Το Πάσχα χωρίς τους Παλαιστίνιους Χριστιανούς
Παρά τη βιβλική σημασία της, η Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ μετατρέπεται σε έναν ολοένα και πιο αφιλόξενο και επικίνδυνο τόπο για τους Χριστιανούς. Από φτυσίματα και βεβηλώσεις μέχρι αστυνομική βία και κρατικές απαγορεύσεις, η θρησκευτική ελευθερία μοιάζει να συρρικνώνεται — ακόμη και στο κέντρο της χριστιανικής παράδοσης.
Η Εκκλησία του Παναγίου Τάφου, το πιο ιερό σημείο για τον χριστιανισμό, παραμένει το επίκεντρο των πασχαλινών τελετών. Ωστόσο, όπως αποκαλύπτει ρεπορτάζ του Guardian, οι ντόπιοι Παλαιστίνιοι Χριστιανοί, που επί γενεές συμμετείχαν μαζικά στις τελετές της Μεγάλης Εβδομάδας, πλέον απουσιάζουν. Ο λόγος; Οι περιορισμοί εισόδου που επιβάλλει το Ισραήλ.
Η είσοδος στην Ανατολική Ιερουσαλήμ για τους Παλαιστίνιους της Δυτικής Όχθης απαιτεί στρατιωτική άδεια. Αν και η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε πως χορηγήθηκαν 6.000 άδειες για το Πάσχα του 2025, εκτιμάται πως τελικά εγκρίθηκαν μόλις 4.000 — και αυτές, συχνά μόνο για ένα μέλος ανά οικογένεια. Επιπλέον, οι άδειες ισχύουν για λίγες ημέρες και δεν επιτρέπουν διανυκτέρευση, καθιστώντας σχεδόν αδύνατη τη συμμετοχή στις βραδινές τελετές.
Βία, φόβος και στρατιωτικός αποκλεισμός
Ακόμη και για όσους καταφέρνουν να φτάσουν στην Παλιά Πόλη, η ατμόσφαιρα δεν είναι εορταστική, αλλά εκφοβιστική. Πιστοί και κληρικοί καταγγέλλουν αυξημένη παρουσία στρατού και επιθέσεις από εποίκους. Το 2023, προσκυνητές ξυλοκοπήθηκαν από την αστυνομία ενώ προσπαθούσαν να προσεγγίσουν τον Πανάγιο Τάφο για την τελετή του Αγίου Φωτός.
«Ο κόσμος φοβάται πια να συμμετάσχει στις πομπές του Πάσχα», δηλώνει ο Όμαρ Χαράμι, επικεφαλής της χριστιανικής οργάνωσης Sabeel. «Ακόμη και με άδεια, μπορεί να σε σταματήσουν. Μπορεί να σε χτυπήσουν».
Αντιχριστιανική ρητορική και στοχοποίηση
Το πρόβλημα όμως δεν περιορίζεται στη στρατιωτική παρουσία. Η έκθεση του Κέντρου Rossing για την Εκπαίδευση και τον Διάλογο καταγράφει σημαντική αύξηση σε περιστατικά αντιχριστιανικής βίας: από φτυσίματα και δημόσιο λόγο μίσους έως βανδαλισμούς και εμπρησμούς εκκλησιών. Ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν-Γκβίρ, έχει φτάσει να χαρακτηρίσει τέτοιες επιθέσεις ως «εβραϊκή παράδοση».
Παράλληλα, καταγγέλλεται ότι ομάδες εποίκων προσπαθούν να καταλάβουν χριστιανική γη, με κυβερνητική ανοχή. Ο Πατριάρχης της Καθολικής Εκκλησίας στην Αγία Γη, Πιερμπατίστα Πιζαμπάλα, έχει προειδοποιήσει ότι το πολιτικό και πολιτισμικό κλίμα που διαμορφώνει η κυβέρνηση του Νετανιάχου ενθαρρύνει την επιθετικότητα.
Οι παραδόσεις ως πράξη αντίστασης
Μέσα σε αυτό το κλίμα, το να παραμείνει κανείς και να συμμετέχει στις πασχαλινές τελετές αποκτά πλέον χαρακτήρα αντίστασης. Ο αναλυτής Ξαβιέ Αμπού Εΐντ δηλώνει:
«Για εμάς, τους Παλαιστίνιους Χριστιανούς, η συμμετοχή μας είναι και εθνική εντολή και θρησκευτική αποστολή. Το να προσευχόμαστε και να κρατάμε τις παραδόσεις ζωντανές, είναι πλέον πολιτική πράξη.»
Ελπίδα μέσα στη σκιά
Ακόμη και υπό τη βαριά σκιά του πολέμου στη Γάζα, που έχει αφανίσει δεκάδες χιλιάδες ζωές και έχει πλήξει ακόμη και τις ελάχιστες χριστιανικές κοινότητες εκεί, οι Χριστιανοί επιμένουν να βλέπουν στο Πάσχα ένα μήνυμα πίστης, επιμονής και ελπίδας.
Ίσως αυτό να είναι και το ισχυρότερο μήνυμα της φετινής Ανάστασης στην Ιερουσαλήμ: η πίστη που παραμένει όρθια — ακόμη κι όταν περνά μέσα από σκοτεινούς δρόμους.
