«Το γεγονός ότι πρέπει να μειώσουμε την κατανάλωση είναι βασικά κάτι θετικό, γιατί δημιουργεί άλλες πιθανότητας εργασίας», λέει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η Ελίζαμπεθ Σιδηροροπούλου, η οποία βρίσκεται ανάμεσα σε είκοσι διακεκριμένες προσωπικότητες που απαρτίζουν το συμβουλευτικό όργανο των Ηνωμένων Εθνών, για τις οικονομικές και κοινωνικές υποθέσεις.
Τα πιο κοφτερά μυαλά του πλανήτη προσπαθούν να ορίσουν νέους στόχους και να τους υλοποιήσουν, προκειμένου η οικονομία να αναπτυχθεί πάνω σε ένα μοντέλο «βιώσιμης ανάπτυξης» όπως το αποκαλούν. «Όλος ο πλανήτης πρέπει να αφοσιωθεί στην αντιμετώπιση των προβλημάτων μέχρι το 2030, γιατί αλλιώς δεν θα έχουμε πλανήτη», τονίζει η Ε. Σιδηροπούλου και εξηγεί πως μετά την πανδημία η οικονομία δεν θα είναι όπως την αφήσαμε τον Φεβρουάριο του 2020.
Οι ανισότητες στις οικονομίες επιδεινώθηκαν από την έναρξη της πανδημίας. Το 2020 οι άνθρωποι που έζησαν σε καθεστώς ακραίας φτώχειας αυξήθηκαν κατά 131 εκατομμύρια, σύμφωνα με το Τμήμα Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων του ΟΗΕ. Ωστόσο, υπάρχει ελπίδα ότι τα κονδύλια των τρισεκατομμυρίων δολαρίων και ευρώ που σχεδιάζουν να δώσουν οι κυβερνήσεις, θα χρησιμοποιηθούν για σκοπούς που έχουν να κάνουν με τη βιώσιμη ανάπτυξη. Για παράδειγμα, με την μετεκπαίδευση ανθρώπων που έχασαν τις δουλειές τους, την ανακύκλωση και τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια.
Ενδεικτικό είναι πως η Παγκόσμια Τράπεζα τα επόμενα χρόνια θέλει να μειώσει τη χρηματοδότηση επενδύσεων που έχουν να κάνουν με τη «βρώμικη» ενέργεια. Βέβαια, στα άμεσα σχέδια των επιχειρήσεων βάζουν φρένο τα συνδικάτα που βλέπουν τις θέσεις εργασίας να χάνονται.
Η Βρετανία απαλλάχθηκε από την καύση κάρβουνου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μετά από σχεδόν 140 χρόνια. Στην Νότια Αφρική ακόμα και σήμερα το 85% της ηλεκτρικής ενέργειας βασίζεται στο κάρβουνο. «Πώς μπορείς να επανεκπαιδεύσεις ανθρώπους που είναι στον τομέα του κάρβουνου ώστε να αναλάβουν δουλειές στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας; Είτε είναι ηλιακή, είτε αιολική. Οι άνθρωποι πρέπει να το σχεδιάσουν αυτό. Αυτό χρειαζόμαστε», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ε. Σιδηροπούλου η οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Γιοχάνεσμπουργκ.
Η βιώσιμη ανάπτυξη όμως, πρέπει να σχεδιαστεί λαμβάνοντας υπόψη και τις θέσεις εργασίας που θα χαθούν από την υψηλή τεχνολογία και τον αυτοματισμό. Η χρήση των διαδικτυακών μέσων μπορεί να έχει επιπτώσεις στο μέλλον όσον αφορά τον τρόπο που οργανώνονται τα σχολεία αλλά και, το πόσοι εκπαιδευτικοί χρειάζονται. «Ξέρουμε ότι τα παιδιά είναι στο σχολείο, αλλά δεν ξέρουμε τι δουλειές θα υπάρχουν όταν αυτοί αποφοιτήσουν», λένε οι άνθρωποι του συμβουλευτικού οργάνου του ΟΗΕ στις συζητήσεις τους.
Επίσης, αν στο μέλλον δούμε τα αυτοκίνητα χωρίς οδηγούς στους δρόμους σημαίνει πως θα έχουν αλλάξει δομή και οι βιομηχανίες. Κάποια τμήματα θα έχουν καταργηθεί και οι πιο μικροί επιχειρηματίες που προμηθεύουν τα ανταλλακτικά θα επηρεαστούν και μπορεί να κλείσουν. Από την άλλη, σήμερα, υπάρχουν επιχειρήσεις που δεν υπήρχαν δέκα χρόνια πριν. Όπως δηλαδή όσες αγοράζουν πλαστικά απορρίμματα και τα μετατρέπουν σε νέα προϊόντα. Οι ανάγκες του πλανήτη για λιγότερη ρύπανση φαίνεται πως καθορίζουν και τις δουλειές του μέλλοντος.
«Αν δεν ξεκινήσουμε τώρα να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο ζούμε, ίσως σε 40-50 χρόνια, ο πλανήτης θα έχει χάσει όλα αυτά που εμείς νομίζουμε ότι θα είναι εδώ. Η ανομβρία και η έρημος της Σαχάρας συγκεκριμένα, κάθε χρόνο μεγαλώνει. Αν κοιτάξετε μια από τις μεγαλύτερες λίμνες στη Δημοκρατία του Τσαντ πόσο έχει μικρύνει σε σχέση με το πώς ήταν πριν τριάντα χρόνια, τους παγετώνες στο Κιλιμάντζαρο στην Ταζνανία πώς έχουν μειωθεί από το 1960… Φτάνουμε σε ένα συγκεκριμένο σημείο που το δικαίωμα της αλλαγής στο περιβάλλον μας γίνεται ακόμα περισσότερο επιτακτικό. Είναι δύσκολη πολιτική απόφαση αλλά είναι προς το συμφέρον όλων μας», καταλήγει η ομογενής Ελληνίδα που -μαζί με άλλους διανοητές- βάζει τα θεμέλια για τη βιώσιμη ανάπτυξη του πλανήτη.
Μαρία Παππά
