του Σταμάτη Βαλασιάδη
Με τη συμμετοχή της Ελλάδας και της Κύπρου διεξάγεται το Σάββατο στις 10 το βράδυ (ζωντανά από την ΕΡΤ2 και την ΕΡΤ HD) στο Τελ Αβίβ ο τελικός του 64ου διαγωνισμού τραγουδιού της Eurovision.
Είναι η τρίτη φορά που το Ισραήλ φιλοξενεί το φεστιβάλ τραγουδιού, αν και έχει κερδίσει τέσσερις φορές (τις δύο συνεχόμενες, το 1978 και το 1979). Η ασιατική χώρα διοργανώνει το διαγωνισμό κάθε… 20 χρόνια (1979, 1999, 2019), αλλά φέτος θα είναι η πρώτη φορά που δε θα τον φιλοξενήσει στην Ιερουσαλήμ.
Η Νέτα Μπαρζιλάι, περσινή νικήτρια της Eurovision, στην ευχαριστήρια ομιλία της μετά τη νίκη της στη Λισσαβώνα είχε πει «την επόμενη φορά στην Ιερουσαλήμ»· το ίδιο άλλωστε είχε υποσχεθεί και η Ντάνα Ιντερνάσιοναλ το 1998. Αυτή τη φορά όμως η… υπόσχεση δεν έγινε πράξη.
Διεθνείς αντιδράσεις και απειλές για μποϊκοτάζ του διαγωνισμού ακολούθησαν μετά την περσινή νίκη της Νέτα, καθώς –δύο μέρες μετά– οι ΗΠΑ μετέφεραν την πρεσβεία τους από το Τελ Αβίβ στα Ιεροσόλυμα, τα οποία είχαν αναγνωρίσει το Δεκέμβριο του 2017 σαν πρωτεύουσα του Ισραήλ. Εξήντα Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν και 2.700 τραυματίστηκαν στα επεισόδια που ξέσπασαν εκείνη τη μέρα κοντά στο τοίχος που έχει ανεγερθεί στα σύνορα του Ισραήλ με τη Λωρίδα της Γάζας.
Αλλά και φέτος, 29 νεκρούς σε Λωρίδα της Γάζας και Ισραήλ είχαμε το Σαββατοκύριακο που ξεκίνησαν οι πρόβες των διαγωνιζομένων στο Τελ Αβίβ. Οι διεθνείς εκκλήσεις –από καταξιωμένους καλλιτέχνες και όχι μόνο– προς τους ερμηνευτές των 41 συμμετεχουσών χωρών να μποϊκοτάρουν τη διοργάνωση δεν εισακούστηκαν.
Οι χώρες που λαμβάνουν μέρος είναι δύο λιγότερες από πέρσι, αλλά Βουλγαρία και Ουκρανία απέχουν (και οι δύο για πρώτη φορά μετά το 2015) για λόγους που δεν έχουν σχέση με τα τεκταινόμενα στο Ισραήλ. Οι Ουκρανοί απέσυραν μάλιστα τη συμμετοχή τους μετά τη διεξαγωγή του εθνικού τελικού, καθώς κανένας από τους τρεις πρώτους σε αυτόν δε δέχτηκε να υπογράψει το συμβόλαιο με την κρατική ραδιοτηλεόραση της χώρας (το οποίο περιελάμβανε όρους όπως η απαγόρευση στους καλλιτέχνες να πραγματοποιούν συναυλίες σε ρωσικό έδαφος).
Η Eurovision έφτασε μέχρι και… τη συζήτηση για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση από την ελληνική Βουλή. Ο γ.γ. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας είπε πως «ετοιμάζονται να υποδεχτούν με… ορχηστρικούς βομβαρδισμούς τη Eurovision». Οι διοργανωτές από την άλλη έκαναν ό,τι μπορούσαν για να κρατήσουν έξω από το κλίμα του διαγωνισμού τα όσα συμβαίνουν στη Λωρίδα της Γάζας.
Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε η Τάμτα, η οποία εκπροσωπεί την Κύπρο στο φετινό διαγωνισμό και ήταν η πρώτη που έκανε την πρόβα της στο Τελ Αβίβ καθώς εμφανιζόταν πρώτη στον πρώτο ημιτελικό, δημοσιογράφος τη ρώτησε πώς αισθάνεται που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα μακριά από τους βομβαρδισμούς. Η συντονίστρια της συζήτησης είπε πως «δε βρισκόμαστε εδώ για να συζητήσουμε γι’ αυτό» και προχώρησε στην επόμενη ερώτηση.
Ο πρώτος ημιτελικός ήταν πολύ επιτυχημένος για τα ελληνικά χρώματα, όπως άλλωστε αναμενόταν. Ελλάδα και Κύπρος φιγουράριζαν εδώ και καιρό στην κορυφή των προγνωστικών των στοιχηματικών εταιρειών· μαζί τους βρέθηκε μετά τις πρόβες και η Αυστραλία, με την τραγουδίστρια της όπερας και τις χορεύτριές της να… ίπτανται και να εντυπωσιάζουν.
Είναι αλήθεια πως ούτε η Τάμτα ούτε και η Κατερίνα Ντούσκα, που εκπροσωπεί την Ελλάδα, αντιμετώπισαν κάποια ιδιαίτερη δυσκολία για να προκριθούν στον τελικό. Η πλειοψηφία των τραγουδιών του πρώτου ημιτελικού ήταν τόσο μέτρια, που έδωσαν τη δυνατότητα ακόμα και στον Τούρκο εκπρόσωπο του Αγίου Μαρίνου να πάρει την πρόκριση, κάνοντας… πλούσιους όσους είχαν την έμπνευση να στοιχηματίσουν υπέρ του. Αντίθετα, ο δεύτερος ημιτελικός είναι γεμάτος με φαβορί για την κατάκτηση της νίκης στον τελικό του Σαββάτου.
Αν πιστέψουμε τις στοιχηματικές εταιρείες, τότε η Ελλάδα ήταν η χώρα που κέρδισε στον πρώτο ημιτελικό της Τρίτης. Αλλά για τον τελικό, τα στοιχήματα τη φέρνουν οριακά μέσα στην πρώτη 12άδα, όπως και την Κύπρο. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα είναι η τρίτη φορά που η Ελλάδα κερδίζει τον ημιτελικό της χωρίς να πετυχαίνει το ίδιο και στον τελικό (το 2008 η Καλομοίρα κατετάγη τελικά 3η και ο Λούκας Γιώρκας το 2011 «τερμάτισε» 7ος, αν και είχαν έρθει 1οι στους ημιτελικούς τους).
Την τελική κατάταξη των ημιτελικών, καθώς και τις αναλυτικές βαθμολογίες, θα τις μάθουμε μόνο μετά την ολοκλήρωση και του τελικού· αυτό γίνεται για να μην επηρεαστεί η ψήφος του κοινού και των κριτικών επιτροπών. Το μόνο που ανακοινώνεται μετά τους ημιτελικούς είναι τα ονόματα των δέκα χωρών που κερδίζουν την πρόκριση, κι αυτό γίνεται με τυχαία σειρά.
Η Ελλάδα ήταν η 1η χώρα που ανακοινώθηκε πως πήρε την πρόκριση και η Κύπρος ήταν η 4η· οπότε, η αγωνία μας δεν κράτησε πολύ… Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, ακολούθησε η κλήρωση για τη σειρά εμφάνισης στον τελικό. Η κλήρωση δεν ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκή, καθώς τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος κληρώθηκαν να εμφανιστούν στο πρώτο μισό του τελικού.
Τα προγνωστικά
Η Ολλανδία είναι το πολύ μεγάλο φαβορί για την κατάκτηση της νίκης στο φετινό 64ο Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision. Αν επιβεβαιωθούν τα προγνωστικά, αυτή θα είναι η πέμπτη νίκη για τους Οράνιε, αλλά η πρώτη μετά το μακρινό 1975.
Σουηδία και Αυστραλία, μετά τις εμφανίσεις τους στις πρόβες, ανέβηκαν θέσεις και είναι οι συμμετοχές που ακολουθούν –με κάποια απόσταση– τις Κάτω Χώρες, ξεπερνώντας τη Ρωσία, που αρχικά θεωρούνταν το μεγάλο φαβορί. Ο Σεργκέι Λάζαρεφ, μετά την τρίτη θέση του 2016, συμπράττει και πάλι με το Δημήτρη Κοντόπουλο και το Φωκά Ευαγγελινό (ο οποίος έχει αναλάβει τη σκηνοθετική επιμέλεια και της Ισπανίας, ενώ ο Νίκος Μαριάνος χορογραφεί τη συμμετοχή του Αγίου Μαρίνου).
Ισλανδία, Αζερμπαϊτζάν και Γαλλία ξεπέρασαν μετά τις πρόβες την Ιταλία, η οποία πάντως κέρδισε το βραβείο των φαν του διαγωνισμού. Η Ελβετία παίζεται και πάλι ψηλά έπειτα από πολλά χρόνια, ενώ η Μάλτα –παρά τα προβλήματα με τα LED– ξεπέρασε μετά τις πρόβες την Κύπρο και την Ελλάδα.
Θυμίζουμε πως στον τελικό διαγωνίζονται 26 χώρες: η διοργανώτρια Ισραήλ, οι Big Five (Γερμανία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία και Ισπανία) και οι δέκα πρώτες του κάθε ημιτελικού.
Μεγαλύτερο σασπένς στην ανακοίνωση της βαθμολογίας
Μία αλλαγή στη σειρά ανακοίνωσης της βαθμολογίας του κοινού θα προσφέρει ακόμα μεγαλύτερο σασπένς τη βραδιά του τελικού.
Το τελευταίο μέρος του τελικού, με την ανακοίνωση της βαθμολογίας, είναι το αγαπημένο ακόμα και όσων δε… λατρεύουν το θεσμό και είναι αυτό στο οποίο –πολλές φορές– η τηλεθέαση χτυπάει κόκκινο· ενώ το γαλλικό douze points έχει γίνει συνώνυμο του διαγωνισμού πανευρωπαϊκά.
Από το 2016, που εφαρμόζεται το τρέχον σύστημα βαθμολογίας, οι εκπρόσωποι των χωρών ανακοινώνουν το 12άρι της κριτικής τους επιτροπής· και, αφού ολοκληρωθεί η ψηφοφορία των επιτροπών, στη συνέχεια ανακοινώνονται οι συνολικοί βαθμοί που συγκέντρωσε η κάθε συμμετοχή από το televoting και των 41 –φέτος– χωρών.
Μέχρι πέρσι, στην ανακοίνωση της βαθμολογία του κοινού, πρώτα εκφωνούνταν η χώρα που κατετάγη τελευταία, έπειτα η προτελευταία κ.ο.κ. μέχρι να φτάσουμε σε αυτήν που ήρθε πρώτη στο televoting. Αυτό που αλλάζει φέτος είναι ότι πρώτα θα ανακοινώνονται οι βαθμοί που έδωσε το κοινό στη χώρα που κατετάγη τελευταία στη βαθμολογία των επιτροπών, έπειτα στην προτελευταία κ.ο.κ. μέχρι να φτάσουμε σε αυτήν που ήρθε πρώτη στις κριτικές επιτροπές.
Γιατί αυτό έχει μεγαλύτερο σασπένς; Επειδή μία χώρα που θριαμβεύει στις επιτροπές αλλά «πατώνει» στο κοινό (όπως η Αυστραλία τις δύο προηγούμενες χρονιές) δε θα «βγαίνει από το παιχνίδι» με το που ξεκινάει να ανακοινώνεται η βαθμολογία του κοινού, αλλά θα μένει «εντός παιχνιδιού» μέχρι την τελευταία κυριολεκτικά στιγμή.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Politik την Παρασκευή 17 Μαΐου 2019
