Στη νέα πραγματικότητα, πολλοί εργαζόμενοι ανά τον κόσμο και κυρίως σε αναπτυγμένες χώρες δεν «ακούν» πια τις αδικαιολόγητες υπερωρίες, τον υπέρογκο φόρτο εργασίας και τις παράλογες απαιτήσεις των εργοδοτών και διευθυντών.
Γράφει η Βαλάντου Γιαννακούδη
Ούτε ανέχονται να γίνονται χίλια κομμάτια και να διαλύονται συναισθηματικά και σωματικά για χαμηλές απολαβές και μηδενικές προοπτικές εξέλιξης. Σε αυτήν τη νέα κατάσταση, οι εργαζόμενοι-ες δεν παραιτούνται· υιοθετούν όμως συμπεριφορά παραίτησης.
Πώς φτάσαμε ως εκεί; Η Μεγάλη Παραίτηση (Great Resignation) προπορεύτηκε της Σιωπηλής Παραίτησης (Quiet Quitting) και ουσιαστικά ήταν το φαινόμενο που εμφανίστηκε έντονα μετά την πανδημία COVID-19, όταν οι εργαζόμενοι άρχισαν να αμφισβητούν τις παραδοσιακές εργασιακές δομές και να αναζητούν καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Η φράση αποδόθηκε στον Καθηγητή Anthony C. Klotz, ο οποίος το 2021 προέβλεψε αυτή την τάση, αναδεικνύοντας την επιθυμία των εργαζομένων να αλλάξουν την αντίληψή τους για την εργασία.
Ο καθηγητής υποστήριξε ότι η τηλεργασία και η επαγγελματική εξουθένωση θα οδηγούσαν σε μαζικές αποχωρήσεις από τον εργασιακό χώρο, καθώς οι εργαζόμενοι αναζητούσαν πλέον ευελιξία και έναν πιο ανθρώπινο τρόπο εργασίας. Τα στατιστικά στοιχεία το επιβεβαίωσαν: το 2021, στις ΗΠΑ, καταγράφηκαν 47,8 εκατομμύρια παραιτήσεις, με τον αριθμό να αυξάνεται στα 50,5 εκατομμύρια το 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Στατιστικής Εργασίας των ΗΠΑ (BLS). Η νέα γενιά, κυρίως οι ηλικίες 18-29, ηγείται αυτής της αλλαγής, απορρίπτοντας τη δουλειά που δεν προσφέρει ποιοτικές συνθήκες και δυνατότητες εξέλιξης.
Η σιωπηλή παραίτηση – Μια ήσυχη αντίδραση σε ένα κουρασμένο σύστημα
Μετά την μεγάλη παραίτηση, η σιωπηλή παραίτηση ήρθε στο προσκήνιο, και ήδη αποτελεί μεγάλη τάση, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ. Σε αντίθεση με την πρώτη, η δεύτερη δεν αφορά την πλήρη αποχώρηση από την εργασία, αλλά την εσκεμμένη απόφαση των εργαζομένων να κάνουν μόνο τα απολύτως απαραίτητα, αποφεύγοντας υπερωρίες και επιπλέον καθήκοντα. Αυτή η τάση, που κερδίζει έδαφος ιδιαίτερα μεταξύ της Generation Z και των νεότερων Millennials, είναι μια σιωπηλή μορφή διαμαρτυρίας ενάντια σε ένα εργασιακό περιβάλλον που δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις προσδοκίες τους.
Το TikTok έχει γίνει το βασικό μέσο διάδοσης αυτής της τάσης, με εκατομμύρια νεαρούς επαγγελματίες να μοιράζονται τις εμπειρίες τους, θέτοντας τα όρια τους και επιδιώκοντας ισορροπία στη ζωή τους. Για πολλούς, η σιωπηλή παραίτηση είναι ένας τρόπος να διατηρήσουν την ψυχική τους υγεία, να αποφύγουν το burnout και να εστιάσουν σε όσα τους ενδιαφέρουν εκτός εργασίας.
Οι αιτίες και οι συνέπειες της σιωπηλής παραίτησης
Οι αιτίες πίσω από αυτή την τάση είναι πολυδιάστατες. Από τη μία, η τηλεργασία και η πανδημία κατέστησαν σαφές ότι η ζωή δεν πρέπει να περιστρέφεται μόνο γύρω από τη δουλειά. Οι εργαζόμενοι άρχισαν να αναρωτιούνται τι πραγματικά έχει σημασία για αυτούς και να απαιτούν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η έλλειψη ευκαιριών εξέλιξης, η κακή διαχείριση και η απογοήτευση από το εργασιακό περιβάλλον είναι μόνο μερικοί από τους λόγους που οδηγούν στη σιωπηλή παραίτηση.
Οι συνέπειες για τις επιχειρήσεις είναι σημαντικές. Η μειωμένη δέσμευση των εργαζομένων μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή παραγωγικότητα και απώλεια ταλέντων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σήμερα πολλές επιχειρήσεις να βρίσκονται αντιμέτωπες με την πρόκληση να επανεξετάσουν την κουλτούρα τους και να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις, αν θέλουν να διατηρήσουν το ανθρώπινο δυναμικό τους.
Η σιωπηλή παραίτηση ως μοχλός αλλαγής
Παρόλο που η σιωπηλή παραίτηση μπορεί να φαίνεται ως μια μορφή αντίδρασης, αποτελεί και ένα κάλεσμα για αλλαγή. Οι εργαζόμενοι απαιτούν πλέον ένα εργασιακό περιβάλλον που να τους σέβεται και να τους προσφέρει την ευκαιρία να εξελιχθούν και να ζουν καλύτερα. Οι επιχειρήσεις που θα αγκαλιάσουν αυτή την αλλαγή, προσφέροντας ευελιξία, αναγνώριση και ένα πιο ανθρώπινο περιβάλλον εργασίας, θα είναι εκείνες που θα ευνοηθούν στη νέα αυτή εποχή.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό είναι ήδη γνωστό και γίνεται ξεκάθαρο και σε αυτήν την περίπτωση είναι πως οι νέες γενιές δεν είναι διατεθειμένες να θυσιάσουν την ευημερία τους για την καριέρα τους – σε αντίθεση με προηγούμενες γενιές-. Αντίθετα, αναζητούν έναν πιο ισορροπημένο τρόπο ζωής, θέτοντας νέες βάσεις για το μέλλον της εργασίας.