Η ραγδαία εξάπλωση του κορονοϊού, βρήκε την παγκόσμια οικονομία και τις επιχειρήσεις – κατά ένα μεγάλο βαθμό – απροετοίμαστες. Όπως επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος της EY Ελλάδος (Ernst & Young) Παναγιώτης Παπάζογλου μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ «βρισκόμαστε μπροστά σε μία περίοδο πρωτόγνωρης αβεβαιότητας και αστάθειας, τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της οποίας είναι δύσκολο αυτή τη στιγμή να υπολογίσουμε με ακρίβεια, καθώς δεν γνωρίζουμε ακόμη τη διάρκεια και την πιθανή εξέλιξή της».
Σύμφωνα με τον κ. Παπάζογλου, «οι πρώτες ενδείξεις καταδεικνύουν ότι βρισκόμαστε προ των πυλών μίας νέας παγκόσμιας κρίσης». Συγκεκριμένα τονίζει ότι σύμφωνα με το Bloomberg και την Guardian, εάν ο κορονοϊός εξαπλωθεί ανεξέλεγκτα, θα μπορούσε να προκαλέσει ζημίες ύψους μεταξύ 1,1 και 2,7 τρισ. δολ. στην παγκόσμια οικονομία. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με μηνιαία έκθεση της Sentix, η αισιοδοξία των επενδυτών στην Ευρωζώνη έχει κατακρημνιστεί στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2013, όταν και η οικονομική κρίση βρισκόταν στο απόγειό της, με τις εκτιμήσεις για νέα ύφεση στην Ευρώπη μέσα στο 2020 να αυξάνονται. Σημειώστε ότι, μόλις τον Φεβρουάριο, οι ενδείξεις ήταν θετικές και η αισιοδοξία για οικονομική ανάπτυξη βρισκόταν σε άνοδο.
Ο κ. Παπάζογλου μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ εκφράζει την πεποίθησή του ότι «οι προεκτάσεις θα είναι πολύ βαθύτερες και σοβαρότερες σε σχέση με πρόσφατες περιπτώσεις επιδημιών, όπως ο H1N1, ο Έμπολα και η Ζίκα. Σε ένα διασυνδεδεμένο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, είναι βέβαιο ότι, αργά ή γρήγορα, θα επηρεαστεί ένα μεγάλο εύρος των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων διεθνώς, δημιουργώντας νέους κινδύνους και ρίσκα».
Σημειώνει επίσης ότι «από τις καθημερινές μας επαφές με τους πελάτες μας, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το παγκόσμιο δίκτυο της EY, αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχουν ήδη επιπτώσεις στους εξής τομείς: στις χρηματαγορές και τη χρηματοοικονομική εικόνα των επιχειρήσεων (κόστος λειτουργίας, ρευστότητα, κ.α.) στο παγκόσμιο εμπόριο και τις εφοδιαστικές αλυσίδες και, κατά προέκταση, στη ζήτηση προϊόντων και υπηρεσιών και τις συμπεριφορές των καταναλωτών στην οργάνωση και τη διοίκηση του ανθρώπινου δυναμικού, συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, στις νομικές και συμβολαιακές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων, με έμφαση στις συνέπειες που επιφέρει η μη τήρηση των συμφωνιών, κ.α».
H παγκόσμια έρευνα της EY, Global Risk Survey 2020, αποκάλυψε ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις δεν έχουν τη δυνατότητα να περιηγηθούν αποτελεσματικά και με ασφάλεια σε περιόδους κρίσεων, καθώς το 79% των ανωτάτων στελεχών θεωρούν ότι οι οργανισμοί των οποίων προΐστανται, δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι για να αντιμετωπίσουν έκτακτα περιστατικά. Γίνεται, συνεπώς, εύκολα κατανοητό ότι κάθε μία από τις προβλεπτές – και μη – απειλές που φέρνει η εξάπλωση του κορωνοϊού, απαιτεί άμεση και προληπτική αντίδραση σήμερα, καθώς και συνεχή παρακολούθηση όσο εξελίσσεται η κατάσταση.
Για να γίνει αυτό, σύμφωνα με τον επικεφαλής της EY Ελλάδος, πρέπει «πριν απ’ όλα, η εκάστοτε επιχείρηση να εντοπίσει και να κατανοήσει τα δυνητικά σημεία έκθεσής της σε κινδύνους και να θέσει προτεραιότητες που θα μεταφραστούν σε μία αναλυτική, αλλά και ευέλικτη, στρατηγική αντίδρασης».
Είναι προφανές, όπως αναφέρει κ. Παπάζογλου, ότι δεν υπάρχει μια ενιαία συνταγή αντιμετώπισης, καθώς κάθε επιχείρηση διαχειρίζεται διαφορετικές προκλήσεις και κάθε κλάδος επηρεάζεται διαφορετικά. Υπάρχουν, όμως, μερικά βασικά βήματα που όλες οι επιχειρήσεις μπορούν να ακολουθήσουν, ούτως ώστε να αναπτύξουν αξιόπιστους μηχανισμούς ανταπόκρισης, όπως:
1. Η εγκαθίδρυση μίας κεντρικής ομάδας διαχείρισης κρίσεων που θα περιλαμβάνει τα ηγετικά στελέχη και, τουλάχιστον – αλλά όχι μόνο – τις διευθύνσεις στρατηγικής, λειτουργιών, ανθρώπινου δυναμικού, επικοινωνίας και εταιρικών υποθέσεων. Η ομάδα αυτή θα πρέπει να μπορεί να έχει την ευχέρεια να λαμβάνει και να υλοποιεί άμεσα αποφάσεις.
2. ‘Αμεση αντιμετώπιση της μέγιστης δυνατής προστασίας των εργαζομένων, μέσω προσωπικών δράσεων (υγιεινή, τηλεργασία, αποφυγή ταξιδιών, αποφυγή συγκεντρώσεων μεγάλου αριθμού ατόμων, κ.λ.π.). Οι άνθρωποι είναι το σημαντικότερο κεφάλαιο κάθε επιχείρησης και η προστασία τους είναι η πρώτη προτεραιότητα.
3. Η τακτική επανεξέταση, αναθεώρηση και επικαιροποίηση των υπαρχόντων σχεδίων έκτακτης ανάγκης, καθώς πρόκειται για μια πρωτόγνωρη και ρευστή κατάσταση, η οποία μεταβάλλει τα μέχρι τώρα δεδομένα και θα συνεχίσει να τα μεταβάλλει στους μήνες που έρχονται.
4. H κατάρτιση ενός μηχανισμού συλλογής έγκυρης και έγκαιρης πληροφόρησης από αξιόπιστες πηγές και διάχυσης των πληροφοριών αυτών στα ενδιαφερόμενα τμήματα της επιχείρησης, ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο παραπληροφόρησης.
5. Η εξασφάλιση δυνατότητας ανταπόκρισης στα εκάστοτε νέα δεδομένα, με την απαιτούμενη ταχύτητα. Η οποιαδήποτε αντίδραση θα πρέπει να γίνεται δομημένα, χωρίς σπασμωδικές ή ενστικτώδεις κινήσεις, αλλά και χωρίς κωλυσιεργίες και καθυστερήσεις που απορρέουν από την εξάρτηση από αποφάσεις τρίτων.
6. Η αξιολόγηση του βαθμού έκθεσης της επιχείρησης σε απειλές που σχετίζονται με τρίτους (εφοδιαστική αλυσίδα, ανθρώπινο δυναμικό, συνεργάτες) και η έγκαιρη εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων.
7. Η συστηματική, διαφανής αλλά και θετική επικοινωνία με τους εργαζόμενους, τους πελάτες, τους προμηθευτές και όσους εξαρτώνται ή επηρεάζονται – άμεσα ή έμμεσα – από την επιχείρηση. Αυτό αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την οικοδόμηση του μεγαλύτερου δυνατού βαθμού αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης μεταξύ της επιχείρησης και των συνεργατών της.
8. Η επιβεβαίωση ότι ολόκληρη η επιχείρηση, τόσο σε τοπικό, όσο και παγκόσμιο επίπεδο, γνωρίζει και κατανοεί τις διαδικασίες ανταπόκρισης στην κρίση. Εξίσου σημαντική είναι και η αναπροσαρμογή επιχειρηματικών πλάνων, αλλά και η επικαιροποίηση της στρατηγικής για αντιμετώπιση μεγάλων κρίσεων.
Μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο κ. Παπάζογλου τονίζει ότι «ο πανικός και η έκθεση στην παραπληροφόρηση, είναι οι χειρότεροι σύμβουλοι» και προσθέτει ότι «όπως σε κάθε περίοδο κρίσης, οι αλλαγές στην αγορά σίγουρα δημιουργούν πολλούς κινδύνους, αλλά μπορούν, επίσης, να δημιουργήσουν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες και να ωθήσουν επιχειρήσεις και κλάδους προς την καινοτομία – ήδη βλέπουμε αύξηση τζίρου στις εταιρείες ψηφιακών μέσων ψυχαγωγίας και social media, καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν λύσεις που θα τους επιτρέψουν να επικοινωνούν με άλλους ανθρώπους και να απολαύσουν τα αγαπημένα τους χόμπυ, παραμένοντας εντός του σπιτιού τους. Συνεπώς, όσο νωρίτερα διαγνώσει μια επιχείρηση τις ενδεχόμενες απειλές από τον ιό και οργανώσει ένα ενδελεχές σχέδιο άμυνας και ανταπόκρισης, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες να ξεπεράσει την κρίση με τις μικρότερες δυνατές απώλειες, αλλά και να μπορέσει να προσαρμοστεί και να εντοπίσει νέα πεδία δράσης».
Μαρία Τσιβγέλη
