Μεγάλη Πέμπτη: «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου…» – Τι συμβολίζει η σημερινή ημέρα

Μεγάλη Πέμπτη: «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου…» – Τι συμβολίζει η σημερινή ημέρα

Η Μεγάλη Πέμπτη είναι, για την Ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση, η ιερή ημέρα κατά την οποία τιμάται ο Μυστικός Δείπνος του Ιησού Χριστού με τους δώδεκα Αποστόλους.

Αποτελεί την πέμπτη ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας, η οποία προηγείται της Ανάστασης και κορυφώνεται την Κυριακή του Πάσχα. Πριν από αυτήν προηγείται η Μεγάλη Τετάρτη και ακολουθεί η Μεγάλη Παρασκευή.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία, ακολουθώντας το Ιουλιανό ημερολόγιο για τον καθορισμό των κινητών εορτών, εορτάζει τη Μεγάλη Πέμπτη μεταξύ 19 Μαρτίου και 22 Απριλίου (για τα Πατριαρχεία Ιεροσολύμων, Ρωσίας, Σερβίας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, καθώς και για το Άγιο Όρος και τους Παλαιοημερολογίτες). Για τις Εκκλησίες που υιοθετούν το Γρηγοριανό ημερολόγιο (όπως το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και η Εκκλησία της Ελλάδος), η εορτή μπορεί να τοποθετηθεί μεταξύ 1 Απριλίου και 5 Μαΐου.

Η ημέρα είναι αφιερωμένη στην ανάμνηση τεσσάρων σημαντικών γεγονότων από τη ζωή του Χριστού, όπως περιγράφονται στα Ευαγγέλια:

Ο Μυστικός Δείπνος, το τελευταίο γεύμα του Ιησού με τους μαθητές του (Ματθαίος 26:17–30, Μάρκος 14:12–26, Λουκάς 22:7–23),

Ο Ιερός Νιπτήρας, δηλαδή η ταπεινή πράξη του Χριστού να πλύνει τα πόδια των Αποστόλων (Ιωάννης 13:1–20),

Η Αρχιερατική Προσευχή, η συγκινητική προσευχή του Χριστού προς τον Θεό Πατέρα λίγο πριν συλληφθεί (Ιωάννης 17:1–26),

Η προδοσία του Ιούδα, που οδήγησε στη σύλληψη του Ιησού (Ματθαίος 26:47–56, Μάρκος 14:43–50, Λουκάς 22:47–53, Ιωάννης 18:1–11).

Σύμφωνα με τη λειτουργική τάξη της Μεγάλης Εβδομάδας, οι ακολουθίες της κάθε ημέρας τελούνται από την προηγούμενη: έτσι, ο εσπερινός της Μεγάλης Πέμπτης μαζί με τη Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων τελείται το πρωί της Μεγάλης Τετάρτης, ενώ το βράδυ της ίδιας ημέρας ψάλλεται ο Όρθρος της Πέμπτης.

Το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης τελείται η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου μαζί με τον εσπερινό της Μεγάλης Παρασκευής. Κατά την προετοιμασία της Θείας Κοινωνίας, οι ιερείς αφιερώνουν δύο “αμνούς”, δηλαδή τμήματα του άρτου που μεταβάλλονται σε Σώμα Χριστού. Ο ένας φυλάσσεται αποξηραμένος στο αρτοφόριο της Αγίας Τράπεζας, για χρήση σε επείγουσες περιπτώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Το βράδυ τελείται ο Όρθρος της Μεγάλης Παρασκευής, κατά τον οποίο αναπαρίσταται το Θείο Πάθος. Κατά τη διάρκεια της ακολουθίας, διαβάζονται δώδεκα ευαγγελικά αναγνώσματα, τα οποία αφηγούνται τα γεγονότα από τη σύλληψη του Χριστού έως και την ταφή του.

Loading

Play