο μίας καρφίτσας που πέφτει στο εδαφος», αφηγήθηκε ο Ραμζάν στους δημοσιογράφους. Στη συνέχεια εισέβαλε ο δράστης και άρχισε να πυροβολεί.
«Ξεκίνησε από τον κυρίως χώρο. Ήμουν στο διπλανό δωμάτιο, οπότε δεν είδα ποιος πυροβολούσε. Είδα όμως κάποιους να έρχονται εκεί που ήμουν, ορισμένοι αιμορραγούσαν και άλλοι κούτσαιναν. Κατάλαβα ότι τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά», πρόσθεσε.
Τα όπλα
Δεκάδες όπλα βρέθηκαν και στα δύο τεμένη από τις αστυνομικές αρχές. Επίσης εντοπίστηκαν δύο εκρηκτικοί μηχανισμοί σε δύο οχήματα στον τόπο του μακελειού. Ο ένας εξουδετερώθηκε.
Ο δράστης φέρεται να είχε πάνω στα όπλα του τα ονόματα άλλων δραστών πολύνεκρων επιθέσεων, ενώ σε ένα αναγράφεται η λέξη «turkofagos».