H Παγκόσμια Τράπεζα (ΠΤ) βλέπει επιβράδυνση της ανάπτυξης στις οικονομίες των Δυτικών Βαλκανίων φέτος λόγω χαμηλότερων επενδύσεων και εξαγωγών, με τις εμπορικές εντάσεις και την επιβράδυνση της οικονομίας στην ΕΕ, που αποτελεί τον κύριο εμπορικό εταίρο τους, να αποτελούν κινδύνους για το 2020-2021.
Αν και λόγω της ισχυρής ανάπτυξης το 2018 η ανεργία υποχώρησε σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα φέτος (στο 15,8% τον Ιούνιο), μόνο το 44% όσων είναι σε εργάσιμη ηλικία στα Δυτικά Βαλκάνια έχουν απασχόληση, σύμφωνα με έκθεση της ΠΤ που δόθηκε στη δημοσιότητα.
Ο ρυθμός ανάπτυξης φέτος προβλέπεται να υποχωρήσει από το 3,9% για τη περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων το 2018 σε περίπου 3,2% στην Αλβανία, τη Βοσνία, το Μαυροβούνιο και τη Σερβία. Θα συνεχίσει, ωστόσο, να αυξάνεται στη Βόρεια Μακεδονία, μετά τη μεγάλη επιβράδυνση το 2017, και στο Κόσοβο, όπου αναμένεται να διαμορφωθεί στο 4%.
Η ανάκαμψη των επενδύσεων τα προηγούμενα έτη αποδείχθηκε βραχύβια, καθώς η συμβολή τους, όπως και των εξαγωγών, υποχώρησε φέτος, ενώ η κατανάλωση συνεχίζει να είναι ο κύριος μοχλός της οικονομικής δραστηριότητας στην περιοχή. Ωστόσο, η ανάπτυξη με αιχμή την κατανάλωση, που τροφοδοτείται από τον υψηλότερο καταναλωτικό δανεισμό και την αύξηση των μισθών και της απασχόλησης, εγείρει ερωτήματα όσον αφορά τη βιωσιμότητά της, καθώς τα δημοσιονομικά ελλείμματα προβλέπεται να αυξηθούν φέτος σε όλες τις χώρες, με εξαίρεση το Κόσοβο και το Μαυροβούνιο.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται, επίσης, να αυξηθεί φέτος, καθώς οι εξαγωγές επιβραδύνονται λόγω της φθίνουσας ζήτησης από τους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ εν μέσω αύξησης των εμπορικών εντάσεων και αστάθειας των τιμών του πετρελαίου.
Αν και όλες οι χώρες της περιοχής, με εξαίρεση το Μαυροβούνιο, αναμένεται να αναπτυχθούν ταχύτερα το 2020-2021, οι θετικές προοπτικές για ορισμένες από αυτές αντανακλούν προσωρινούς παράγοντες και είναι ευάλωτες σε αυξανόμενους καθοδικούς κινδύνους. Οι χώρες μπορούν να αντισταθμίσουν τις αυξανόμενες αβεβαιότητες, βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη των δαπανών και ενισχύοντας την συλλογή των εσόδων, ανέφερε η ΠΤ.
Θα πρέπει, επίσης, να προχωρήσουν σε μεταρρυθμίσεις στη δημοσιονομική διαχείριση στο πλαίσιο ευρύτερων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των εξαγωγών τους, μεταξύ άλλων ενισχύοντας τους κρατικούς θεσμούς που προστατεύουν το κράτος δικαίου και τον ανταγωνισμό στον ιδιωτικό τομέα για την αύξηση της παραγωγικότητας και της καινοτομίας.
