Δολοφονία Καραϊβάζ: Ένα έγκλημα κατά της Ελευθερίας του Τύπου

Ένας χρόνος χωρίς τον Γιώργο Καραϊβάζ.
Ένας χρόνος που η Ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα αιμορραγεί.
Ένας χρόνος που η Δημοκρατία δέχτηκε ένα ισχυρό χτύπημα.
Ένας χρόνος που οι δράστες, όπως και οι ηθικοί αυτουργοί δεν έχουν ακόμη συλληφθεί.

Γράφουν οι Χρίστος Φιλιππούδης & Βαλάντου Γιαννακούδη

Το σκηνικό θανάτου στήθηκε το απόγευμα της Παρασκευής 9 Απριλίου 2021, όταν ο Γιώργος Καραϊβάζ επέστρεφε στο σπίτι του από τον τηλεοπτικό σταθμό Star όπου εργαζόταν. Τότε ήταν που έπεσε νεκρός από τα πυρά δύο επιβαινόντων σε δίκυκλο. Κατά γενική ομολογία πρόκειται για μια στυγνή δολοφονία από το οργανωμένο έγκλημα για τις δημοσιογραφικές έρευνες του Γιώργου Καραϊβάζ.

Σύμφωνα με τις καταθέσεις μαρτύρων, το όπλο των εκτελεστών κρατούσε ο συνεπιβάτης της μοτοσικλέτας. Άνοιξε πυρ κατά του δημοσιογράφου όσο ακόμα η μοτοσικλέτα βρισκόταν εν κινήσει και στη συνέχεια αποβιβάστηκε συνεχίζοντας να τον πυροβολεί από κοντινή απόσταση.

Τις μέρες που επακολούθησαν, η υπόθεση Καραϊβάζ ήταν το πρώτο θέμα της επικαιρότητας, με τα εθνικά και διεθνή ΜΜΕ να στρέφουν την προσοχή τους στο αποτρόπαιο έγκλημα που συνέβη και στην βίαιη προσπάθεια φίμωσης μιας ελεύθερης φωνής.

Σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος καταδίκασε την δολοφονική επίθεση εναντίον του δημοσιογράφου, ενώ ο τότε Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοϊδης δήλωσε αποφασιστικά ότι πολύ σύντομα οι δολοφόνοι θα λογοδοτήσουν στην ελληνική δικαιοσύνη. Μάλιστα, ο Πρωθυπουργός, όπως ανέφερε ο ίδιος ο κ. Χρυσοχοϊδης, του είχε δώσει ρητή εντολή οι έρευνες για την υπόθεση να επισπευστούν στο μέγιστο.

Ωστόσο, μέχρι στιγμής οι δράστες παραμένουν ατιμώρητοι και κυκλοφορούν ελεύθεροι. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητες από τον τηλεοπτικό σταθμό του Star, οι έρευνες της υπόθεσης συνεχίζονται κανονικά και βασίζονται στην απόλυτη μυστικότητα.

Σημειώνεται πως ηχηρή και – συγχρόνως -καταδικαστέα στάση κράτησαν και σημαίνοντα πρόσωπα εκτός των ελληνικών συνόρων αποδεικνύοντας τις μεγάλες διαστάσεις και τις βαθιές ρίζες που είχε η συγκεκριμένη δολοφονία.

Δείτε αναλυτικά τι δήλωσαν Έλληνες και ξένοι αξιωματούχοι για την δολοφονία του δημοσιογράφου:

• Κ. Μητσοτάκης: «Η εν ψυχρώ δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ έχει σοκάρει όλη την κοινωνία.», αναφέρει ο Πρωθυπουργός στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter.
• Α.Τσίπρας: «Όταν ένας δημοσιογράφος δολοφονείται τότε η δημοκρατία τραυματίζεται. Και το κλίμα ανασφάλειας αγκαλιάζει τον κόσμο της ενημέρωσης, αλλά και ολόκληρη την κοινωνία…»
• Μ. Χρυσοχοΐδης: «Πολύ γρήγορα, όπως κάνει πάντα η Ελληνική Αστυνομία, θα βρει τους ενόχους και θα τους παραδώσει στην δικαιοσύνη.», δηλώνει ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, προσθέτοντας ότι πρόκειται για ένα ειδεχθές έγκλημα.
• Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν: «Η δολοφονία ενός δημοσιογράφου είναι μια απεχθής, δειλή πράξη. Η Ευρώπη αντιπροσωπεύει την ελευθερία. Και η ελευθερία του τύπου ίσως είναι η πιο ιερή από όλες. Οι δημοσιογράφοι πρέπει να είναι σε θέση να εργάζονται με ασφάλεια.», δημοσιεύει στην ελληνική η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην πλατφόρμα του Τwitter.
• Νταβίντ Σασόλι: «Είμαι συντετριμμένος από την είδηση δολοφονίας του Έλληνα δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ. Οι έρευνες πρέπει να διαλευκάνουν άμεσα εάν η δολοφονία συνδέεται με το έργο του. Τα θερμά μας συλλυπητήρια προς την οικογένεια και τους φίλους του.», μοιράζεται ο Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου με τους ακόλουθούς του στο Twitter.
• Βιέρα Γιούροβα: «Είμαι βαθιά σοκαρισμένη… Πρέπει να απονεμηθεί δικαιοσύνη και να εγγυηθεί η ασφάλεια των δημοσιογράφων.», προσθέτει η Αντιπρόεδρος της Κομισιόν και Επίτροπος για τις Αξίες και τη Διαφάνεια.

Την άμεση εξιχνίαση της υπόθεσης ζητά επιτακτικά και ο δημοσιογραφικός κόσμος εντός και εκτός συνόρων. Η ΕΣΗΕΑ προχώρησε στην έκδοση ανακοίνωσης για τον ένα χρόνο που πέρασε από τη δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ στηλιτεύοντας την κωλυσιεργία στις έρευνες του εγκλήματος και τονίζοντας πως η διαλεύκανση της υπόθεσης αποτελεί ζήτημα υψίστης προτεραιότητας για την ΕΣΗΕΑ.

Ολόκληρη η ανακοίνωση της ΕΣΗΕΑ:

«Το Σάββατο, 9 Απριλίου 2022, συμπληρώνεται ένα έτος από τη στυγνή και άνανδρη δολοφονία του συναδέλφου Γιώργου Καραϊβάζ χωρίς, δυστυχώς, να διαφαίνεται καμία πρόοδος στην εξιχνίαση του εγκλήματος, η οποία είναι επιβεβλημένη, όχι μόνο για να απονεμηθεί δικαιοσύνη ως προς το ποινικό σκέλος της υπόθεσης, αλλά και για να εμπεδωθεί αίσθημα ασφάλειας στους Έλληνες δημοσιογράφους.

Η διαλεύκανση της δολοφονίας του Γιώργου Καραϊβάζ αποτελεί ζήτημα ύψιστης προτεραιότητας για την ΕΣΗΕΑ και για τον λόγο αυτό έχουμε απευθυνθεί πολλάκις, γραπτά και προφορικά, στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη ζητώντας την εντατικοποίηση των ερευνών ώστε να υπάρξουν άμεσα και απτά αποτελέσματα. Έναν ολόκληρο χρόνο μετά όχι μόνο παραμένουν ασύλληπτοι οι δολοφόνοι του Γιώργου Καραϊβάζ αλλά δεν έχουμε την παραμικρή ενημέρωση για το αν έστω υπάρχει πρόοδος στις έρευνες.

Πρόκειται για μια υπόθεση που προκάλεσε διεθνές ενδιαφέρον και το ενδιαφέρον αυτό δεν έχει ατονήσει. Οι διεθνείς Οργανώσεις Δημοσιογράφων καθώς και η Ευρωπαϊκή και η Διεθνής Ομοσπονδία μας απευθύνουν συχνά ερωτήματα για την εξέλιξη της υπόθεσης. Εμφανίζεται σε όλες τις εκθέσεις για την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα ως δείκτης απειλής κατά της ασφάλειας των δημοσιογράφων. Η ΕΣΗΕΑ δεν ξεχνά ούτε θα επιτρέψει να ξεχαστεί η δολοφονία του συναδέλφου μας.

Αντιπροσωπεία του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΣΗΕΑ θα παραβρεθεί το Σάββατο, 9 Απριλίου, στην οδό Θ. Αννίνου στον Άλιμο, στις 14.20, ώρα που δολοφονήθηκε ο Γιώργος Καραϊβάζ, εκδηλώνοντας για άλλη μια φορά την αμέριστη συμπαράστασή της στην οικογένεια του στυγερά δολοφονημένου συναδέλφου».

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελευθερίας του Τύπου και των Μέσων Ενημέρωσης, με τη σειρά του, αναφέρει σε ανάρτησή του στο Twitter πως «η δολοφονία του Γιώργου Καραϊβαζ αποτελεί εμβληματική απόδειξη της υποχώρησης των συνθηκών ασφαλείας μέσα στις οποίες κινούνται οι δημοσιογράφοι στην Ελλάδα»

«Τα παραπάνω υπενθυμίζουν, ότι δεν πρέπει ποτέ να σταματήσει ο αγώνας για την προστασία όλων των εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης», προσθέτει.

Tomorrow will be exactly 1 year since the assassination of the Greek journalist Giorgos Karaivaz.

Karaivaz’s murder is emblematic of the decline in journalist safety in Greece and reminds us why we must never stop working to protect all media workers.https://t.co/KEgLVDVs4c

— European Centre for Press & Media Freedom (@ECPMF) April 8, 2022

Οι συνάδελφοι του ευρωπαικού μηχανισμού Media Freedom Rapid Response (MFRR) τιμούν τη μνήμη του Γιώργου Καραϊβαζ και καλούν τις ελληνικές αρχές να προσαγάγουν στη δικαιοσύνη όλους τους υπεύθυνους για την αποτρόπαια δολοφονία και ζητούν να υπάρξει μεγαλύτερη διαφάνεια σχετικά με την έρευνα.

🕯 April 9, marks the one-year anniversary of the killing of Greek reporter Giorgos Karaivaz. Ahead of the date, #MFRR partners honour #Karaivaz’s memory & call on the Greek authorities to bring to justice all those responsible for this abhorrent murder.https://t.co/6MHYAUjYi7

— Media Freedom Rapid Response (MFRR) (@MediaFreedomEU) April 8, 2022

«Στη μάχη της Ελευθερίας του Τύπου»

Οι δημοσιογραφικές ενώσεις στην Ευρώπη εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους για την κατάσταση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα. Μάλιστα, η Ελλάδα υποχώρησε πέντε θέσεις στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου για το 2021 που θέσπισαν οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα, περιγράφοντας ένα «επικίνδυνο κοκτέιλ για την ελευθερία του Τύπου» στην Ελλάδα, με αναφορές σε κρατικούς πόρους που διανέμονται χωρίς διαφάνεια, στοιχεία εσωτερικής λογοκρισίας στα κρατικά μέσα ενημέρωσης και βίας εναντίον δημοσιογράφων.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τη σχετική έκθεση της ΜΚΟ για το 2021, ερευνητικά Μέσα Ενημέρωσης ή κριτικά προς τις κυβερνητικές επιλογές αποκλείστηκαν από τη χρηματοδότηση ή χρηματοδοτήθηκαν δυσανάλογα στο πλαίσιο των επιχορηγούμενων προγραμμάτων για την ενημέρωση των πολιτών ενάντια στην πανδημία. Η Ελλάδα κατατάσσεται πλέον στη 70η θέση στον δείκτη, από τη θέση 65 το 2020, και έχει την 4η χειρότερη κατάταξη στην Ε.Ε.

«Στα χνάρια της Ουγγαρίας»

Σχετικά με το ζήτημα, ο Pavol Szalai, Επικεφαλής της Ε.Ε. των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (RSF) στα Βαλκάνια, δηλώνει: «Η κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα γίνεται συγκρίσιμη με αυτή της Ουγγαρίας. Μπορούμε να δούμε μια σκόπιμη πολιτική βούληση για τη μείωση της ελευθερίας του Τύπου», τονίζοντας ταυτόχρονα ότι: «υπάρχουν και άλλες επικίνδυνες καταστάσεις που συνδέονται με το οργανωμένο έγκλημα, το οποίο πιθανώς βρίσκεται πίσω από τη δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ, ο οποίος είναι ένας από τους δύο δημοσιογράφους της ΕΕ που δολοφονήθηκαν πέρυσι».

Ο ίδιος συνέχισε λέγοντας ότι «ο κατάλογος είναι μακρύς» και αναφερόμενος στο μεταναστευτικό είπε ότι «οι ελληνικές αρχές εμποδίζουν τους δημοσιογράφους να ασκήσουν δημοσιογραφία ελεύθερα», ενώ «υπάρχουν πολλά κρούσματα αστυνομικής βίας και για τη δολοφονία που αναφέρθηκε προηγουμένως, η έρευνα δεν έχει προχωρήσει πολύ, σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες».

Σημαντικό σημείο επίσης ότι ο Szalai έκανε αναφορά στο νόμο ποινικοποίησης στη διάδοση ψευδών ειδήσεων.

«Εγκρίθηκε πέρυσι χωρίς καμία διαβούλευση με δημοσιογράφους. Δεν πιστεύουμε ότι η καταπολέμηση των fakenews με ποινές φυλάκισης είναι η λύση. Υπάρχουν και άλλα καλύτερα […] Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι πολύ δύσκολη. Σίγουρα θα κινητοποιηθούμε πολύ φέτος για να αυξήσουμε την ευαισθητοποίηση σχετικά με αυτό, σε συνεργασία με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ», υπογράμμισε.

Εκτός αυτού, σύμφωνα με έκθεση της εφημερίδας Politico που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα 28/03/2022 φανερώνει πως η ανεξαρτησία των ΜΜΕ και η ασφάλεια των δημοσιογράφων απειλούνται περισσότερο στην Ελλάδα από ό,τι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.

Η έκθεση με τίτλο «Controlling the message: Challenges for independentreporting in Greece» (Έλεγχος του μηνύματος: Προκλήσεις για την ανεξάρτητη υποβολή εκθέσεων στην Ελλάδα) εκπονήθηκε από MFRR, έναν οργανισμό υπό την ηγεσία του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ελευθερία του Τύπου και των Μέσων Ενημέρωσης, ο οποίος πραγματοποίησε «διερευνητική αποστολή στην χώρα μας τον Δεκέμβριο του 2021. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση η κατάσταση στο ελληνικό τοπίο των μέσων ενημέρωσης δεν είναι νέα, αλλά διαπιστώνει επιδείνωση της ελευθερίας του Τύπου από τότε που το συντηρητικό κόμμα της Νέας Δημοκρατίας ήρθε στην εξουσία το 2019, το οποίο «έχει εμμονή με τον έλεγχο του μηνύματος» και «να ελαχιστοποιεί τις επικριτικές και διαφωνούσες φωνές».

«Ειδήσεις που είναι ενοχλητικές ή μη κολακευτικές για την κυβέρνηση, οι οποίες περιλαμβάνουν αναφορά για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δεν καταγγέλλονται σε πολλά σημεία πώλησης, δημιουργώντας σημαντικό εμπόδιο για την πρόσβαση του κοινού στις πληροφορίες και, στη συνέχεια, την ενημερωμένη συμμετοχή τους στη δημοκρατική διαδικασία», αναφέρει η έκθεση.

Αναφέρει επίσης ότι η δολοφονία του βετεράνου δημοσιογράφου του εγκλήματος Γιώργου Καραΐβαζ τον Απρίλιο του 2021 έφερε στο προσκήνιο βαθύτερα προβλήματα όσον αφορά την ασφάλεια των δημοσιογράφων στη χώρα.

«Η πρόοδος των ερευνών φαίνεται αργή και στερείται βασικής διαφάνειας, η οποία είχε αποθαρρυντικό αποτέλεσμα και οδηγεί σε δυσπιστία σχετικά με την ικανότητα ή την προθυμία των αρχών να προστατεύσουν τη δημοσιογραφική κοινότητα», σημειώνει η έκθεση.

Greece has dropped five places in the 2021 World Press Freedom Index — produced by Reporters Without Borders.https://t.co/kuqTevSLUA

— POLITICOEurope (@POLITICOEurope) March 28, 2022

Δολοφονίες δημοσιογράφων

Σε μια εποχή που η δημοσιογραφία τίθεται υπό αμφισβήτηση, έρχεται μια σειρά από δολοφονίες δημοσιογράφων να μας αποδείξει ότι υπάρχει ακόμη η μαχητική και αποκαλυπτική δημοσιογραφία.

Η δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ συνέβη πέντε χρόνια μετά τον θάνατο της Μαλτέζας δημοσιογράφου Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία, όταν το 2017 ανατινάχτηκε το παγιδευμένο με εκρηκτικά αυτοκίνητό της μπροστά από το σπίτι της. Η Μαλτέζα δημοσιογράφος πλήρωσε με τη ζωή της την έρευνα που είχε κάνει για μια σειρά από υποθέσεις διαφθοράς, μεταξύ των οποίων και τα περίφημα Panama Papers.

Νεκροί βρέθηκαν έξω από το σπίτι τους ο Ján Kuciak και η αρραβωνιαστικιά του MartinaKušnírová στην Σλοβακία. Όσον αφορά την δολοφονία του Kuciak, μέχρι στιγμής έχει καταδικαστεί ένας πρώην στρατιώτης. Ο Kuciak ερευνούσε φορολογικές απάτες από επιχειρηματίες που συνδέονται με κορυφαίους Σλοβάκους πολιτικούς. Τον Απρίλιο του 2019 η 29χρονη δημοσιογράφος και συγγραφέας LyraMcKee πυροβολήθηκε την ώρα που κάλυπτε μία διαδήλωση στο Ντέρι της Βορείου Ιρλανδίας.

Όλα τα παραπάνω στοιχεία έρχονται να επιβεβαιώσουν με τον χειρότερο και τον πιο βίαιο τρόπο το μέγεθος της απειλής που αισθάνονται οι «κρατούντες την εξουσία» όταν οι λειτουργοί των ΜΜΕ εφαρμόζουν την αρχή πως «δημοσιογραφία σημαίνει να τυπώνεις κάτι που κάποιος άλλος δεν θέλει να τυπωθεί. Τα υπόλοιπα είναι δημόσιες σχέσεις» – Τζωρτζ Όργουελ. Αυτή είναι η δύναμη της κοινωνίας και αυτήν πρέπει να διαφυλάξουμε, όλοι!

Δείτε επίσης: Πάτρα: Άνοιξε ο τάφος της Τζωρτζίνας για την ανάσυρση του τάμπλετ

• Άρης: Διευκρινίσεις για την κατάσταση του Κουάισον πριν από τον αγώνα με τον Αστέρα
• Νίκη που σφραγίζει την κορυφή για την Πόρτο
• Χριστούγεννα: Οδηγίες για οικονομική επιβίωση – Πώς να γιορτάσετε χωρίς να αδειάσετε την τσέπη σας
• Παναθηναϊκός: Στοχεύει στον άτυπο τίτλο του πρωταθλητή χειμώνα με νίκη επί του Άρη
• Εξαρθρώθηκε εγκληματική οργάνωση λαθρεμπορίας αλκοολούχων ποτών – Συνελήφθησαν 12 άτομα