Η στροφή προς τις προθεσμιακές καταθέσεις έχει επιβραδυνθεί το 2024, μετά την αύξηση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την προσαρμογή των τραπεζικών επιτοκίων. Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι προθεσμιακές καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά περίπου 600 εκατ. ευρώ στο πρώτο επτάμηνο του 2024 (Ιανουάριος – Ιούλιος), φτάνοντας τα 37,2 δις. ευρώ, ενώ το 2023 είχαν σημειώσει αύξηση 12 δις. ευρώ.
Ο κύριος όγκος των καταθέσεων των νοικοκυριών παραμένει σε καταθέσεις που είναι άμεσα απαιτητές με μηδενικό επιτόκιο (καταθέσεις μίας ημέρας ή καταθέσεις όψεως), παρότι αυτές μειώθηκαν κατά 1,3 δις. ευρώ στο πρώτο εφετινό 7μηνο, φτάνοντας τα 107,1 δις. ευρώ. Οι καταθέσεις με προειδοποίηση τριών μηνών παρέμειναν σταθερές γύρω από 1,6 δις. ευρώ. Συνολικά, οι καταθέσεις των νοικοκυριών μειώθηκαν κατά 700 εκατ. ευρώ κατά το πρώτο 7μηνο, ανέρχονται πλέον σε 145,9 δις. ευρώ.
Η στροφή στις προθεσμιακές καταθέσεις είχε παρατηρηθεί το 2023, λόγω των αυξήσεων στα επιτόκια από τις τράπεζες. Προτού αυτό συμβεί, οι προθεσμιακές καταθέσεις παρουσίαζαν πτωτική τάση, με τις καταθέσεις να έχουν μειωθεί το 2022 στα 23-25 δις. ευρώ από 44,5 δις. ευρώ στα τέλη του 2019. Η μείωση των επιτοκίων είχε αποθαρρύνει τους αποταμιευτές από την επιλογή των προθεσμιακών καταθέσεων, προτιμώντας την υψηλότερη ρευστότητα που προσφέρουν οι καταθέσεις όψεως.
Ωστόσο, η αύξηση των επιτοκίων από τις τράπεζες επανέφερε το κίνητρο, αν και φαίνεται ότι η στροφή αυτή φθάνει στα όριά της. Τα υψηλότερα επιτόκια που προσφέρονται – με το μέσο επιτόκιο για καταθέσεις έως 1 έτος να διαμορφώνεται στο 1,86% τον Ιούνιο – ισχύουν κυρίως για μεγάλα ποσά, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό των νοικοκυριών διαθέτει μικρά ποσά καταθέσεων.
Από το 2019 έως τον Ιούλιο του 2024, οι συνολικές καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά 36,5 δις. ευρώ, ωστόσο οι προθεσμιακές καταθέσεις μειώθηκαν κατά 7 δις. ευρώ, με τις καταθέσεις όψεως να αυξάνονται κατά 43 δις. ευρώ.
Στον τομέα των επιχειρήσεων, η στροφή προς τις προθεσμιακές καταθέσεις υπήρξε πιο έντονη τα τελευταία χρόνια, καθώς οι επιχειρήσεις επιδιώκουν να καλύψουν τις ανάγκες τους σε ρευστότητα για κεφάλαιο κίνησης. Συγκεκριμένα, από το 2019, οι συνολικές καταθέσεις των επιχειρήσεων υπερδιπλασιάστηκαν, φτάνοντας τα 44,5 δις. ευρώ από 20,4 δις. ευρώ, με τις καταθέσεις προθεσμίας να αυξάνονται κατά 6 δις. ευρώ και τις καταθέσεις όψεως κατά περίπου 18 δις. ευρώ. Στο πρώτο εξάμηνο του 2024, οι καταθέσεις προθεσμίας υποχώρησαν κατά 1,6 δις. ευρώ, ενώ οι καταθέσεις όψεως αυξήθηκαν κατά 2,1 δις. ευρώ.
Τον Ιούλιο, οι συνολικές καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων ανήλθαν σε 194,1 δις. ευρώ, χαμηλότερες από το υψηλό επίπεδο των 237,5 δις. ευρώ τον Ιούνιο του 2009, αλλά σημαντικά υψηλότερες από τα 120 δις. ευρώ που είχαν υποχωρήσει στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, μετά την επιβολή των capital controls.
