Του Γ. Σταφυλά
Οι αγορές αποδοκιμάζουν πλήρως την «ιστορική» -κατά την κυβέρνηση- συμφωνία για το χρέος και το κεφαλαιακό απόθεμα των 24,1 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Μάλιστα, για χάρη της, το Μέγαρο Μαξίμου ανέλαβε «κρυφές» δεσμεύσεις με υψηλά πλεονάσματα μέχρι το 2060. Με εξαίρεση τα ελληνικά ομόλογα τα οποία εμφάνισαν μια άνοδο στις τιμές και πτώση της απόδοσης στο 4,1% το ελληνικό χρηματιστήριο παραμένει πτωτικό, «μετέωρο» και εγκλωβισμένο δίχως τζίρους, καθώς οι επενδυτές δεν διαβλέπουν προοπτικές σχετικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Την ίδια ώρα ανησυχούν και για την κρίση στην Ιταλία η οποία θα επηρεάζει κάθε φορά τα ελληνικά ομόλογα, όπως εκτίμησε ο αμερικανικός οίκος Goldman Sachs.
Τι επηρεάζει τους ξένους επενδυτές
Για ποιους, όμως, λόγους οι ξένοι επενδυτές αντιδρούν αρνητικά απέναντι στην συμφωνία χρέους;
Ι) Η Ελλάδα έλαβε μια επιμήκυνση της ωρίμανσης των δανείων του επίσημου τομέα -από το 2023 και μετά- ( EFSF) ενώ παράλληλα «πάγωσαν» οι τόκοι γι’ αυτήν την περίοδο. Επίσης, η Ελλάδα θα λάβει τμηματικά 4 δισεκατομμύρια ευρώ μετά απο μηνιαίες αξιολογήσεις. Το 2012 η Ελλάδα έλαβε «κούρεμα» 105 δισ. ευρώ, προκειμένου να να σταματήσει η αυξανόμενη επιδείνωση στο ελληνικό χρέος. Τελικά δεν κατέστη βιώσιμο γι’ αυτό οι επενδυτές ανησυχούν ότι μια επιμήκυνση 10 ετών δεν θα αλλάξει το προφίλ ρίσκου της Ελλάδος και το χρέος θα παραμείνει μη βιώσιμο
ΙΙ) Η ΕΚΤ, αλλά και το ΔΝΤ, δεν μίλησαν ξεκάθαρα για την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Με ανακοίνωσή του ο Μάριο Ντράγκι επισήμανε ότι το ζήτημα της βιωσιμότητας δεν έχει επιλυθεί. Από την πλευρά της, η Κριστίν Λαγκάρντ ωραιοποίησε την κατάσταση αναφέροντας ότι βραχυπρόθεσμα το χρέος είναι βιώσιμο, αλλά μακροπρόθεσμα υπάρχουν ενδοιασμοί. Τόσο η ΕΚΤ, όσο και το ΔΝΤ επεδίωκαν εμπροσθοβαρή μέτρα, με παρέμβαση η οποία θα κυμαινόταν μεταξύ 80-100 δισεκατομμύρια ευρώ.
ΙΙΙ) Αν κάποιος κάνει μια υπόθεση εργασίας σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα θα δανείζεται με επιτόκιο 2% από τις αγορές -κάτι που δεν μπορεί να ισχύσει- αυτό σημαίνει ότι σ’ ένα χρέος 340 δισεκατομμυρίων ευρώ θα επιβληθούν τόκοι 6,8 δισεκατομμύρια ευρώ για αποπληρωμή σε ετήσια βάση. Αυτά τα 6,8 δισεκατομμύρια ευρώ αντιστοιχούν σε 3,5% πρωτογενές πλεόνασμα. Με λίγα λόγια η Ελλάδα δεσμεύθηκε από το 2022 έως το 2060 να παράγει πλεονάσματα 2,2%, γεγονός πρωτόγνωρο παγκοσμίως. Απο αυτούς τους δυο όρους καταλαβαίνει κανείς ότι η Ελλάδα καλείται να εκπληρώσει μια σειρά αυστηρών κριτηρίων, τα οποία δεν θα εκπληρωθούν αν χειροτερεύσουν οι συνθήκες.
- IV) O μεγαλύτερος κίνδυνος για τους ξένους επενδυτές είναι η κρίση χρέους στην Ιταλία. Κάθε φορά που υπάρχει αναταραχή στη γειτονική χώρα -από δηλώσεις ή πράξεις της νέας κυβέρνησης- η απόδοση των ελληνικών ομολόγων αυξάνεται ενώ το ελληνικό χρηματιστήριο «βουλιάζει». Εύλογα το ερώτημα που τίθεται είναι πως η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει την κρίση με τη μελλοντική επιμήκυνση των δανείων ή το κεφαλαιακό απόθεμα των 24,1 δισ. ευρώ. Aν χρησιμοποιήσει το δεύτερο τότε οι αγορές θα το εκλάβουν ως πολύ αρνητική εξέλιξη.
- V) Η Ελλάδα εκτιμάται ότι θα βγει στις αγορές για να δανειστεί τον προσεχή Σεπτέμβριο, όταν δηλαδή θα ξεκινήσουν οι αναβαθμίσεις από τους ξένους οίκους (10 Ιουλίου «Standard and Poors» – 10 Αυγούστου «Fitch» ) με αναβάθμιση σε «Β+» από Β με θετικές προοπτικές. To όριο για την Ελλάδα είναι να επιτύχει ένα επιτόκιο κάτω του 3,55%, εξέλιξη που φαντάζει δύσκολη υπό τις παρούσες συνθήκες.
- VI) Στο συνέδριο της Νέας Υόρκης που δεν εμφάνισε ιδιαίτερο ενδιαφέρον επιβεβαιώθηκε ότι δίχως τις τράπεζες δεν υπάρχει ανοδικό σενάριο στο ελληνικό χρηματιστήριο. Εφόσον λοιπόν δεν υπάρχει προοπτική γρήγορης ανάκαμψης των τραπεζών (με μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αύξηση των καταθέσεων, πιστωτική επέκταση ) τότε δεν υπάρχει άνοδος και στο ελληνικό χρηματιστήριο.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Politik” την Παρασκευή 29 Ιουνίου 2018
