Βαθύτερη έγινε, τους τελευταίους δεκετέσσερις μήνες, η γνωριμία του ελληνικού αναγνωστικού κοινού με τα έργα του Αφρο-αμερικανού συγγραφέα Τζέιμς Μπόλντουιν: τον Νοέμβριο του 2019 κυκλοφόρησε στη γλώσσα μας το τελευταίο μεγάλο μυθιστόρημά του «Το Κουαρτέτο του Χάρλεμ» (πρωτότυπος τίτλος «Just Above My Head)» και τον περασμένο Οκτώβριο το «Αν η Beale Street μπορούσε να μιλήσει». Είναι έντονη η παρουσία της μουσικής στα πεζογραφήματα του μεγάλου λογοτέχνη και υπέρμαχου των δικαιωμάτων του πολίτη και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων: γκόσπελ, μπλουζ, τζαζ, σόουλ. Ήταν έντονη η παρουσία της μουσικής στη ζωή του και τώρα μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στην προσωπική του δισκοθήκη, να ακούσουμε τη μουσική που άκουγε ο ίδιος.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1950, ο Μπόλντουιν εγκαταστάθηκε σε ένα ελβετικό χωριό στις Άλπεις, έχοντας μαζί του δύο δίσκους της Μπέσι Σμιθ και μια γραφομηχανή. Το κλίμα στη Νέα Υόρκη ήταν ασφυκτικό γι’ αυτόν, τον Νέγρο απ’ το Χάρλεμ και ομοφυλόφιλο. Εκεί στο χωριό, ολοκλήρωσε το 1953 το πρώτο του μυθιστόρημα «Go Tell It on the Mountain» – ο τίτλος είναι από το κλασικό φερώνυμο γκόσπελ – το οποίο εν πολλοίς αποδίδει στους μπλουζ τόνους της Σμιθ: «Ήταν η Μπέσι Σμιθ, η οποία μέσω του τoνισμού της φωνής της και της καντέντσας της, με βοήθησε να δω πίσω, πίσω, πίσω τον τρόπο με τον οποίο εγώ ο ίδιος έπρεπε να μιλήσω… και να θυμηθώ πράγματα που είχα ακούσει και δει και αισθανθεί. Τα είχα θάψει πολύ βαθιά» έγραψε σε δοκίμιό του.
Ο Νιγηριανο-αυστραλός συγγραφέας και επιμελητής στο Hammer Museum στο Λος Άντζελες Ikechúkwú Onyewuenyi αποφάσισε να φέρει στο φως τις μουσικές πηγές έμπνευσης του Μπόλντουιν. Ελπίζει να παρακινήσει μια νέα γενιά συγγραφέων με το «Chez Baldwin (Στο σπίτι του Μπόλντουιν)», μια 478 τραγουδιών – και διάρκειας 32 ωρών – playlist στο Spotify, βασισμένη στη συλλογή βινυλίων του ίδιου του συγγραφέα.
Ο Onyewuenyi δημιούργησε το «Chez Baldwin» ενώ έκανε έρευνα για το «The Welcome Table», το τελευταίο θεατρικό του συγγραφέα, που ο Μπόλντουιν δούλευε ως τον θάνατό του το 1987. «Η playlist είναι ένα είδος βάλσαμου όταν κάποιος συγγράφει» είπε ο Onyewuenyi. «Ο Μπόλντουιν αναφερόταν στο γραφείο του ως “θάλαμο βασανιστηρίων”. Όλοι έχουμε συναντήσει τις στιγμές εκείνες που αποκαλούμε “συγγραφικό μπλοκάρισμα”, όταν το να βάζεις πένα στο χαρτί είναι σαν αφαίμαξη. Τη διαδικασία του βασανιστηρίου, ο Μπόλντουιν την ξεπερνούσε με αυτούς τους δίσκους».
Μπορούμε να κάνουμε επίσκεψη στη δισκοθήκη του Τζέιμς Μπόλντουιν στον σύνδεσμο https://open.spotify.com/playlist/7qoxczp47OmIpFYPZF5imc?si=LlL2hgoPQ_-YBHcD03EUlA
Βασίλης Τσεκούρας
