Η υγειονομική κρίση βρήκε τις τράπεζες σε καλύτερη κατάσταση συγκριτικά με το ξέσπασμα της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης, ιδιαίτερα δε σε όρους κεφαλαιακής επάρκειας.
Με αυτή την κατάσταση διαμορφωμένη και βοηθούμενες από την χαλάρωση κάποιων εποπτικών κανόνων, οι ελληνικές τράπεζες προχώρησαν σε αναστολές πληρωμής δανείων άνω των 20 δισ. ευρώ, ενώ παράλληλα χορηγούν και νέα δάνεια ύψους αρκετών δισεκατομμυρίων. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι μόνο τα νέα δάνεια με εγγυήσεις δημοσίου μπορούν να πλησιάσουν και τα 10 δισ. ευρώ, ανέφερε ο πρόεδρος της Eurobank Γιώργος Ζανιάς στο Συνέδριο του eKyklos 2020.
Από πλευράς οικονομικής πολιτικής, η αντιμετώπιση της σημερινής κρίσης χρειάζεται τη δημιουργία μιας γέφυρας χρηματοδότησης για την παροχή ρευστότητας σε επιχειρήσεις και αποζημιώσεις σε εργαζόμενους για τις απώλειες εισοδήματος, είπε ο κ.Ζανιάς. Απέναντι σε μια τέτοια πραγματικότητα, η αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των ελληνικών τραπεζών υπήρξε άμεση και αποτελεσματική ώστε να δημιουργηθεί αυτή η γέφυρα χρηματοδότησης και να περιοριστούν οι επιπτώσεις της ύφεσης. Έτσι, η ελληνική κυβέρνηση παρείχε ελαφρύνσεις, διευκολύνσεις και επιδοτήσεις αρκετών δισεκατομμυρίων. Η ΕΚΤ, τόσο στην άσκηση νομισματικής πολιτικής όσο και ως εποπτεύουσα αρχή των τραπεζών, κατά τους τελευταίους μήνες διατηρεί τα επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα. Με τον τρόπο αυτό διευκολύνει την άντληση ρευστότητας και από τις κυβερνήσεις, επέτρεψε την χρησιμοποίηση των κεφαλαιακών αποθεμάτων από τις τράπεζες, ενώ τις τροφοδοτεί επίσης και με πολύ φτηνή ρευστότητα, πρόσθεσε.
Πολύ θετική ήταν και η ανταπόκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην αντιμετώπιση αυτής της κρίσης. Σε αντίθεση με την προηγούμενη κρίση που η ΕΕ συνήθως αντιδρούσε «πολύ λίγο, πολύ αργά» αυτή τη φορά αποφάσισε να σπάσει κάποια ταμπού εκδίδοντας κοινό χρέος και δημιουργώντας μια νέα δημοσιονομική διευκόλυνση η οποία επιβαρύνει σημαντικά τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Οι συνδυασμένες αυτές ενέργειες των παραπάνω φορέων αντισταθμίζουν σε σημαντικό βαθμό τη δυνητική μείωση του ελληνικού ΑΕΠ και, όπως φαίνεται, την περιορίζουν σε ένα μονοψήφιο ποσοστό. Βέβαια, πλήρης επάνοδος στο επίπεδο του ΑΕΠ του 2019 δεν θα πρέπει να αναμένεται πριν το 2022, εκτίμησε ο κ.Ζανιάς.
Οι προκλήσεις όμως είναι πολύ μεγάλες και ειδικά για τις τράπεζες σημαντικότερη αυτή της αντιμετώπισης των νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων τα οποία θα δημιουργηθούν εξ αιτίας της πανδημικής κρίσης και τα οποία η Τράπεζα της Ελλάδος υπολογίζει κοντά στα 10 δισ. ευρώ. Αυτή η εξέλιξη αναμένεται να εκδηλωθεί από τον επόμενο χρόνο καθόσον τώρα λειτουργούν οι διευκολύνσεις για αναστολές πληρωμών που έχουν δοθεί. Η τεχνογνωσία που έχουν αποκτήσει οι τράπεζες σε αυτόν τομέα είναι σημαντική και θα βοηθήσει. Σημαντικό επίσης είναι να μην επηρεαστεί η κουλτούρα πληρωμών/συναλλακτικών ηθών μετά από τόσες αναστολές πληρωμών που παρέχονται τόσο από τις τράπεζες αλλά και από το κράτος και να αποφευχθεί η δημιουργία μιας νέας γενιάς στρατηγικών κακοπληρωτών που εν τέλει γνωρίζουμε καλά ότι λειτουργούν εις βάρος της χρηματοδότησης υγιών επιχειρήσεων και του υγιούς ανταγωνισμού, ανέφερε ο πρόεδρος της Eurobank. Σημασία για την εξέλιξη των πραγμάτων στις τράπεζες αλλά και γενικότερα, έχει η τελική διαμόρφωση του νέου πτωχευτικού δικαίου το οποίο πρέπει να είναι ισορροπημένο ώστε να αποφευχθούν δύο σημαντικά δυνητικά προβλήματα, πέραν αυτών που μας κληροδοτεί ο COVID. Τα προβλήματα αυτά είναι η αποφυγή δημιουργίας νέας γενιάς στρατηγικών κακοπληρωτών και η αποφυγή επανακατηγοριοποίησης κάποιων δανείων ως μη εξυπηρετούμενα από την εποπτική αρχή των τραπεζών, πρόσθεσε.
