Το ντοκιμαντέρ του Νίκου Ζάππα «Ένας έφηβος στην Κατοχή», βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο του Επαμεινώνδα Σπηλιωτόπουλου, προβλήθηκε, σήμερα, στον Σύλλογο προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων (το βιβλίο στο οποίο βασίζεται το ντοκιμαντέρ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις του Συλλόγου).
Ο ομότιμος καθηγητής του Διοικητικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Αθηνών και ακαδημαϊκός, Επαμεινώνδας Σπηλιωτόπουλος μιλάει στον φακό του Ζάππα για τη δράση της οργάνωσης της Εθνικής Αντίστασης ΠΕΑΝ (Πανελλήνιος Ένωσις Αγωνιζόμενων Νέων) της οποίας υπήρξε μέλος μέχρι και την ημέρα αποχώρησης των Γερμανών το 1944. Μετά την προβολή ακολούθησε συζήτηση. Ο Τάσος Ζάππας μίλησε για την προσωπικότητα και την ιστορία του Επ. Σπηλιωτόπουλου, ευχαριστώντας όλους όσοι συνέβαλαν στην παραγωγή του ντοκιμαντέρ του ενώ ο Σωτήρης Ριζάς, ιστορικός και διευθυντής ερευνών του Κέντρου Ερεύνης της Ιστορίας του Νεωτέρου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών, σημείωσε ότι η γενιά του Σπηλιωτόπουλου είναι μια γενιά που μολονότι αναγκάστηκε να ωριμάσει βίαια, σφραγίστηκε από δύο χαρακτηριστικά: το ένα ήταν η δύναμη της ελπίδας και το άλλο (απόλυτα συνυφασμένο με το πρώτο) το πνεύμα μιας ανυποχώρητης αισιοδοξίας. Η Ελλάδα ήταν κομμάτι των παγκόσμιων εξελίξεων, τόνισε ο ομιλητής, σε μια εποχή σκληρής ιδεολογικής σύγκρουσης η οποία θα καθόριζε τις κοινωνίες μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα, ο συμμαχικός παράγοντας έπαιξε ρόλο, αλλά ο ρόλος αυτός έχει μεγεθυνθεί γιατί η κινητοποίηση από τη μεριά του ΕΑΜ υπήρξε εντυπωσιακή και οπωσδήποτε πιο συστηματική από εκείνη των αστικών οργανώσεων που δεν είχε μαζικές διαστάσεις. Κι όλα αυτά θα πρέπει να τοποθετηθούν στο πλαίσιο του διαρκούς αγώνα δρόμου τον οποίο έκαναν όλες οι παρατάξεις για το πολιτικό καθεστώς που θα καθιερωνόταν μετά την ήττα των κατακτητών. Ο Τάσος Σακελλαρόπουλος, ιστορικός και υπεύθυνος των Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, υπενθύμισε τους οικογενειακούς και φιλικούς δεσμούς οι οποίοι τον συνδέουν με τον Επ. Σπηλιωτόπουλο και τον πατέρα του, τον στρατηγό Παναγιώτη Σπηλιωτόπουλο, που διετέλεσε επίσης υπηρεσιακός υπουργός και γενικός γραμματέας του Ελληνικού Ερυθρού Σταύρου. Ο στρατηγός Σπηλιωτόπουλος διαμόρφωσε καθοριστικά τον Επαμεινώνδα, εκπροσωπώντας ένα τμήμα της αστικής παράταξης που είχε υψηλό αίσθημα ευθύνης και έλαβε ενεργά μέρος στον δημόσιο βίο. Τα ίδια ισχύουν και για τον Επαμεινώνδα, συμπλήρωσε ο Τ. Σακελλαρόπουλος. Η γενικότερη εικόνα είναι ότι οι μικρές αστικές οργανώσεις διεκδίκησαν όσο και το ΕΑΜ την Εθνική Αντίσταση και ότι η ΠΕΑΝ λειτούργησε τα μεταπολεμικά χρόνια ως ένα είδος συνδέσμου που βοήθησε την προσέγγιση των αστικών δυνάμεων και της Αριστεράς.Ο Χάρης Λαζαρόπουλος, διευθυντής Ενημέρωσης Β’ του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, παρατήρησε, κλείνοντας την εκδήλωση, ότι τόσο ο Επ. Σπηλιωτόπουλος όσο και το ντοκιμαντέρ του Ζάππα συμβάλλουν στη διερεύνηση των αιτίων του διαχωρισμού των Ελλήνων κατά τη διάρκεια της εμφυλιακής και της μετεμφυλιακής περιόδου, αποτυπώνοντας τα ιστορικά γεγονότα χωρίς καθωσπρεπισμό και θεσμική έπαρση. Η εκδήλωση, που συντόνισε ο δημοσιογράφος Τάσος Τσιπλάκος, πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του E.C.I (European Communication Institute).
Β. Χατζηβασιλείου
