Στοχεύοντας κάπου «ανάμεσα στο ελληνικό και στο διεθνές κοινό» όπως δηλώνει σε συνέντευξη του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Κώστας Γαβράς επισημαίνει ότι η νέα του ταινία «Ενήλικοι στο δωμάτιο», που κάνει απόψε την πανελλήνια πρεμιέρα της στις Νύχτες Πρεμιέρας, είναι για την ευρωπαϊκή διάσταση της ελληνικής κρίσης, αντικατοπτρίζει την δική του οπτική και όσα τον ενδιέφεραν στο θέμα που αφηγείται: τη διαπραγμάτευση του χρέους με τους ευρωπαίους δανειστές τους πρώτους μήνες του 2015, θέμα που ο σκηνοθέτης αναπτύσσει στηριζόμενος στο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη «Adults in the Room».
Κράτησε όπως λέει «όσα έκρινε απαραίτητα, χωρίς λεπτομέρειες που θα δυσκόλευαν τον θεατή».
Το ΑΠΕ-ΜΠΕ μίλησε με τον Κώστα Γαβρά για την ταινία, τις σκηνοθετικές προθέσεις και τις επιλογές του. Ακολουθεί η συνέντευξη του Κώστα Γαβρά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στη Νατάσσα Δομνάκη.
-Κε Γαβρά ποιο ήταν το κίνητρο σας στους «Ενήλικους στην Αίθουσα»;
-Φυσικά είναι η λειτουργία της Ευρώπης, ο τρόπος που έκανε να υποφέρει ο ελληνικός λαός. Η Ευρώπη δεν παίζει πια τον «οικογενειακό» ρόλο στις σχέσεις των ευρωπαϊκών κρατών. Ο ρόλος της σ’ αυτή την ιστορία, όπως και σε άλλες, ήταν να βοηθήσει το ευρώ. Ξεχνάμε δηλαδή τον άνθρωπο για κάτι τελείως αόριστο που είναι το χρήμα, η οικονομία. Αυτό είναι το βασικό θέμα της ταινίας από το οποίο πηγάζει και το άλλο θέμα, η Δημοκρατία. Το δήλωσε κι ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών Πιερ Μοσκοβισί σε μια εκ των υστέρων συνέντευξη του, ότι δεν υπήρχε Δημοκρατία στο Εurogroup. Και σκεφτείτε πως κι ο ίδιος συμμετείχε. Αυτές οι αντιφάσεις μ’ ενδιέφεραν πάρα πολύ.
-Οι ταινίες σας πάντα έχουν να κάνουν με την πολιτική επικαιρότητα, είναι μυθοπλασίες χωρίς έντονο χαρακτήρα τεκμηρίωσης. Εδώ επιλέξατε την αφήγηση του Γιάνη Βαρουφάκη. Πώς ισορροπήσατε τη μυθοπλασία με την τεκμηρίωση;
-«Οι Ενήλικοι στην Αίθουσα» βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα. Σ’ αυτό το επίπεδο της ταινίας κράτησα όσα ειπώθηκαν στην διαπραγμάτευση του χρέους τους πρώτους μήνες του 2015. Πώς το ξέρω; Διάβασα τις ομιλίες του Βαρουφάκη, τις σημειώσεις του και τις ηχογραφήσεις που έκανε μέσα στο Eurogroup, επειδή πολύ γρήγορα κατάλαβε ότι δεν κρατούσαν πρακτικά των συνεδριάσεων. Οπότε μπόρεσα να ακούσω αυτά που ειπώθηκαν και τις αντιφάσεις τους. Από εκεί και πέρα χρειάστηκε η μυθοπλασία: έπρεπε να δείξω κινηματογραφικά σε δύο ώρες, όσα βίωνε ο ελληνικός λαός πεντέμισι μήνες. Δεν μπορώ να τα δείξω όλα. Δείχνω πολύ γρήγορα καταστήματα που λόγω κρίσης έχουν κλείσει, ανθρώπους που κοιτάζουν αμίλητοι και απομακρύνονται, η σκηνή του τέλους είναι επίσης μυθοπλασία.
-Στην ταινία απουσιάζει η εμπλοκή του τότε πρωθυπουργού στην διαπραγμάτευση, οι ενδοκυβερνητικές συγκρούσεις της εποχής είναι απροσδιόριστες.
-Δεν τα γνώριζα, δεν είχα καμία δυνατότητα να τα μάθω και να τα επαληθεύσω ούτε και μ’ ενδιέφεραν τόσο πολύ. Ξέρετε, ο καθένας έχει την δική του ιστορία για τα πράγματα. Εκείνο που μ’ ενδιέφερε ήταν η δική μου οπτική για την κατάσταση, βασιζόμενος και στο βιβλίο του Βαρουφάκη.
-Διεθνές ή ελληνικό κοινό; στοχεύατε περισσότερο σε κάποιο από τα δύο όταν γράφατε το σενάριο;
-Όχι ιδιαίτερα. Προσπάθησα να βρω μια ισορροπία ανάμεσα στα δύο. Δεν ήθελα να αναπτύξω περισσότερες λεπτομέρειες, θα γινόταν πολύ δύσκολο για τον θεατή. Έδειξα εκείνα που μου φάνηκαν απαραίτητα για να καταλάβει κάποιος την ιστορία από την αρχή έως το τέλος. Ο σκηνοθέτης, είναι πριν απ’ όλα ο πρώτος θεατής της ταινίας. Και σαν πρώτος θεατής κράτησα όσα έκρινα απαραίτητα για τους άλλους θεατές.
-Στη μακρόχρονη πορεία σας ασχοληθήκατε με θέματα αιρετικά, υποστήκατε λογοκρισία, απαγόρευση. Αυτή τη φορά δεχτήκατε έντονη κριτική από τα σόσιαλ μίντια προκαταβολικά. Πού αποδίδετε αυτές τις αντιδράσεις;
-Οφείλεται στο πάθος με το οποίο οι Έλληνες αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις αντί της λογικής. Να μιλήσουν αφού δουν την ταινία είναι εντελώς θεμιτό και απαραίτητο. Εδώ όμως άρχισαν να βρίζουν από πριν εμένα και τον Βαρουφάκη. Αυτό το πάθος σ’ εμάς τους Έλληνες πηγάζει από τον Εμφύλιο και δυστυχώς συνεχίζεται 70 χρόνια μετά με λόγια και ύβρεις. Η μνήμη πρέπει πάντα να διατηρείται. Όχι όμως η μνήμη που καταλήγει σε μίσος.
-Δηλώνετε Γάλλος σκηνοθέτης, ελληνικής καταγωγής. Με τα μάτια της απόστασης βλέπετε αλλαγές στην Ελλάδα;
-Εδώ και χρόνια ζούμε μια αληθινή επανάσταση, την ψηφιακή και τις ριζικές αλλαγές που φέρνει στις σχέσεις μας, στην τεχνική του κινηματογράφου, στον τρόπο που ο κόσμος βλέπει τον κινηματογράφο. Είναι μια βαθιά επανάσταση για την οποία δεν ξέρουμε πού πάει και πού θα φτάσει. Οι περισσότεροι Έλληνες δεν ακολουθούν αυτή την αλλαγή αρκετά γρήγορα και δεν γίνονται σημαντικές προσπάθειες να την καταλάβουν. Ούτε και στην Γαλλία εξάλλου.-
