Μια σημαντική διεθνής κινηματογραφική παραγωγή κάνει στάση στην Ελλάδα, με επίκεντρο την Αμοργό, προκειμένου να καταγράψει την μοναδική άγρια ζωή της Μεσογείου.
Ο καταξιωμένος Γάλλος κινηματογραφιστής Φρεντ Φουζέα ταξίδεψε πολύ, πριν καταλήξει στις ελληνικές τοποθεσίες που αναδεικνύονται στο ντοκιμαντέρ «Μεσόγειος-Η Ζωή σε Πολιορκία». «Η Ελλάδα είναι το σημείο της Μεσογείου όπου υπάρχουν οι περισσότερες άγριες ακτές. Χιλιάδες χιλιόμετρα παραλίες και πολλές από αυτές χωρίς ανθρώπινη παρουσία. Είναι η περιοχή της Μεσογείου η πιο προστατευμένη από την εισβολή των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Ως αποτέλεσμα, η ποικιλία αυτών των ακτών και των νησιών την καθιστούν ένα πραγματικό φυσικό κόσμημα του πλανήτη. Και μια δεξαμενή για μια βιοποικιλότητα υπό πίεση. Είδη που έχουν εξαφανιστεί οπουδήποτε αλλού επιβιώνουν ακόμα στην Ελλάδα: όπως η φώκια μοναχός και η χελώνα καρέτα-καρέτα. Πιστεύω ότι η Ελλάδα είναι μια από τις πιο όμορφες χώρες στον κόσμο» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Φουζέα.
Το ντοκιμαντέρ «Mediterranean-Life Under Siege», όπως είναι ο πρωτότυπος τίτλος, ακολουθεί και παρουσιάζει πώς συγκεκριμένοι και ιδιαίτεροι πρωταγωνιστές μάχονται για την επιβίωση τους: μια οικογένεια πελαργών, που πρέπει να ταξιδέψει από την Αφρική στη Βόρειο Ευρώπη περιμετρικά της Μεσογείου, μια θαλάσσια χελώνα που μετά από 30 χρόνια επιστρέφει στην παραλία όπου γεννήθηκε προκειμένου να αφήσει τα αυγά της, μια νεαρή φάλαινα που έχασε την οικογένεια της και η ηχορύπανση την εμποδίζει να εντοπίσει τα ηχητικά κύματα που κανονικά θα την καθοδηγούσαν από δεκάδες χιλιόμετρα μακριά. Αλλά και γάτες, αετοί, φώκιες που κάθε μέρα δίνουν αγώνα σε συχνά αφιλόξενες συνθήκες για να ζήσουν, αφού η περιοχή της Μεσογείου διαθέτει περιορισμένο πόσιμο νερό, η θάλασσα της είναι υψηλή σε περιεκτικότητα άλατος, έχει 60 ενεργά ηφαίστεια και μια ακτογραμμή 46.000 χλμ!
Το συνολικής διάρκειας 6 ωρών ντοκιμαντέρ θα προβληθεί σε 4 επεισόδια στην Γαλλία από το τηλεοπτικό κανάλι France2 ενώ αναμένεται να λάβει διανομή επίσης στην Ιταλία και την Μεγάλη Βρετανία, γεγονός που βάζει στο επίκεντρο την Αμοργό, όπου κυρίως τοποθετούνται τα γυρίσματα. Όπως εξηγεί ο σκηνοθέτης «πρόκειται για ένα σπάνιας ομορφιάς νησί με εξαιρετικό ανάγλυφο. Έχει επίσης πολλές άγριες ακτές. Υπάρχει και μια προσωπική πτυχή, ήρθα στην Αμοργό πριν από 10 χρόνια με την γυναίκα της ζωής μου και έχω υπέροχες αναμνήσεις. Λατρεύω αυτό το νησί για τη γοητεία του, την καλοσύνη των φιλόξενων ανθρώπων και το τόσο καλό φαγητό».
Ο κ. Φουζέα επισκέπτεται συχνά την χώρα μας. «Έρχομαι στην Ελλάδα εδώ και πάνω από 40 χρόνια. Έχουμε ήδη γυρίσει αρκετές σκηνές στα νησιά του Ιονίου: στη Ζάκυνθο, την Ιθάκη και στις ακτές της Πελοποννήσου. Όλα πήγαν υπέροχα. Οι περιορισμοί που έχουν επιβληθεί λόγω κορονοϊού είχαν κυρίως θετικό αντίκτυπο στα ζώα, τα οποία ήταν πολύ πιο ήρεμα την φετινή Άνοιξη». Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων τηρήθηκαν όλα τα απαραίτητα πρωτόκολλα ασφάλειας για την προστασία των εργαζόμενων αλλά και των κατοίκων, όπου έγιναν γυρίσματα.
Το ντοκιμαντέρ στοχεύει να αναδείξει την βιοποικιλότητα της Μεσογείου, τις απειλές που αντιμετωπίζει αλλά και τις ελπίδες που απομένουν για την διαφύλαξή της. Η ιδιαιτερότητα της Μεσογείου είναι ότι σε κανένα άλλο σημείο του πλανήτη η ανθρώπινη παρουσία και δραστηριότητα δεν είναι διαρκής για πάνω από 10.000 χρόνια. Τα ζώα της Μεσογείου, προκειμένου να επιβιώσουν, έχουν εφεύρει στρατηγικές εξαιρετικού ενδιαφέροντος.
Όπως αναφέρουν οι άνθρωποι της γαλλικής παραγωγής «κάθε χρόνο 600 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού καταλήγουν στη θάλασσα της Μεσογείου. Δεκάδες χιλιάδες εμπορικά πλοία πλέουν στα νερά της και πάνω από το 30% της παγκόσμιας ναυσιπλοΐας συνωστίζεται στο μόλις 1% της παγκόσμιας επιφάνειας νερού που αντιπροσωπεύει η Μεσόγειος. Επιπλέον, η υπεραλίευση, ο μαζικός τουρισμός, η καταστροφή των φυσικών βιοτόπων των ειδών της, η τεράστια εισροή ξενικών και επεκτατικών ειδών οδηγούν τους πληθυσμούς των ειδών της Μεσογείου σε ασφυξία». Συνεπώς η Μεσόγειος, κατά μία έννοια, αποτελεί και εικόνα από το μέλλον του πλανήτη μας. «Εάν δεν παρθούν κατάλληλα και ικανά μέτρα μπορεί να καταστραφεί πολύ πιο γρήγορα από ότι οι άνθρωποι που την κατοικούν φαντάζονται. Η ευαισθητοποίηση γύρω από το πρόβλημα δεν είναι αρκετή, χρειάζεται δράση. Έτσι το ντοκιμαντέρ θα παρουσιάσει σε όλη τη διαδρομή του λύσεις για να ενθαρρύνει τους θεατές να ελπίζουν αλλά και να συμμετέχουν στην λύση» υπογραμμίζει η γαλλική παραγωγή.
Η συνεργασία με τους Έλληνες έχει αφήσει εξαιρετικές εντυπώσεις στον κ. Φουζέα. «Στην κινηματογραφική παραγωγή οι Έλληνες είναι πολύ οργανωμένοι, αυστηροί και σοβαροί. Ξαφνικά όλα είναι εύκολα την ώρα της δουλειάς, στο πεδίο. Μέχρι τώρα η ελληνική μας περιπέτεια είναι ειδυλλιακή. Ελπίζουμε ότι αυτό θα συνεχιστεί».
Από την ελληνική πλευρά, η Ρέα Αποστολίδη είναι η επικεφαλής της ομάδας παραγωγής Anemon που εργάζεται για την δημιουργία του ντοκιμαντέρ, ενός κλάδου που όπως η ίδια λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «υπάρχουν δυσκολίες αλλά υπάρχουν και πολλές ευκαιρίες και δυνατότητες. Όπως είναι το καινούργιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα του ΕΚΟΜΕ, το οποίο δίνει μέχρι 40% των εξόδων που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Χωρίς ένα τέτοιο πρόγραμμα, δεν θα είχε επενδύσει τόσο πολύ η γαλλική εταιρεία στα γυρίσματα στην Ελλάδα αλλά θα είχε επιλέξει να περάσει περισσότερο χρόνο σε χώρες της Μεσογείου με αντίστοιχα προγράμματα όπως είναι η Ιταλία και η Ισπανία».
Όμως, στην ομαλή διεξαγωγή των γυρισμάτων καθοριστικό ρόλο έπαιξε και η τοπική κοινωνία της Αμοργού που αγκάλιασε το εγχείρημα. «Η συνεργασία με τις τοπικές αρχές, όπως και με τους κατοίκους των νησιών ήταν εξαιρετική. Ειδικότερα, στην Αμοργό, οι τοπικές αρχές, όπως ο δήμος και η αστυνομία μας εξυπηρέτησαν με τρομερή προθυμία και καλή διάθεση, ενώ οι κάτοικοι μας υποδέχτηκαν πολύ θερμά και φιλόξενα. Ένα ιδιαίτερο ευχαριστώ στην αντιδήμαρχο της Αμοργού, την κα Δεσποτίδη και στον ηγούμενο του Μοναστηρίου της Χοζοβιώτισσας για την βοήθειά τους. Συμμετείχαν και ντόπιοι στο γύρισμα όπως ψαράδες και βοσκοί με τρομερό ενθουσιασμό!» επισημαίνει η κ. Αποστολίδη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ντοκιμαντέρ σαν είδος έχει πιστό κοινό στην χώρα μας. «Οι Έλληνες βλέπουν ντοκιμαντέρ! Πρόσφατα, μάλιστα, συμμετείχαμε στην πανευρωπαϊκή έρευνα που διεξήγαγε το δίκτυο Moving Docs για το ποιός βλέπει ντοκιμαντέρ. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Συγκεκριμένα, η έρευνα βρήκε ότι το 97% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι έχουν επηρεαστεί από ντοκιμαντέρ. Πάνω από 60% λένε ότι το ντοκιμαντέρ έχει αλλάξει τον τρόπο που βλέπουν τον κόσμο, ή τους έχει δώσει συγκεκριμένες πληροφορίες για κάποιο θέμα» αναφέρει η επικεφαλής της Anemon, που θεωρείται μια από τις πιο δραστήριες εταιρείες στον συγκεκριμένο κλάδο.
«Η Αμοργός έχει μια ιστορία στις ταινίες και ειδικά στις γαλλικές παραγωγές», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αντιδήμαρχος Πολιτισμού & Τουρισμού, Πόπη Δεσποτίδη, «Η ταινία “Απέραντο Γαλάζιο” μας έκανε πολύ γνωστούς και ελπίζουμε πάλι να έχουμε τα ίδια οφέλη, να μας κάνει δηλαδή το ντοκιμαντέρ αγαπητούς στο κοινό του». Μετά την προβολή της βραβευμένης ταινίας «Απέραντο Γαλάζιο», η Αμοργός χρησιμοποίησε την ευκαιρία και ξεκίνησε αγώνες ελεύθερης κατάδυσης, οι οποίοι γίνονταν κάθε χρόνο -προ πανδημίας- και πιο δημοφιλείς. «Ήταν για εμάς μια ταινία ορόσημο και ευελπιστούμε να είναι ξανά ένα ορόσημο για το νησί μας. Μου έστειλαν ήδη κάποια πλάνα από τα γυρίσματα, τα οποία είναι εκπληκτικά και αναμένουμε και εμείς να δούμε στις οθόνες μας το εξαιρετικό αποτέλεσμα. Με προσεκτικές κινήσεις, στοχεύουμε στο να προσελκύσουμε ποιοτικό τουρισμό. Στο ντοκιμαντέρ προβάλλονται τα μονοπάτια μας, τα κρυφά σημεία του νησιού, η άγρια ζωή του. Αγκαλιάσαμε την παραγωγή και τους διευκολύνομαι σε ό,τι μπορούσαμε για το καλό του τόπου μας» καταλήγει η κ. Δεσποτίδη.
Σοφία Μανδηλαρά