Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δήμοι κατά την λειτουργία τους και τη σχέση τους με το κεντρικό κράτος βρίσκονται στο επίκεντρο του τελευταίου κειμένου πολιτικής του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών. Σύμφωνα με το σχετικό δελτίο Τύπου, τα βασικά πορίσματα της ανάλυσης για την περίοδο 2019-2023 καταδεικνύουν την χαμηλή αποδοτικότητα στα οικονομικά των δήμων .
Το μέσο ποσοστό εκτέλεσης του γενικού προϋπολογισμού για το σύνολο των δήμων την περίοδο 2019-2023 ήταν 41%, με το ποσοστό εκτέλεσης του προϋπολογισμού επενδύσεων να φτάνει μόλις το 17% .
Η οικονομική ανεξαρτησία των δήμων διαμορφώθηκε στο 37% κατά την ίδια περίοδο, με την χαμηλότερη να καταγράφεται στις μικρές ηπειρωτικές και ορεινές περιοχές (25,5%) και την υψηλότερη στα μητροπολιτικά κέντρα (48,7%). Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα καταλαμβάνει την 11η θέση ως προς τον βαθμό οικονομικής αυτονομίας της τοπικής αυτοδιοίκησης, ενώ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους δήμους κυμαίνονται από 54,78 ευρώ ανά κάτοικο σε μικρούς νησιωτικούς δήμους έως 6,05 ευρώ σε μητροπολιτικά κέντρα.
Όπως αναφέρεται από το ΚΕΦΙΜ, η ετήσια μελέτη του Δείκτη Αποτελεσματικότητας Δήμων θα αξιολογήσει όλους τους δήμους της χώρας στα πεδία της οργάνωσης, οικονομικής διαχείρισης, υπηρεσιών και βιωσιμότητας για το έτος 2023. Από τις 30 Σεπτεμβρίου έως τις 30 Οκτωβρίου, δήμοι όπως η Κατερίνη και η Ήλιδα ανταποκρίθηκαν στο ερωτηματολόγιο της έρευνας.
Ο εκτελεστικός διευθυντής του ΚΕΦΙΜ σημείωσε πως τα χαμηλά ποσοστά εκτέλεσης των προϋπολογισμών των δήμων καταδεικνύουν την ανάγκη για ριζική αλλαγή στην οργάνωσή τους, προκειμένου να ενισχυθεί η οικονομική και διοικητική τους ανεξαρτησία.
