Ένα πρόγραμμα πλούσιο σε εκδηλώσεις, δράσεις και σημαντικές πρωτοβουλίες πλαισιώνει το Επετειακό Έτος Θερμοπύλες-Σαλαμίνα 2020. Το πρόγραμμα ανακοινώθηκε σήμερα σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Ακρόπολης από την πρόεδρο της τιμητικής κομητείας του επετειακού έτους, Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, την υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη και τον υπουργό Εσωτερικών Παναγιώτη Θεοδωρικάκο. Οι εκδηλώσεις του επετειακού έτους τελούν υπό την αιγίδα του προέδρου της Δημοκρατίας Πρ. Παυλόπουλου.
Από πλευράς υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, ανακοινώθηκαν ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις και σημαντικές πρωτοβουλίες. Για παράδειγμα, στο Μουσείο Ακρόπολης θα διεξαχθεί αρχαιολογική έκθεση σχετικά με την καταστροφή της Ακρόπολης των Αθηνών από τους Πέρσες, η οποία θα πλαισιωθεί από μοναδικές αρχαιότητες του μουσείου. Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο θα εγκαινιαστεί στις 29/9/2020 -ημέρα που ταυτίζεται με τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας- μια μεγάλη αρχαιολογική έκθεση αφιερωμένη στην ιδέα της Νίκης και θα περιλαμβάνει Μαραθώνα, Θερμοπύλες, Αρτεμίσιο, Αθήνα, Σαλαμίνα, Πλαταιές. Από τη Διεύθυνση Μουσείων οργανώνεται μια σπονδυλωτή έκθεση για τα γεγονότα της δεκαετίας (Μάχη του Μαραθώνα ως Ναυμαχία της Σαλαμίνας) και σε συνεργασία με αρμόδιους αρχαιολογικούς φορείς της Αττικής (Νομισματικό και Επιγραφικό μουσείο και εφορείες αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών, Πειραιώς και Νήσων, Ανατολικής Αττικής).
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Σπάρτης, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας θα πραγματοποιήσει την πρώτη περιοδική έκθεση από συστάσεώς της, με κέντρο το άγαλμα του οπλίτη/Λεωνίδα και αντικείμενο τις μορφές και τους τομείς του βίου των Λακεδαιμονίων. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδος θα «συζητήσει» σε έκθεση με αρχειακό υλικό την πρώτη και μοναδική ανασκαφή που έγινε στις Θερμοπύλες από τον Σπ. Μαρινάτο και συγχρόνως θα «μιλήσει» σε επιστημονική ημερίδα για τη στρατηγική σημασία της θέσης διαχρονικά από την εποχή της μάχης ως το 1943. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιά και Νήσων θα ετοιμάσει τον παιδικό οδηγό του Αρχαιολογικού Μουσείου της Σαλαμίνας, καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα, αλλά και ημερίδα η οποία θα απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς.
Ενδιαφέρουσες είναι επίσης οι συνεργασίες του ΥΠΠΟΑ με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, όπως η παρουσίαση, μέσα σε πλοιάρια στον φυσικό χώρο της Ναυμαχίας, κειμένων αρχαίας γραμματείας και αποσπασμάτων από το έργο του Αισχύλου, αλλά και η εκπόνηση ενός τρίμηνου εκπαιδευτικού προγράμματος που αφορά τα σχολεία της Αθήνας και του Πειραιά (θέμα «η γνωριμία με τους Πέρσες») και το οποίο θα λάβει χώρα στα αρχαιολογικά μουσεία των δυο πόλεων και στους αρχαιολογικούς χώρους του Πειραιά. Επίσης, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά θα παρουσιάσει τη δράση «Οι Πέρσες στην πόλη μου», που ουσιαστικά θα απευθύνεται στην ιρανική κοινότητα, καθώς και την έκθεση γελοιογραφίας «Ακρόπολη και Περσέπολις» μαζί με μια εικαστική έκθεση, σε συνεργασία με το Ναυτικό Μουσείο στο φουαγέ του θεάτρου.
Επίσης, η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς θα «συζητήσει» μέσα από επιστημονικό διάλογο για το πώς πέρασε η Μάχη του Μαραθώνα και η Ναυμαχία του Σαλαμίνα στην προφορική λαϊκή παράδοση, αλλά και στο Θέατρο Σκιών. Ως προς τους εποπτευόμενους φορείς του ΥΠΠΟΑ, το Εθνικό Θέατρο θα παρουσιάσει τους «Πέρσες» του Αισχύλου στη Σαλαμίνα (εκτός από την Επίδαυρο) και η Εθνική Λυρική Σκηνή το έργο του Παύλου Καρρέρ «Μαραθώνας – Σαλαμίνα».
Επίσης, ο συνθέτης Δημήτρης Παπαδημητρίου ανέλαβε να δημιουργήσει ένα νέο λιμπρέτο, βασισμένο στην αρχαία ελληνική γραμματεία (Ηρόδοτος, Αισχύλος), αλλά και στον Καβάφη και στον ‘Αγγελο Βλάχο. Το δημιούργημά του θα είναι η κύρια εκδήλωση ενός τρίπτυχου εκδηλώσεων στις Θερμοπύλες, με τίτλο «Θερμοπύλες. Η Ελλάδα όλη», που θα πλαισιωθούν επίσης από παραδοσιακούς πολεμικούς χορούς και μοιρολόγια, καθώς και από την παρουσίαση του «’Αξιον Εστί» του Μ. Θεοδωράκη από την ΕΛΣ.
«Στόχος του ΥΠΠΟΑ είναι πέρα από τις εκδηλώσεις να μείνει και κάτι στους τρεις χώρους που συνδέονται άμεσα με την επέτειο», δήλωσε η κ. Μενδώνη, υπενθυμίζοντας την προσπάθεια «αναγέννησης» του Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης, που πραγματοποιείται με την ευγενική στήριξη του Ιδρύματος Σ. Νιάρχου, αλλά και τους νέους χώρους πολιτισμού που θα δημιουργηθούν στην Κυνόσουρα, όπως η αποκατάσταση των τριών πέτρινων κτισμάτων, πρώην αμυντικών οχυρών του Ναυτικού, που θα φιλοξενούν διαδραστικό και εποπτικό υλικό σχετικό με τη Ναυμαχία.
Ως προς τις Θερμοπύλες, η κ. Μενδώνη πληροφόρησε ότι ο Δήμος και η αρμόδια εφορεία αρχαιοτήτων έχουν ξεκινήσει τις μελέτες βελτιωτικών παρεμβάσεων ήπιας ανάπλασης στον αρχαιολογικό χώρο των Θερμοπυλών, ενώ το τμήμα τείχους Φωκέων που βρίσκεται στον λόφο πρέπει να συντηρηθεί και να αποκατασταθεί και η υποδομή που έχει δημιουργηθεί από το ΤΑΠΑ (η οποία δεν λειτούργησε ποτέ ως αναψυκτήριο και πωλητήριο) να φιλοξενήσει εποπτικό υλικό σχετικό με την γεωμορφολογία της περιοχής την περίοδο της μάχης.
Ελένη Μάρκου
