Το Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου – Ethnofest που έφερε το αθηναϊκό κοινό πιο κοντά στην οπτική ανθρωπολογία και άνοιξε διάπλατα την πόρτα στους πολιτισμούς του κόσμου, επιστρέφει και αυτόν τον χειμώνα από τις 27 Νοεμβρίου έως τις 4 Δεκεμβρίου στο κέντρο της Αθήνας, στον κινηματογράφο ‘Αστορ γιορτάζοντας τα δέκα του χρόνια.
Στη φετινή επετειακή του έκδοση, το πρόγραμμά του διευρύνεται, η διάρκειά του αυξάνεται και οι δράσεις του εμπλουτίζονται, έρχονται σε επαφή με άλλες τέχνες, γίνονται πιο εορταστικές.
Το πρόγραμμα
Μέσα από δεκάδες ταινίες, οι αποστάσεις μικραίνουν, η Ελλάδα συναντά τη Βραζιλία, η Δανία την Ταϊλάνδη, η Αμερική την Κίνα. Συναισθήματα αγωνίας, χαράς, θλίψης και προσμονής συνθέτουν το μωσαϊκό της ανθρώπινης κατάστασης και το τοποθετούν σε έναν σύγχρονο κόσμο που συνεχώς μεταβάλλεται.
Μέσα από τα ανανεωμένα τμήματα του φετινού προγράμματος (Φοιτητικές Ταινίες, Πανόραμα, Κινηματογραφικοί Πειραματισμοί στην Εθνογραφία, Initiations, Θεματική Ενότητα, Αυλή Πολιτιστική Κληρονομιά, Ειδικές και Επετειακές προβολές), το Ethnofest αναδεικνύει το συναρπαστικό παρόν και το δυναμικό μέλλον του εθνογραφικού κινηματογράφου και επιχειρεί ν’ αποδείξει πως το είδος αυτό είναι πολύ πιο κοντά στο κοινό από ό,τι νομίζαμε.
Πρεμιέρα
Δέκα χρόνια γυρισμάτων – όσα και τα χρόνια του φεστιβάλ – μία ευτυχής σύμπτωση για την ταινία έναρξης «Προορισμός Καρδιά» / «Heartbound», των Sine Plambech και Janus Metz. Η ταινία, που μελετά τις ζωές τεσσάρων οικογενειών και το ταξίδι που κάνουν γυναίκες από την Ταϊλάνδη στη Δανία για να παντρευτούν, αποτελεί ένα ανθρωπολογικό και κινηματογραφικό επίτευγμα.
Φοιτητικές Ταινίες
Κάθε χρόνο, το Φεστιβάλ παρουσιάζει μια επιλογή των πιο άρτιων δειγμάτων από τις δεκάδες ταινίες που παράγονται στο πλαίσιο μεταπτυχιακών προγραμμάτων στην Οπτική Ανθρωπολογία και σε συναφή πεδία. Αυτήν τη χρονιά, μαθαίνουμε πώς είναι να ζεις με μία δερματική πάθηση μέσα από την προσέγγιση της Lidija Burcak στο αναστοχαστικό «Σπασμένο Δέρμα» / «Broken Skin». Πορτογαλικοί μύθοι, αφηγήσεις και μυστηριώδεις δολοφονίες ζωντανεύουν στην οθόνη μέσα από ένα μοντάζ που μας βυθίζει στον κόσμο της Agnes Meng και τις «Ιστορίες Λύκων» / «Histories of Wolves», ενώ ο Pavel Borecký μας τοποθετεί μέσα σε ένα παζάρι ζώων σε έναν προσφυγικό καταυλισμό στην Αλγερία με το πειραματικό «Στον Κήπο του Διαβόλου» / «In the Devil’s Garden». Κάτοικοι του Πακιστάν μας αφηγούνται τις ιστορίες του ορεινού χωριού τους που πλημμύρισε και εξαφάνισε τα σπίτια τους στην τρυφερή «Απουσία των Βερίκοκων» / «Absence of Apricots» (Daniel Asadi Faezi).
Πανόραμα
Ο σύγχρονος εθνογραφικός κινηματογράφος βρίσκει την πλατφόρμα προβολής του μέσα από το τμήμα του Πανοράματος. Τι σημαίνει αλήθεια, να είσαι «φυσιολογική/ος»; Η ταινία «Νορμάλ» / «Normal» της Adele Tulli, επανεξετάζει τα έμφυλα στερεότυπα με μία υψηλής αισθητικής εικόνα που είναι σίγουρο ότι θα αποτελέσει αφορμή για συζητήσεις. Η «Χόα» / «Hoa», η ηρωίδα τη ταινίας του Marco Zuin, προσπαθεί να κρατήσει ζωντανή την αρχαία γνώση των θεραπευτικών φυτών και αντιστέκεται στο σύγχρονο Β. Βιετνάμ που συνεχώς μεταβάλλεται.
Κινηματογραφικοί Πειραματισμοί στην Εθνογραφία
Όταν οι δημιουργοί πειραματίζονται με τα όρια της κινηματογραφικής φόρμας, τις τεχνικές αφήγησης και την εθνογραφική έρευνα, τα αποτελέσματα διευρύνουν τα όρια του κινηματογραφικού είδους και των κοινωνικών επιστημών, προσφέροντάς μας νέες εμπειρίες θέασης. Το πειραματικό «Voices of the Rainforest» του Steven Feld μας παρασύρει σε ένα πολυαισθητηριακό ταξίδι στις ρευστές σχέσεις της οικολογίας και της κοσμολογίας όπως αυτές καθορίζουν τη ζωή μίας κοινότητας στα τροπικά δάση της Παπούας Νέας Γουινέας. Τη βιογραφία του βουνού Tindaya μας αποκαλύπτει στις «Παραλλαγές του Όρους Tindaya» / «Tindaya Variations» ο Isaac Marrero Guillamón, ο οποίος θα δώσει στο πλαίσιο του φεστιβάλ ένα masterclass.
Initiations
Ο κινηματογράφος ως εργαλείο έρευνας διδάσκεται σε φοιτητές και ερευνητές ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών ολοένα και περισσότερο. Στην ενότητα αυτή, θα δούμε αυτές τις πρώτες απόπειρες νέων δημιουργών στο εθνογραφικό ντοκιμαντέρ, οι οποίες έχουν προκύψει από summer schools, ακαδημαϊκά προγράμματα και εκπαιδευτικά σεμινάρια.
Φέτος, για δεύτερη φορά στην ιστορία του, ο θεσμός «Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου Αθήνας – ETHNOFEST», φιλοξενεί μια ιδιαίτερη ενότητα με θέμα «Εξευγενισμός υπό αμφισβήτηση σε καιρούς αλλαγών: από την κοινωνική οικονομία στην επιθετική αστική ανάπτυξη» που υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. Τη φετινή θεματική ενότητα επιμελείται η ομάδα του φεστιβάλ με συντονιστή τον επιστημονικό σύμβουλο, Παυσανία Καραθανάση και έχει ως στόχο να διερευνήσει τις διάφορες τοπικές εκφάνσεις του «εξευγενισμού» στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο. Επτά χρόνια γυρισμάτων έκανε ο Boris Svartzman στη «Νέα Εποχή» / «New Era» για να αποτυπώσει τον αγώνα μίας ομάδας χωρικών στην Κίνα ενάντια στην εκμετάλλευση της γης τους. Η Laura Alvarez στην «Πόλη προς Πώληση» / «City For Sale», εξερευνά τη Βαρκελώνη ως τουριστικό προορισμό και τι αυτό συνεπάγεται για τη ζωή των κατοίκων.
Τέλος, με αφορμή την επετειακή έκδοση του φεστιβάλ, η ενότητα με τον τίτλο «9+1 στιγμές / 10 χρόνια Ethnofest» περιλαμβάνει μία επιλεγμένη ταινία από την κάθε χρονιά του φεστιβάλ για τον εορτασμό ενός θεσμού που η πόλη της Αθήνας έχει αγκαλιάσει.
