Βάλσαμο πολιτισμού στις αντίξοες συνθήκες της εποχής ήταν, έστω και φευγαλέα, το εικοσάλεπτο βίντεο της αποψινής εκδήλωσης του Μουσείου Μπενάκη για τη μεγάλη επετειακή έκθεση με τίτλο «1821: Πριν και μετά», στημένη και στους τρεις ορόφους του μουσείου της Πειραιώς, πανέτοιμη για τους οκτώ επόμενους μήνες και περιμένοντας να σηκώσει τις πύλες της στο κοινό όταν ανοίξουν τα μουσεία.
Οι επιμελητές-οικοδεπότες, Τάσος Σακελαρόπουλος και Μαρία Δημητριάδου, έδωσαν μια γεύση ιστορίας και τέχνης, άξονες όπου πάνω τους σχεδιάστηκε την τελευταία πενταετία μεθοδικά και με επιστημονική γνώση το αφήγημα της μεγαλύτερης έκθεσης που διοργανώνει στην ιστορία του το Μουσείο Μπενάκη. Με 1.200 αντικείμενα από τις συλλογές του, πολλά απ’ τα οποία ανασύρονται για πρώτη φορά από τις αποθήκες του, όπως για παράδειγμα τα όπλα του Κολοκοτρώνη. Εκθέματα συναρπαστικά και ποικίλα, που εμπλουτίστηκαν και διεύρυναν την θεματική τής έκθεσης, χάρις στη συμμετοχή στη διοργάνωση της Τράπεζας της Ελλάδος, της Εθνικής Τράπεζας και της Alpha Bank.
Τα εκθέματα περιλαμβάνονται αναλυτικά και στον κατάλογο των 1.218 σελίδων που κυκλοφόρησε το μουσείο για τα 100 χρόνιαΙιστορίας του νεότερου Ελληνισμού από το 1770 μέχρι το 1870. Ένας κατάλογος «εγκυκλοπαίδεια του νεότερου Ελληνισμού, που συνδυαζει ομορφιά και γνώση» όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο επιστημονικός διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη, Γιώργης Μαγγίνης. «Είναι ενδιαφέρον να ξέρουμε ότι το ’21 γεννήθηκε σε ιδαίτερες συνθήκες και απέδωσε σε ιδιαίτερες συνθήκες» τόνισε στην διαδικτυακή εκδήλωση ο ιστορικός Τάσος Σακελαρόπουλος, παρουσιάζοντας στους θεατές, μαζί με τη Μαρία Δημητριάδου, τα μέλη της επιστημονικής επιτροπής και τους συντελεστές της έκθεσης, ξεκινώντας από την αρχιτέκτονα Ναταλία Μπούρα και τον σκηνογράφο Παύλο Θανόπουλο, που προσέγγισαν την έκθεση «σαν θεατρικό σκηνικό μέσα στο οποίο εκτυλίσεται η Ιστορία. Σαν μια ιδέα σκηνής και παρασκηνίων. Σε κάθε όροφο υπάρχει ένας σκηνογραφικός πυρήνας γύρω απ’ τον οποίο εκτυλίσεται η υπόλοιπη ενότητα, όπως το χαγιάτι, το ηρώο με τα κειμήλια των αγωνιστών, αναπαράσταση αποσπάσματος νεοκλασικού δρόμου και δωμάτια που καλούν τον θεατή να τα ανακαλύψει».
Όλο το κτίριο αφηγείται σαν ζωντανό κύτταρο την ιστορία των νεότερων Ελλήνων από το 1770 έως το 1870, σε έναν αναστοχασμό και σε διάλογο με τον σημερινό θεατή.
Στην εκδήλωση, ρίξαμε μια «κλεφτή» ματιά στο αντίτυπο της Χάρτας του Ρήγα, αλλά και στον πίνακα μεγάλων διαστάσεων του Κωνστανίνου Βολανάκη με την αποβίβαση του Καραϊσκάκη στο Φάληρο, μια σειρά νομισμάτων και μεταλλίων και άλλα εκθέματα από την πλούσια συλλογή της Τραπέζης της Ελλάδος, στα οποία αναφέρθηκε ο Παναγιώτης Παναγάκης, διευθυντής του Κέντρου Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης της ΤτΕ.
Η τέχνη και η ιστορία για αναζήτηση της εθνικής ταυτότητας και ενίσχυσης της συλλογικής μνήμης, συμβαδίζουν στην έκθεση μέσα από προσωπογραφίες ηρώων του 21, όπως του Mάρκου Μπότσαρη, του Καραϊσκάκη, την ανυπόγραφη – εικάζεται Γάλλου ζωγράφου – ελαιογραφία της ναυμαχίας του Ναυαρίνου, και άλλα έργα και σπάνια βιβλία περιηγητών από τη συλλογή της Alpha Bank, είπε η Ειρήνη Οράτη, επιμελήτρια της συλλογής έργων τέχνης της Alpha Bank.
Τα αντίγραφα του Hess, που έγιναν με παραγγελία του διοικητή Στρέιτ το 1901, με θέματα από επεισόδια του απελευθερωτικού αγώνα και προέρχονται από τις συλλογές της Εθνικής Τράπεζας, οι γοητευτικές, δύσκολες και συχνά αδιέξοδες προσπάθειες του Ιωάννη Καποδίστρια, αφορούσαν οι σύντομες παρεμβάσεις του Γεράσιμου Νοταρά, επικεφαλής της υποδιεύθυνσης Ιστορικού Αρχείου της Εθνικής Τράπεζας και της Όλγας Μεντζαφού, καλλιτεχνικής συμβούλου της Εθνικής Τράπεζας.
Η έκθεση για το πριν και το μετά της Επανάστασης και τον αγώνα των Ελλήνων να συγκροτήσουν την πρώτη τους κρατική υπόσταση, είναι αφιερωμένη στη μνήμη του ‘Αγγελου Δεληβοριά και του Μαρίνου Γερουλάνου «στους δυο ανθρώπους που συνδέονται ο καθένας με τον δικό του τρόπο στην διαμόρφωση και την ανάπτυξη του Μουσείου Μπενάκη» είπε κλείνοντας την εκδήλωση η πρόεδρος της διοικητικής επιτροπής του μουσείου Μπενάκη, Ειρήνη Γερουλάνου.
