Στην εκδήλωση, παρευρέθηκαν πολιτικοί, δήμαρχοι, από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς και αρχιερείς και εκπρόσωποι των ενόπλων δυνάμεων
Ρεπορτάζ: Κωνσταντίνος-Ραφαήλ Πάγκαλος
Με επισημότητα και ιδιαίτερο ενδιαφέρον πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της Έκθεσης κειμηλίων και τεκμηρίων με τίτλο: «Επανάσταση 1821: Ο Αγώνας για την Παλιγγενεσία», εχθές (19/03), στο διοικητήριο της πόλης.
Στην εκδήλωση, που ξεκίνησε στις 20:00, παρευρέθηκαν πολιτικοί, δήμαρχοι από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς και αρχιερείς και εκπρόσωποι των ενόπλων δυνάμεων, ενώ απονεμήθηκαν τιμές στους αγωνιστές της Επανάστασης του 1821 και στην Εκκλησία που έπαιξε σημαντικό ρόλο στον Αγώνα.
Ο Υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης), κ. Κωνσταντίνος Π. Γκιουλέκας, δήλωσε χαρακτηριστικά:
«Δεν γιορτάζουμε απλά μια επέτειο, αλλά μία μέρα, στην οποία ξανά ζεστάθηκε η ψυχή του έθνους. Ενός γένους, που για αιώνες ολόκληρους βυθισμένου στην σκλαβιά, αποφάσισε ή να ελευθερωθεί ή να πεθάνει. Τέτοιες επετείους έχουμε χρέος να τις γιορτάζουμε με την ανάλογη λαμπρότητα. Έτσι κι εμείς στη Θεσσαλονίκη, στο διοικητήριο της πόλης που το ανοίξαμε και ανήκει στον κόσμο, συνεχίζουμε κάτι που ξεκινήσαμε από τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ξεκινήσαμε μια σειρά από ιστορικές εκθέσεις, που δείχνουν ότι η πόλη ξέρει να τιμάει τις εθνικές επετείους και την ίδια της την ιστορία.
Την έκθεση αξίζει να την επισκεφτεί κανείς γιατί έχει μοναδικά κειμήλια, κάποιες ανέκδοτες επιστολές, όπως του Κολοκοτρώνη από τα Δερβενάκια, λίγο πριν χτυπήσει τον Δράμαλη, τον πέλεκυ του Καραϊσκάκη, το γιαταγάνι του Κανάρη, τα όπλα του Εμμανουήλ Παπά. Σημαντικές επιστολές του Καποδίστρια και του Δημητρίου Υψηλάντη. Ελπίζουμε η επισκεψιμότητα της έκθεσης να αποζημιώσει την προσπάθεια που γίνεται.»
Ο κ. Γκιουλέκας ευχαρίστησε θερμά όσους συνέδραμαν στην υλοποίηση της έκθεσης, καλλιτέχνες και ιδιώτες που πρόσφεραν δωρεές προσωπικών οικογενειακών κειμηλίων, εμπλουτίζοντας το περιεχόμενο της έκθεσης. Παράλληλα, απηύθυνε πρόσκληση σε σχολεία και μαθητές να επισκεφτούν την έκθεση μέσω οργανωμένων ξεναγήσεων, προκειμένου να γνωρίσουν καλύτερα την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου.
Τέλος, τόνισε πως η διοργάνωση της έκθεσης δεν επιβάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς πραγματοποιήθηκε με τη συνδρομή χορηγιών και δωρεών οργανισμών και ιδιωτών.
Τα εγκαίνια ολοκληρώθηκαν με μουσικό πρόγραμμα από την δημοτική ορχήστρα, η οποία ερμήνευσε συνθέσεις της εποχής.
Αναλυτικά, μεταξύ των εκθεμάτων που ξεχωρίζουν είναι:
Οι πρωτότυπες επιστολές του Γέρου του Μοριά Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, όπως εκείνη που έστειλε σε οπλαρχηγούς πριν χτυπήσει τον Δράμαλη στα Δερβενάκια, ο χειρόγραφος όρκος του Δημητρίου Πλαπούτα, ο πέλεκυς του Γεώργιου Καραϊσκάκη, το γιαταγάνι του Κωνσταντή Κανάρη, το τάσι του Νικηταρά, που προέρχονται από την συλλογή της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος και από ιδιωτικές συλλογές.
Μοναδικά κειμήλια, που φυλάσσονται στις Ιερές Μονές Βατοπαιδίου, Σίμωνος Πέτρας και Παντοκράτορος του Αγίου Όρους και τα οποία παραχωρήθηκαν ειδικά για την Έκθεση, μετά από άδεια των Μονών και της Ιεράς Κοινότητας της Αθωνικής Πολιτείας, όπως τα όπλα του Αρχηγού της Επανάστασης στην Μακεδονία Εμμανουήλ Παπά, καθώς η επιστολή παραχώρησης προς την Ύδρα ιερών σκευών και εστάλησαν στη νήσο από το Άγιον Όρος προς φύλαξη κατά την διάρκεια της Επανάστασης και επεστράφησαν μετά την απόκτηση της Ανεξαρτησίας και άλλα.
Επίσης εκτίθεται μια αυθεντική φουστανέλα του Σουλιώτη οπλαρχηγού Γιωργάκη Τσέλη που την παρέδωσε η οικογένεια του Αγωνιστή, καθώς και αντίγραφα στολών των Αγωνιστών του 1821.
Ακόμα, εκτίθενται αυθεντικά κειμήλια της Επανάστασης όπως όπλα, επιστολές, έγγραφα, μετάλλια και άλλα αντικείμενα, αλλά και πρωτότυπες ιστορικές στολές της Σχολής Ευελπίδων και αντίγραφα των πρώτων στολών του Ελληνικού Στρατού, από το 1828 και εντεύθεν, που διέθεσε το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και το ΓΕΕΘΑ.
Οι συλλογές από τις οποίες προέρχονται τα κειμήλια είναι: της Οικογένειας Τσέλη, του Μιλτιάδη Έβερτ, του Δημήτρη Μαρίνου, της Οικογενείας του πρώην Βουλευτή και πρώην Προπονητή μπάσκετ Γιάννη Ιωαννίδη, της Μιμή Ντενίση, του Δημήτρη Γιαννόγλου, του Αντώνη Σουλιώτη, της Οικογένειας του Δημητρίου Τσάμη, του Νικηφόρου Κομίνη, του Μανώλη Σαββίδη, του Συλλόγου Φίλων Ιστορίας και Αναπαράστασης Γιαννιτσών, του Μιχάλη Χρυσανθόπουλου και άλλων.
Πέραν των παραπάνω οι επισκέπτες της Έκθεσης θα μπορούν να δουν από κοντά εφημερίδες της εποχής της Επανάστασης, σημαντικά κειμήλια και εικόνες του 18ου και του 19ου αιώνα από τον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης καθώς και έργα ζωγραφικής και γλυπτές συνθέσεις με θέματα από την Ελληνική Επανάσταση. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται έργα διακεκριμένων ζωγράφων όπως του Βασίλη Μπόττα, του Αλέξανδρου Καγιά, του Λάζαρου Πάντου με θεματολογία τις ναυμαχίες της Επανάστασης, σκηνές από την θρησκευτική ζωή του Αγίου Όρους, προσωπογραφίες Ηρώων της Επανάστασης του 1821.
Επίσης, εκτίθενται και έργα διακεκριμένων γλυπτών από την Θεσσαλονίκη όπως του Σωκράτη Γιοσμά, του Στέλιου Μερτζανίδη και του Γιώργου Μπαρδάκα, εμπνευσμένα από τον Αγώνα των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία.
Η Έκθεση θα είναι ανοιχτή στο κοινό επτά ημέρες την εβδομάδα έως τα τέλη Ιουνίου του 2025.
Η Έκθεση πραγματοποιείται με την χορηγική υποστήριξη της ΔΕΘ, της ΕΥΑΘ Α.Ε. της Ελληνικός Χρυσός και των Μεταλλείων Θράκης.
