Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών εκφράζει θετική στάση απέναντι στην πρόταση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής που αφορά τις αμυντικές δαπάνες και την εφαρμογή των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων. Οι αμυντικές δαπάνες θα εξαιρούνται από την προσμέτρηση του χρέους και του ελλείμματος, αποφεύγοντας την ανάγκη αλλαγής της Συνθήκης. Ο υπουργός, Κωστής Χατζηδάκης, δήλωσε από τις Βρυξέλλες ότι «οι πρωτοβουλίες αυτές θωρακίζουν την αμυντική μας ικανότητα και στέλνουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα σε όσους απειλούν την ασφάλειά μας. Και πρέπει να υιοθετηθούν χωρίς καθυστέρηση».
Ωστόσο, αρμόδια στελέχη του υπουργείου επισημαίνουν ότι η υιοθέτηση της πρότασης δεν θα επιφέρει αυτόματα πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο για άλλες δαπάνες, όπως κοινωνικές παροχές. Εάν οι αμυντικές δαπάνες για το 2024 αυξηθούν από 1,1 δισ. ευρώ σε 1,4 δισ. ευρώ, η άνοδος αυτή θα είναι αποδεκτή χωρίς την ανάγκη μείωσης άλλων δαπανών. Παράλληλα, κυβερνητικοί παράγοντες αναφέρουν ότι η χώρα μπορεί να επωφεληθεί λόγω της γεωπολιτικής της θέσης και της ανάγκης για ενίσχυση των εξοπλισμών.
Ορισμένοι όροι και προϋποθέσεις που θα διέπουν την υπέρβαση των ορίων για τις αμυντικές δαπάνες αναμένονται να καθοριστούν μέσω διαπραγματεύσεων στο Eurogroup ή σε διμερείς επαφές ηγετών. Αναμένεται να συζητηθεί στην εαρινή σύνοδο κορυφής του Μαρτίου, προκειμένου να αποφασιστεί αν οι νέοι όροι θα ισχύουν για κάθε κράτος-μέλος ξεχωριστά ή για ομάδες κρατών.
Σήμερα, οι δημοσιονομικοί κανόνες επικεντρώνονται στον ρυθμό αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών (εξαιρουμένων των δαπανών για τόκους). Για την Ελλάδα, ο ρυθμός αύξησης για το 2025 είναι 3,7% (περίπου 3,5 δισ. ευρώ) και αναμένεται να μειωθεί τα επόμενα χρόνια. Εάν η χώρα επιθυμεί επιπλέον δαπάνες, θα χρειαστεί να εξευρεθούν πρόσθετα έσοδα μέσω νέων φόρων ή άλλων πηγών. Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής καθίσταται καθοριστική για την αύξηση των εσόδων και τη διαφύλαξη του προϋπολογισμού.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
