Η ταυτοποίηση του τύπου και της ποσότητας καυσίμου που προκάλεσαν την πύρινη σφαίρα θεωρείται εξαιρετικά επισφαλής, λόγω των πολλών αγνώστων παραμέτρων.
Σε ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο αβεβαιότητας αναφορικά με τα συμπεράσματα που αφορούν τόσο στον τύπο όσο και στην ποσότητα καυσίμων που ενδεχομένως προκάλεσαν την πύρινη σφαίρα μετά τη σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών στα Τέμπη, αναφέρεται το Πανεπιστήμιο της Γάνδης σε επίσημη ενημέρωση προς τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ, σχολιάζοντας τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε από τον Κώστα Λακαφώση.
Όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα «Καθημερινή», το σχετικό έγγραφο είχε διαβιβαστεί στον Οργανισμό ήδη από τις 28 Ιανουαρίου, λίγες ημέρες πριν τη δημοσιοποίηση του πορίσματος για το δυστύχημα.
Σύμφωνα με την επιστολή, η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου της Γάνδης — υπό τον δρ Γεώργιο Μαραγκό και τον καθηγητή Μπαρτ Μερσί — αξιολόγησε το υλικό και τα δεδομένα που παρείχε ο κ. Λακαφώσης, τα οποία αφορούν προσομοιώσεις CFD (Computational Fluid Dynamics) για τις συνθήκες του δυστυχήματος στα Τέμπη.
Το πρώτο βασικό συμπέρασμα της μελέτης ήταν η ύπαρξη ενός αρχικού συμβάντος που προηγήθηκε της δημιουργίας της πυρόσφαιρας και αποτυπώνεται ως μία λάμψη στα διαθέσιμα οπτικά ντοκουμέντα. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό το αρχικό συμβάν δεν έχει αποσαφηνιστεί επαρκώς, γεγονός που δεν επιτρέπει στην ομάδα του UGent να επιβεβαιώσει αν το λογισμικό FDS (Fire Dynamics Simulator) είναι κατάλληλο για την ακριβή μοντελοποίησή του.
Ακολούθως, επισημαίνεται ως δεύτερο συμπέρασμα ότι “παρά το εύρημα 1, η παρατηρούμενη πύρινη σφαίρα, η φλόγα πυρκαγιάς και οι πυρκαγιές δεξαμενών είναι φυσικές διεργασίες για τις οποίες η μοντελοποίηση με CFD και FDS θεωρείται κατάλληλη. Οι παρατηρούμενες πύρινες σφαίρες, οι φλόγες και οι πυρκαγιές δεξαμενών περιλαμβάνουν επίσης ταχύτητες που βρίσκονται εντός των ορίων επικύρωσης του FDS.
Σε περίπτωση που η πύρινη σφαίρα προκλήθηκε από την ανάφλεξη ενός ψεκασμού με σταγονίδια υγρού καυσίμου, το λογισμικό FDS διαθέτει, τουλάχιστον θεωρητικά, όλα τα απαραίτητα υπομοντέλα για την προσομοίωση ενός τέτοιου σεναρίου.
Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στην έκθεση του Πανεπιστημίου της Γάνδης, η εφαρμογή του FDS για την «αντίστροφη μηχανική» του δυστυχήματος στα Τέμπη — δηλαδή την προσπάθεια να εξακριβωθεί ποιος τύπος και ποια ποσότητα καυσίμου εμπλέκονται στο περιστατικό που οδήγησε στην παρατηρούμενη πύρινη σφαίρα — είναι εξαιρετικά προβληματική. Ο λόγος είναι ότι η διαδικασία αυτή συνοδεύεται από πληθώρα αγνώστων παραμέτρων.
Ανάμεσα στα κρίσιμα κενά πληροφοριών περιλαμβάνονται η απουσία καθαρού και λεπτομερούς οπτικού υλικού, η έλλειψη αξιόπιστων δεδομένων για το φορτίο του εμπορικού συρμού, καθώς και η απουσία καταγραφής των ακριβών μετεωρολογικών συνθηκών — ιδίως των χαρακτηριστικών του ανέμου — την ώρα της σύγκρουσης.
Υπό αυτές τις συνθήκες, τονίζεται πως κάθε απόπειρα μοντελοποίησης μέσω του FDS ενέχει αναπόφευκτα έναν υψηλό βαθμό αβεβαιότητας. Είναι μάλιστα πολύ πιθανό, όπως υπογραμμίζεται, πως διαφορετικοί συνδυασμοί παραμέτρων στις προσομοιώσεις CFD μπορούν να παράξουν αποτελέσματα που προσεγγίζουν την εικόνα της πύρινης σφαίρας που καταγράφεται στα διαθέσιμα βίντεο, χωρίς να σημαίνει απαραίτητα ότι αντανακλούν την πραγματικότητα του δυστυχήματος.
Πανεπιστήμιο Γάνδης: “Οι εκθέσεις μας δεν συμπεριλήφθηκαν στο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ”
Σε επικοινωνία του με τον ΑΝΤ1, ο κ. Μερσί ξεκαθάρισε ότι «ουδέποτε υπήρξε επίσημη έγκριση ή αποδοχή του πορίσματος από την πλευρά του Πανεπιστημίου της Γάνδης».
Σχετικά με τις προσομοιώσεις, ο ερευνητής καθηγητής δήλωσε ότι «ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης επικοινώνησε με εμάς (την ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου της Γάνδης) στις 17 Δεκεμβρίου του 2024, δηλώνοντας ότι με τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ διερευνούσαν το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μας ζητηθεί να εκφράσουμε την επιστημονική γνώμη σχετικά την εγκυρότητα του CFD για την χρήση και την ανάλυση, αλλά και να επανεξετάσουμε την ανάλυση CFD όπως είχε εκτελεστεί εκείνη την στιγμή».
Το CFD είναι μία τεχνική για την εκτέλεση προσομοιώσεων υπολογιστή. Στη συγκεκριμένη περίπτωση για την πυρόσφαιρα. Υπενθυμίζεται ότι ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ, είχε απευθυνθεί στο ερευνητικό κέντρο της Γάνδης έτσι ώστε να πέσει φως στα αίτια της πυρόσφαιρας.
«Ολοκληρώσαμε αυτές τις εργασίες σε μία περίοδο 3 εβδομάδων, δηλαδή τον Ιανουάριο του 2025 με βάση της πληροφορίες που παρέχονται από τον υπεύθυνο επικοινωνίας για τις εργασίες μας. Δεν είναι σαφές για εμάς σε ποιο βαθμό οι ρυθμίσεις των προσομοιώσεων, αυτές που οδηγούν στα αποτελέσματα στην δημόσια έκθεση, αποκλίνουν από αυτό που εξετάσαμε», συνέχισε ο κ. Μερσί.
«Παραδώσαμε τις εκθέσεις μας σε εύθετο χρόνο, αλλά αυτές δεν συμπεριλήφθηκαν στην δημόσια έκθεση» τόνισε ο ερευνητής καθηγητής και επικεφαλής του Πανεπιστημίου της Γάνδης, ξεκαθαρίζοντας ότι «η ομάδα μου δεν συμμετείχε ενεργά ούτε στην ανάλυση των αιτιών του δυστυχήματος ούτε στην συγγραφή της τελικής δημόσιας έκθεσης».
Αναφορικά με το εάν το Πανεπιστήμιο της Γάνδης πραγματοποίησε προσομοιώσεις και χρησιμοποίησε τεχνητή νοημοσύνη για να βγάλει συμπεράσματα, ο κ. Μερσί είπε στον ΑΝΤ1 πως «επανεξετάσαμε την ανάλυση των προσομοιώσεων όπως είχε εκτελεστεί εκείνη την στιγμή». «Υπεύθυνος επικοινωνίας μας ήταν ο κ. Κώστας Λακαφώσης» κατέληξε ο κ. Μπαρτ Μερσί.
Πηγή: thetoc.gr
