Μια ποικιλία από βιβλία Ελλήνων συγγραφέων, που καλύπτουν από το διήγημα και το μυθιστόρημα μέχρι την ιστορική έρευνα και το φωτογραφικό λεύκωμα, επιλέγει σήμερα το ΑΠΕ-ΜΠΕ, καταγράφοντας δείγματα από την πρόσφατη εκδοτική παραγωγή. Τριάντα διηγήματα της Διδώς Σωτηρίου, γραμμένα κατά το διάστημα 1931-1991, περιλαμβάνει ο τόμος «Ήρωες και αντιήρωες» (εκδόσεις Κέδρος) τον οποίο έχει επιμεληθεί ο Νίκος Μπελογιάννης. Πρόκειται για το έκτο βιβλίο που εκδίδεται μετά τον θάνατο της συγγραφέως, το 2004, ενώ από τον τεράστιο όγκο του αρχείου της αναμένεται να προκύψουν τουλάχιστον δύο ακόμα τόμοι. Όλα τα κείμενα (πλην ενός) δημοσιεύονται για πρώτη φορά, μιλώντας για την προπολεμική, τη μεταπολεμική και τη μεταπολιτευτική Ελλάδα, όπως τη συνέλαβε το ευαίσθητο βλέμμα της Διδώς. Τα θέματα ξεκινούν από τις μικρασιατικές αναμνήσεις και το ξεκίνημα ή τα πρώτα βήματά της στη δημοσιογραφία, συνεχίζονται με εικόνες από την Κατοχή και την Αντίσταση, όπως και από την εποχή του Εμφυλίου και της παρανομίας, και καταλήγουν στην εποχή της διακυβέρνησης της χώρας από την ΕΡΕ.
«Οι παράξενες ιστορίες της κυρίας Φι» (εκδόσεις Καστανιώτη) τιτλοφορείται το καινούργιο πεζογραφικό βιβλίο της Φωτεινής Τσαλίκογλου, με μια πρωταγωνίστρια η οποία είναι πρόθυμη να πιστέψει στο θαύμα (κατά τη γνωστή ρήση του Πασκάλ), αντλώντας από τη ζωή χυμούς οι οποίοι για κάποιους μπορεί να παραμείνουν για πάντα κρυμμένοι: χαρές αλλά και λύπες, πόνο και συντριβή, γέλιο και ευφορία, ένταση και έκσταση, θλίψη αλλά και ελπίδα. Η κυρία Φι, όπως κι αν τη ζυγίσουμε ή αν την κρίνουμε, ξέρει ένα πράγμα: πώς να προσδοκά και να υποδέχεται την έκπληξη και το αναπάντεχο. Κι έτσι, όπως κι αν έρθουν τα πράγματα, το μέλλον είναι πιθανόν εντέλει να αποδειχθεί πιο φωτεινό και ο γιος της, που πάσχει από μια παράξενη μελαγχολία, να βαδίσει σε έναν δρόμο στρωμένο σε ασφαλέστερες βάσεις.
Ένα μυθιστόρημα από το 2029 είναι το μυθιστόρημα της Αλεξάνδρας Δεληγιώργη «Κοιλάδες του φόβου» (εκδόσεις Εκκρεμές). Η έκρηξη βομβών στις μητροπόλεις του πλανήτη τον Σεπτέμβριο του 2009 χωρίζει την Αθήνα στα δύο. Το γεγονός φέρνει κοντά έναν πρώην μεταφραστή και επιμελητή εκδόσεων και μια πρώην αρχαιολόγο, που αναζητούν καταφύγιο σε ένα χωριό της βόρειας Εύβοιας. Οι δύο πρωταγωνιστές θα δώσουν μέχρις εσχάτων τον αγώνα για την καθημερινή τους ύπαρξη και η συγγραφέας θα δείξει πως κάτω και από τις πιο δύσκολες περιστάσεις οι άνθρωποι δεν παύουν να αναζητούν μια ζωτική διέξοδο από όσα θέλουν να τους στερήσουν το δικαίωμα της επιβίωσης.
«Οικογένεια και σεξουαλικότητα. Μεταξύ παράδοσης και νεωτερικότητας (ελληνικές μαρτυρίες 17ος – αρχές 19ου αιώνα» (εκδόσεις Μέλισσα) είναι ο τίτλος της ιστορικής μελέτης της Άννας Ματθαίου. Η ερευνήτρια εξετάζει το πώς οι οικογενειακοί δεσμοί και οι οικογενειακές νοοτροπίες εξακολουθούν να υπακούουν στα κελεύσματα της λαϊκής κουλτούρας και της θρησκευτικότητας την ώρα κατά την οποία στα ελληνικά έντυπα που εκδίδονται στην Ευρώπη, λίγο πριν από την ίδρυση του ελληνικού κράτους, αρχίζει να διαμορφώνεται ένα καινούργιο, νεωτερικό ύφος τόσο ως προς τις ερωτικές σχέσεις όσο και ως προς το οικογενειακό κέλυφος. Το βιβλίο δείχνει ότι οι ιστορικές μεταβολές αποτελούν προϊόν μακράς κυοφορίας και δεν συμβαίνουν ποτέ από τη μια στιγμή στην άλλη.
Μια ερεθιστική αστική περιήγηση αντιπροσωπεύει το βιβλίο των Θοδωρή Γκόνη και Ελένης Στρούλια «Εθνικός Κήπος 20+1 στάσεις» με νυχτερινές φωτογραφίες του Στράτου Καλαφάτη (εκδόσεις Άγρα). Η γειτνίαση του Κήπου και της Βουλής είναι μοιραία, ο Κήπος ζει την κοινή μοίρα, τις περιπέτειες της εθνικής και πολιτικής ζωής, παρατηρούν οι συγγραφείς, καθώς περπατούν στα δρομάκια του και συναντούν τις προτομές του Διονυσίου Σολωμού, του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, του Ζαν Μορεάς, αλλά και του Ιωάννη Καποδίστρια, του Ελβετού τραπεζίτη Ιωάννη Ευνάρδου και του συνθέτη του ολυμπιακού ύμνου Σπυρίδωνα Φιλίσκου-Σαμάρα. Άλλες μορφές είναι ο Όθων και η Αμαλία, αλλά και ο Βαυαρός γεωπόνος Φρειδερίκος Σμιτ ή ο κηποτεχνίτης Φρανσουά Λουί Μπαρώ, που έφεραν στο κέντρο της Αθήνας πεντακόσια είδη φυτών από όλο τον κόσμο.
Β. Χατζηβασιλείου
